PRZEMYSŁAW MIŚKIEWICZ "Precz z komuną”: Wiosna, ach to ty

Ledwo wstaliśmy od stołu wigilijnego, ubawiliśmy się w karnawale, posypaliśmy głowy popiołem. Ja skonstatowałem, że od roku piszę felietony. Lubię muzykę, wspominam imprezy i śpiewanie w akademiku na Ligocie, kurcze, to tak niedawno. Tylko to "niedawno" to już ponad czterdzieści lat. Piękni dwudziestoletni, szpetni czterdziestoletni, a jacy sześćdziesięcioletni? Na pewno doświadczeni i pewnie trochę zawiedzeni. Bo to nie tak miało być, bo te dzieci nie do końca, bo my to mieliśmy ideały, a teraz... Innymi słowy standard, jak co pokolenie. Jedno nas wszystkich łączy- wiosna zaskakuje każdego.

Polami, polami, po miedzach, po miedzach,
Po błocku skisłym, w mgłę i wiatr
Nie za szybko, kroki drobiąc
Idzie wiosna, idzie nam.
Rozłożyła wiosna spódnicę zieloną,
Przykryła błota bury błam
Pachnie ziemia ciałem młodym
Póki wiosny, póki trwa.

Wojtek Belon i Wolna Grupa Bukowina, do dzisiaj są nierozerwalnie kojarzeni. Bukowina występuje nadal, kolejne pokolenia zachwycają się śpiewaniem poetyckich, studenckich piosenek, chociaż raczej wnuki członków zespołu mają obecnie szansę być studentami, a Wojtek nie żyje prawie 38 lat. Piosenki Bukowiny były po prostu piękne: „Majster Bieda”, który nie przyszedł kolejną wiosną i wszyscy myśleli, że już nie żyje. Ale życie przyniosło inny epilog. Po prostu było mu nie po drodze i kilka lat później znów się pojawił. Wszyscy wsłuchiwaliśmy się w cichą piosenkę „Rzeka", co to wiedziała, gdzie stopy znużone prowadzić. Trochę hymnu pokoleniowego, zupełnie niepolitycznego, co w moim środowisku było rzadkością. Ponidzie, Bieszczady, jakaś wolność nie do końca wiadomo, od czego- takie pragnienia młodych ludzi. A Wojciech Belon nie mieścił się w kanonach PRL, pytanie czy mieściłby się w kanonach innych czasów. Nigdy Wojtka nie poznałem, ale wydaje mi się, że jedna z moich ulubionych piosenek oddaje jego sposób postrzegania świata:

Jeszcze się kołysze miasto
8.15 na Stawach bar
bramę otwiera wchodzimy
tedy ja i Hnatowicz Jan
Co tu zostało z wierszy Mistrza
klasa robotnicza fasolka z bufetu
a smak poranny piwa łapczywie
poznają poematy w beretach

Czy to ma coś wspólnego z wiosną? To zależy od wyobraźni. Ja widzę tę scenę końcem kwietnia. Dużo się w tej piosence dzieje, chociaż rozgrywa się tylko w barze Na Stawach. W każdym razie na końcu Belon z Hnatowiczem muszą wyjść, by „...gdzie indziej szukać poezji”. Czyż nie piękne- dla mnie tak.

Wiosna - cieplejszy wieje wiatr
Wiosna, - znów nam ubyło lat
Wiosna, wiosna w koło, rozkwitły bzy
Śpiewa skowronek nad nami,
Drzewa strzeliły pąkami,
Wszystko kwitnie w koło, i ja i Ty

Chyba najbardziej wiosenna z wiosennych piosenek. Skaldowie zawsze trzymali poziom i to bez względu, czy śpiewali poetyckie teksty Moczulskiego, Osieckiej czy też lżejsze, nigdy nie poszli w komerchę. Pisałem o nich przy okazji innych felietonów muzycznych, więc nie będę się zbytnio rozpisywał. Jestem amatorem i piszę o tym, co mi się podobało w dawnym czasie, a niekoniecznie o tym, co było najważniejsze. Niewiele jest zespołów czy solistów, którzy trzymaliby zawsze poziom tak jak bracia Zielińscy.

Dzisiaj rano niespodzianie zapukała do mych drzwi
Wcześniej niż oczekiwałem przyszły te cieplejsze dni
Zdjąłem z niej zmoknięte palto posadziłem vis a vis
Zapachniało zajaśniało wiosna ach to ty
Wiosna wiosna wiosna ach to ty...

Marek Grechuta- mistrz, trzymał fason na scenie, w życiu nękany przez demony własnej duszy. Wymienianie utworów, które były przebojami, zajęłoby połowę artykułu. Praktycznie wszystko było poezją śpiewaną. I wyśpiewaną tak, że podobała się wszystkim. Można by powiedzieć, że prawdziwy ideał dla władzy, śpiewający dla mas, ale nie był szczególnie hołubiony, w odróżnieniu od innych. Innym zależało, a jemu chyba nie. "Korowód", płyta wydana w 1971 , to majstersztyk, a skład powala: Pawluśkiewicz, Ostaszewski, Jackowski. Tekst Moczulskiego - też Leszka, ale poety, nie tego z KPN- to prawdziwy protest-song. Słowa kończące utwór: „kto pierwszy był człowiekiem, kto będzie nim ostatni”, wpisywały się w hasła protestów, które przeszły kilka lat wcześniej przez Amerykę, Europę Zachodnią, Polskę i Czechosłowację. Grechuta był genialnym muzykiem i autorem tekstów, co udowodnił na festiwalu opolskim w 1977 r. Wygrał utworem do słów Witkiewicza „Hop szklankę piwa”. Do tego czwarte miejsce piosenki skomponowanej przez niego i z jego słowami- „Guma do żucia”, w przebojowym wykonaniu Krystyny Jandy, kojarzonej z brawurową rolą w „Człowieku z Marmuru”. To Opole było już jednym ze zwiastunów, że coś nadchodzi. A kiedy nadeszło, Grechuta wystąpił na solidarnościowym Przeglądzie Piosenki Prawdziwej z piosenką Grzegorza Turnaua „Tylko cicho”. Można powiedzieć, że też o wiośnie. Ale tu chodziło o wiosnę niepodległościową, do której niezbyt byliśmy wtedy przygotowani. W stanie wojennym śpiewaliśmy tę piosenkę na imprezach, gdy wchodził ktoś, wobec kogo trzeba było zachować ostrożność.

Troszkę namieszałem w tym tekście. Zamierzałem napisać o wiośnie, bez żadnej polityki, ale jak uniknąć kilku wtrętów, gdy człowiek cały czas tą polityką żyje. Tak czy inaczej, wiosna to krokusy, kwiaty przeróżne, chodzenie "do figury", jak mówiła moja Babcia. To spotkania na piwie w parku, spacery z dziećmi, wnukami. Młodzi się zakochują, starsi czasami też i to jest fajne i niech tak będzie. Więc żyjmy tą wiosną, bo jest krótka, tak jak i inne pory roku. A zaraz po niej lato. Lato, lato, lato, ach to ty. Precz z komuną.