Rozsądny jak Ślązak. Parabanki? W życiu! [SONDAŻ DZ]

Otóż mimo negatywnych doświadczeń z Amber Gold nadal prawie 40 proc. pytanych w woj śląskim uważa, że w czasach wolnego rynku działalność parabanków jest dopuszczalna. Najwyraźniej podzielają oni opinię premiera Donalda Tuska, który kilka dni temu stwierdził, że zamiast prawnie ograniczać działalność parabanków, lepiej pomyśleć nad skuteczniejszym informowaniem ludzi o ryzyku związanym z powierzaniem im swoich oszczędności.

Jednak mimo swego poparcia dla wolnej konkurencji niewielu z nas, przynajmniej dziś, świeżo po sprawie Amber Gold przyznało, że byłaby skłonna zainwestować swoje pieniądze w parabanku. Prof. Andrzej Barczak z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach przewiduje jednak, że z biegiem czasu nieufność wobec oferujących tyleż wysokie, co nierealne zyski instytucji będzie maleć i wcześniej, czy później przeżyjemy "powtórkę z Amber Gold".

- Osoby decydujące się na taki hazard muszą jednak wiedzieć, że robią to na własne ryzyko - podkreśla prof. Barczak. Podobnie uważa zresztą zdecydowana większość respondentów. Ich zdaniem państwo w żadnym wypadku nie powinno wyrównywać strat klientom poszkodowanym przez parabanki.

Jest jeszcze jedna ważna refleksja związana z aferą AG. Pokazała ona bowiem również nasze ludzkie słabości: chciwość, lekkomyślność i... bardzo krótką pamięć. Omamieni wizją wysokich zysków zapomnieliśmy o bolesnych ostrzeżeniach z niedawnej przeszłości - tysiącach oszukanych przez Bezpieczną Kasę Oszczędności Lecha Grobelnego i agencje działające w tzw. systemie argentyńskim.
Od kilku tygodni cała Polska żyje sprawą Amber Gold. Media dzień po dniu relacjonują perypetie próbujących odzyskać swoje pieniądze klientów, którzy w nadziei na wysokie zyski powierzyli firmie oszczędności swojego życia. Dziennikarze przypominają też wcześniejsze "dokonania" Marcina P. - właściciela Amber Gold - i przytaczają komentarze polityków oraz ekonomistów. Kilka dni po wypłynięciu sprawy AG do prokuratury zaczęli się zgłaszać poszkodowani klienci firmy Finroyal, domagając się ścigania dyrektora tego parabanku. Eksperci tymczasem wieszczą, że to jeszcze nie koniec podobnych afer i przypominają, że na liście ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego znajduje się 16 instytucji, które nie mają zgody KNF na "wykonywanie czynności bankowych".

Po takim zimnym prysznicu można by oczekiwać, że nastąpi gwałtowny spadek zaufania do parabanków. A jak jest naprawdę? Specjalnie dla "Dziennika Zachodniego" sprawdzili to eksperci Grupy Gumułka, którzy przepytali na tę okoliczność mieszkańców województwa śląskiego.

Wyniki sondażu można podsumować krótko: większość z nas nie ufa parabankom, nie mamy również ochoty pokrywać z naszej kieszeni strat poniesionych przez klientów tych instytucji.

Zaledwie nieco ponad 4 proc. respondentów byłoby skłonnych powierzyć swoje oszczędności instytucjom parabankowym wiedząc o towarzyszącym temu ryzyku. Najbardziej skłonni do jego podjęcia są mężczyźni między 18. a 25. rokiem życia (panie akceptowały je dwa razy rzadziej). Zdecydowana większość ankietowanych (ponad 60 proc.) wolałaby zanieść swoje pieniądze do banku uznając, że gwarancja państwowego nadzoru i brak ryzyka utraty swoich oszczędności równoważy fakt niewielkiego oprocentowania takiej lokaty. Na inwestycję w obligacje, akcje lub fundusze inwestycyjne byłaby skłonna zdecydować się blisko 1/3 uczestników sondażu, przy czym tutaj również da się zauważyć wyraźną przewagę mężczyzn, co pokazuje, że panie generalnie są mniej skłonne do ryzyka, jeśli idzie o zarządzanie swoimi pieniędzmi.

Gdyby od nas zależało "być albo nie być" takich instytucji jak Amber Gold, to nie zniknęłyby one z Polski. Co prawda47 proc. ankietowanych stwierdziło, że działalność parabanków powinna być zakazana przez prawo, to jednak prawie 39 proc. pytanych uznało, że w dobie wolnego rynku klient powinien mieć możliwość wyboru, nawet jeśli za tę wolność może drogo zapłacić. Im starsi byli respondenci, tym bardziej skłonni byli do wprowadzenia prawnego zakazu działalności parabanków (zestawiając odpowiedzi kobiet i mężczyzn widać, że częściej taki "szlaban" postulują te pierwsze).

Bardziej łagodne są natomiast panie wobec osób poszkodowanych przez parabanki - ponad 28 procent ankietowanych kobiet uważa, że państwo powinno wyrównać tym klientom poniesione straty (w przypadku mężczyzn popiera to zaledwie 17,8 proc.). Generalnie jednak ponad połowa z nas ani myśli akceptować takiego gestu ze strony państwa (niechęć jest najbardziej widoczna u osób między 26. a 35. rokiem życia).

* Pracownia Badań Grupa Gumułka sondaż telefoniczny przeprowadziła w dniach 10-14 sierpnia 2012 roku na liczącej 292 osoby próbie mieszkańców, reprezentatywnej wg płci i wieku do całości populacji woj. śląskiego.

Możesz dowiedzieć się więcej: Zarejestruj się w DZIENNIKZACHODNI.PL/PIANO

*Pamietacie zabawki z PRL? ZOBACZCIE ZDJĘCIA
*Gdzie jeździliśmy kiedyś na weekend? ZOBACZ ZDJĘCIA ARCHIWALNE
*KONKURS FOTOLATO 2012:
Przyślij zdjęcia, zgarnij nagrody!