Scenariusz dla Śląska? Jeszcze nikt go nie napisał. Kto się odważy?

Rok 2013 nie zapisze się złotymi zgłoskami w historii województwa śląskiego. Chociaż w naszym regionie trzy najważniejsze partie: PO, PiS i SLD zorganizowały swoje krajowe konwencje, to żadna z nich nie wyartykułowała sensownego pomysłu na Śląsk. Programu dla Śląska, który wykorzysta potencjał regionu i pozwoli przełamać potran-sformacyjne problemy ekonomiczne.

Sam budżet unijny to naprawdę niewiele. Trzeba myśleć o Śląsku w perspektywie kilkunastu najbliższych lat. Może ktoś uzna, że zwariowałam, ale będę się upierać, że to region szczególnego znaczenia i to z wielu względów: geopolitycznego, gospodarczego i... statystycznego. Generalnie, ostatni rok był czasem straconym. Nie udało się przeforsować żadnej ważnej dla województwa koncepcji. Fakt, że Platforma Obywatelska skierowała w końcu do laski marszałkowskiej projekt ustawy metropolitalnej, oznacza mniej więcej to samo, co otrzymanie skierowania do sanatorium bez określonej daty turnusu.

Region szczególnego znaczenia
Najważniejsza dla rozwoju regionu koncepcja utknęła w biurokratycznych czeluściach. Przez miniony rok od najważniejszych polityków w państwie mogliśmy tylko usłyszeć, że węgiel jest ważny. Cóż, tyle to dobrze wiemy bez zapewnień premiera Donalda Tuska, prezesa Jarosława Kaczyńskiego czy przewodniczącego Leszka Millera. W końcu z wydobycia węgla żyje nie tylko nasz region, ale spora część kraju i tzw. przemysł wydobywczy jest wciąż niezwykle istotną częścią polskiej gospodarki.

Niestety, zamiast sensownych programów dotyczących przyszłości województwa, otrzymaliśmy serię personalnych, partyjnych wojen i jedną prawdziwą wizerun-kową katastrofę. Widok byłego marszałka śląskiego Adama Matusiewicza odprawiającego pociągi Kolei Śląskich, przebranego w czapkę kolejarską, jest ponurym symbolem początku 2013 roku. W te mroźne styczniowe dni straciliśmy opinię przynależną śląskości - solidnych, pracowitych, punktualnych.

A przecież mogło być tak pięknie. Koalicja PO-RAŚ i PSL w Sejmiku Województwa Śląskiego wydawała się idealnym rozwiązaniem. Ruch Autonomii Śląska wprowadzał ważny element regionalnej tożsamości, kultury. Prawda jest jednak taka, że autonomistom zabrakło doświadczenia, zimnej krwi i eksperckiego, ekonomicznego zaplecza, by dorównać starym politycznym wyjadaczom, a Platforma zaczęła błądzić jak dziecko we mgle. Wplątała się w historyczne dyskusje, zamiast patrzeć w przyszłość regionu, który dramatycznie się wyludnia i nie jest konkurencją dla metropolii warszawskiej czy wrocławskiej, a może nawet lubelskiej. Po prostu - jeden wielki wstyd.

Remont szkodzi czy pomaga?
Oczywiście, osobną kwestią jest to, że prezydent Katowic Piotr Uszok przebudowuje tzw. rynek w Katowicach z prędkością odwrotną do prędkości światła. Region pozbawiony swojego centrum nie ma szansy zaistnieć w świecie totalnej konkurencji. A zatem w tej konkurencji wcale się nie liczymy. Wielomiesięczna dyskusja o wystawie w Muzeum Śląskim w obliczu tak istotnych - gospodarczych i demograficznych problemów - sprawiała wrażenie debaty zastępczej. Za sprawą Muzeum wystawiliśmy pomnik przeszłości. Nie mam nic przeciwko temu. Bez wiedzy i świadomości historycznej trudno żyć mądrze.
Szanuję przeszłość i jej bohaterów, ale jednak ważniejsze są kwestie dotyczące bezrobocia wśród młodych ludzi czy przyszłości ochrony zdrowia - w regionie, w którym zdecydowanie jest za dużo szpitali, a środki na opiekę medyczną przyznawane z tzw. centrali są zbyt małe.

Znów wkraczamy w obszar paradoksów. Przecież to nasi chirurdzy w 2013 roku przeprowadzili pierwsze dwa w kraju przeszczepy twarzy, które zostały wycenione przez Ministerstwo Zdrowia po... 200 tysięcy złotych każdy. Może lepiej w ogóle trzeba było nic nie płacić, panie ministrze, bo to - w porównaniu z rzeczywistymi kosztami takiego zabiegu - marne grosze.

Śląscy posłowie w defensywie
Siłą rządzącej w województwie Platformy jest w dużej mierze słabość opozycji. PiS wygrał wybory uzupełniające do Senatu w Rybniku, ale osiadł na laurach. Partia prezesa Kaczyńskiego widać niewiele ma do powiedzenia w sprawach regionu. Posłowie, może poza Grzegorzem Tobiszowskim i Jerzym Polaczkiem, nie grzeszą akty-wnością. Ba, sprawiają wręcz wrażenie nieobecnych. Szef PO na Śląsku Tomasz Tomczykiewicz powinien iść z pielgrzymką do Częstochowy za taką postawę opozycji.

Nie wiadomo, jaką PiS ma ofertę dla wyborców w regionie. Nie wiadomo też, jaką ofertę ma PO. Nie ulega wątpliwości, że obowiązkowo każda z liczących się sił politycznych powinna przedstawić jasny program dotyczący przyszłości górnictwa. Co warto i trzeba zrobić? Połączyć Katowicki Holding Węglowy z Kompanią Węglową? Jak wykorzystać energetykę dla dobra polskiego, podkreślam - polskiego - węgla? To podstawowe pytania.

Może prezydent Bronisław Komorowski powinien się stać osobą inicjującą taką dyskusję? To temat ważniejszy niż wystawienie w Warszawie pomnika Wojciecha Kor-fantego, czemu prezydent patronuje. Pomnik ma być zadośćuczynieniem dla Kor-fantego za krzywdy, jakich doznał od władców II Rzeczypospolitej. Znaczenie sprawy jest symboliczne. Co jednak będziemy mieli z tego tu i teraz?

Zmiana koalicji w Sejmiku pod koniec roku i doproszenie SLD wygląda trochę jak zaplanowane przez Sojusz samobójstwo. Po co im to? Trudno przypuszczać, by kadencja zakończyła się jakimś spektakularnym sukcesem. Na przykład budowy Stadionu Śląskiego nie uda się skończyć. Jak zatem tłumaczyć ten wielki entuzjazm SLD do przyjęcia współodpowiedzialności za los województwa ? Czy tylko chęcią objęcia kilku stanowisk? Być może to ogólnopolski test dla koalicji PO-SLD w przyszłej kadencji. Ten scenariusz wydaje się najbardziej prawdopodobny. W takiej układance premier Tusk widzi szansę na zablokowanie powrotu PiS-u do władzy. Ale czy nie przeceniamy pozycji PiS?
Województwo śląskie - w sensie administracyjnym - jest wymysłem polityków. Premierowi Jerzemu Buzkowi zabrakło odwagi, by połączyć cały Śląsk i zrobić jedno wielkie województwo. Opolszczyzna jest dziś bardziej wyludniona niż Śląskie. Jednak wciąż polityczne względy podpowiadają, by utrzymywać status quo.

Mniejszość w większości
Narodowy Spis Powszechny dał wielu Ślązakom nadzieję, że zostaną uznani za mniejszość etniczną. GUS pozwolił na zadeklarowanie narodowości śląskiej, ale jak się okazuje, tylko z powodów... statystycznych.

Decyzja Sądu Najwyższego, który uznał, że zarejestrowanie Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej było błędem, nie polepszyła relacji śląsko-polskich. Trudno dyskutować z decyzją sądu. Wręcz tego nie wypada robić. Ale równie trudno pogodzić mi się z bezradnością polskich władz dotyczącą Ślązaków. No cóż, "Houston, mamy problem".

Może jednak warto sobie uświadomić i zaakceptować fakt, że na Śląsku mieszkają ludzie, którzy czują się przede wszystkim Ślązakami, a potem część z nich Polakami i część Niemcami, a są jeszcze Zag-łębiacy i tysiące ludzi bez przynależności, którzy przyjechali tu za chlebem, lepszym życiem, wyższymi pensjami. Każdy ma swoją własną historię.

Rdzenni Ślązacy są dziś, jeśli już trzymamy się statystyki, mniejszością w województwie, ale to oni są "Indianami tej ziemi" i powinniśmy szanować ich opinie oraz liczyć się z ich wyborami i oceanami. Piszę to, chociaż nie jestem Ślązaczką z urodzenia, a "tylko" z wyboru.

Przeszłość Śląska, zwłaszcza jego niemiecka przeszłość, wciąż jest pretekstem do wyciągania z szafy różnych trupów, co w XXI wieku, w Europie nie może być odbierane inaczej niż kompleks zaścianka. Nie zasklepiajmy się jednak w kompleksach i stereotypach. Nie mają sensu.

*Głośni Ludzie 2013 Roku woj. śląskiego [ODDAJ GŁOS W PLEBISCYCIE]
*Abonament RTV 2014 [OPŁATY, TERMINY, ULGI]
*Najpiękniejsze kolędy [TEKSTY + MUZYKA] Która najlepsza? ZAGŁOSUJ
*Najlepsze piosenki świąteczne na Boże Narodzenie PLAYLISTA