Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Religia czy etyka? A może wolne? Uczniowie mają wolny wybór

Paweł Pawlik
Po osiągnięciu pełnoletności uczeń może sam zrezygnować z lekcji religii lub etyki
Po osiągnięciu pełnoletności uczeń może sam zrezygnować z lekcji religii lub etyki Tomasz Hołod
Religia, etyka, czy laba? Decyzję o tym, na jakie zajęcia ma uczęszczać dziecko, zapada najczęściej podczas pierwszego zebrania rodziców, czyli właśnie teraz - w pierwszych tygodniach nowego roku szkolnego.

Dla każdego coś dobrego

Szkoła musi zapewnić uczniowi możliwość nauki etyki - taką jednoznaczną deklarację można usłyszeć w Kuratorium Oświaty w Katowicach. Faktycznie, zgodnie z przepisami szkoła ma obowiązek zorganizowania lekcji etyki, ale tu pojawia się haczyk. Obowiązek ten dotyczy grup nie mniejszych niż siedmiu uczniów. Dla mniejszej liczby uczniów, lekcje etyki powinny być organizowane w grupie międzyoddziałowej lub międzyklasowej.

- Jeżeli w szkole zgłosi się mniej niż siedmiu uczniów, to organ prowadzący szkołę organizuje naukę etyki w grupie międzyszkolnej - mówi Anna Wietrzyk, rzecznik Kuratorium Oświaty w Katowicach. Stanowi to pewien problem dla pojedynczych uczniów w niewielkich szkołach, gdzie trudno zebrać liczniejszą grupę i zatrudnić dodatkowego nauczyciela. W naszym regionie zajęcia z etyki odbywają się jedynie w 161 szkołach, a lekcje religii w aż 4004 placówek.

CZYTAJ TAKŻE:
W szkole będzie albo religia albo okrojona etyka

Mimo tak ogromnej różnicy, w większości szkół w woj. śląskim wybór przedmiotu nie stanowi żadnego problemu. - Zajęcia z etyki prowadzimy od przeszło dziesięciu lat, ale nie zauważyłam tendencji rezygnacji z zajęć religii. Są uczniowie, którzy chodzą i na lekcje religii i etyki. Jedno nie musi się wykluczać drugiego - mówi Anna Dziedzic, dyrektor VIII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach.

Podejście do przedmiotu w dużej mierze zależy od typu i stopnia szkoły. - Po ukończeniu osiemnastego roku życia spora grupa uczniów rezygnuje z lekcji religii, ale nie wybiera w to miejsce etyki - mówi z kolei Grażyna Otrębska-Łucka, dyrektor Rzemieślniczej Szkoły Zawodowej w Katowicach. - Proszę jednak pamiętać, że to jest szkoła zawodowa. Często po lekcjach w szkole, uczniowie mają zajęcia praktyczne u pracodawców. Bywa więc, że z czegoś muszą zrezygnować.

Wystarczy oświadczenie

O udziale ucznia w zajęciach z etyki, podobnie jak w zajęciach z religii, decydują rodzice ucznia bądź sam uczeń po osiągnięciu pełnoletności. Wystarczy złożyć oświadczenie. Od momentu jego złożenia udział w zajęciach staje się obowiązkowy. Jednak nie na zawsze.
- Oświadczenie może zostać zmienione. Rozporządzenie nie określa terminów, w jakich rodzice czy pełnoletni uczeń mogą zmienić oświadczenie, dlatego należy uznać prawo do zmiany w każdym momencie edukacji, także pod koniec roku szkolnego - mówi Anna Wietrzyk z katowickiego Kuratorium. Taka interpretacja wiąże się z dość kuriozalnymi sytuacjami, kiedy to uczeń nie uzyskujący zadawalającej oceny z przedmiotu, może zrezygnować z niego tuż przed rozdaniem świadectw.

Co z oceną na świadectwie?

Opinia o tym, że uczniowie którzy nie chodzą na religię są nielubiani czy wytykani palcami okazuje się nieprawdziwa. Dyrektorzy na to pytanie odpowiadają zgodnie, że w ich placówce tego typu problem nie istnieje. Podobnego zdania jest Katarzyna Karbowska, psycholog z doświadczeniem z kilku placówek oświatowych.

- W ciągu pięciu lat pracy w szkole publicznej nie spotkałam się z żadnymi przykrymi sytuacjami, które spotykały osoby nie uczęszczające na lekcje religii - mówi Karbowska. - Zapewne wynika to z faktu, że przypadki rezygnacji z lekcji katechezy nie są już tak odosobnione jak kiedyś - dodaje.

Jeżeli uczeń nie korzysta w szkole z nauki religii lub etyki, szkoła ma obowiązek zapewnić mu w czasie trwania tych lekcji opiekę. A co w takiej sytuacji z oceną na świadectwie?

Zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej, na świadectwie nie należy wprowadzać dodatkowych informacji, które mogą ujawnić, czy ocena dotyczy etyki czy religii. Niedozwolone jest również skreślenie na świadectwie jednej z pozycji "religia/etyka".

Jakie wymagania musi spełniać nauczyciel etyki

Żeby zostać nauczycielem etyki w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych trzeba ukończył studia na kierunku filozofia lub na kierunku, którego zakres obejmuje treści nauczanego przedmiotu "etyka". Nauczycielem etyki może zostać też osoba, która ukończyła studia na dowolnym kierunku i studia podyplomowe z zakresu etyki.
Możliwe są jednak odstępstwa od tych reguł. Oto one:

  • W klasach I-III szkoły podstawowej zajęcia z etyki może prowadzić również nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej.
  • W klasach IV-VI szkoły podstawowej i w gimnazjum zajęcia z etyki mogą prowadzić także nauczyciele przedmiotów humanistycznych, którzy w ramach studiów (lub studiów podyplomowych) uzyskali przygotowanie z zakresu filozofii lub etyki.
  • Program nauczania etyki nauczyciel przedstawia dyrektorowi szkoły. Dyrektor, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej dopuszcza do użytku w szkole zaproponowany przez nauczyciela program i wpisuje do szkolnego zestawu programów nauczania.
  • Ministerstwo Edukacji Narodowej nie decyduje o kształcie książek do religii
  • Nauczanie religii odbywa się na podstawie programów opracowanych i zatwierdzonych przez właściwe władze kościołów i inne związki wyznaniowe, przedstawianych ministrowi edukacji narodowej wyłącznie do wiadomości.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!