Rozpoczyna się inwazja guniaków. To one latają wieczorami. Czy należy się ich bać?

Początek lipca to tradycyjnie okres, kiedy zaczyna się prawdziwa inwazja guniaka czerwczyka. Najwięcej ich zaczyna latać popołudniami i wieczorami. Wplątują się we włosy, wchodzą za koszule. Sieją panikę. Kiedy się im bliżej przyjrzymy, to zauważymy, że mają około 14-18 milimetrów, są koloru miodowego, żółtobrunatne lub brunatne, niektóre - jak się okazuje samce - są mocno owłosione. Przypominają chrabąszcze majowe lub kasztanowe, ale to guniaki czerwcowe (Amphi-mallus solstitialis) chrząszcze bardzo aktywne o tej porze roku. Ich zaloty miłosne mogą nam przeszkadzać. Czy jest się czego bać?

- Głośno bzyczą. Są mniejsze od chrabąszczy majowych - przyznają ci, którzy już niejednego guniaka czerwczyka w swoim życiu widzieli.

Wieczorami jest ich tak dużo i tak głośno się zachowują, iż trudno usiąść w ogrodzie. - Wszędzie latają, wszędzie siadają. Później to ustaje - opowiada pani Ewelina ze Szczyrku. Dodaje, że zastanawiała się czy nie są groźne dla roślin ogrodowych, a przede wszystkim dla ludzi, bo ma małe dzieci i nie chciałaby, żeby ewentualne ukąszenie skończyło się jakąś chorobą. - Nie wiem czy inwestować w jakieś opryski, czy nie. Przejmować się nimi tak jak kleszczami? - zastanawia się pani Ewelina.

Dr Daniel Kubisz z Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie już kilka lat temu wyjaśniał DZ, że guniak czerwczyk nie jest niebezpieczny dla ludzi.

- Nie mają one tak silnego aparatu gębowego, żeby mogły przeciąć ludzką skórę. Zresztą człowiek ich nie interesuje, guniaki są wegetarianami, mogą co najwyżej - jeśli jest ich więcej - poogryzać liście roślin przez co będą wolniej rosły - opowiadał dr Daniel Kubisz.

Guniak pod koniec czerwca oraz na początku lipca ma gody i dlatego występuje w takich ilościach.

- Średnio co dwa lata jest taki większy pojaw (stają się widoczne - przyp. red.). Wystarczy, że była cieplejsza zima, nie przemroziło warstw gleby i nie doszło do redukcji larw, więc później wychodzi więcej dorosłych owadów - opowiadał dr Daniel Kubisz.

Ostre zimy mają wpływ na guniaki czerwczyki, bo podczas rozrodu samica wygrzebuje norkę w ziemi i składa do niej jaja. Jak zaobserwowano, czynność ta trwa cały dzień. Wieczorem norkę opuszcza i odlatuje, żeby żerować. Prawdopodobnie po kolejnym zapłodnieniu czynność powtarza. Wkrótce potem ginie. Pędraki żyją dwa, trzy lata w ziemi i odżywiają się korzeniami roślin, głównie trawiastych, a dorosłe osobniki liśćmi.

Niektórzy zastanawiają się, dlaczego guniaki tak bardzo lgną do ludzi i sprawiają wrażenie, jakby latały bardzo chaotycznie?

Nie jest to wytłumaczone naukowo, ale można przypuszczać, że ludzie przypominają im... drzewa, które najchętniej obsiadają. Może też być tak, że po prostu ktoś, przechodząc, jest na linii ich lotu. Te owady są trochę ociężałe, nieporadne i nieraz nie nadążają zmienić toru i wpadają na nas. Wrażenie ataku na ludzi nasila dodatkowo duża ilość lecących guniaków. Ich, jakby pijane loty, są uwarunkowane z kolei tym, że samce podążają za zapachem samicy jak w hipnozie.

- Mają takie ostre pazurki, więc jak na kimś usiądzie, to się to czuje. Ale jak już powiedziałem nie są groźne - zapewnia dr Daniel Kubisz. I dodaje, że guniaki nie są pod ochroną, bo to dość pospolity chrząszcz.

Działkowicze zalecają, że jeśli komuś bardzo przeszkadzają guniaki, to może je zbierać nad ranem, kiedy owady są mało aktywne i wtedy łatwo je złapać.