18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sejm Śląski rozpoczął obrady 90 lat temu [STENOGRAMY]

Michał Wroński
Sala I posiedzenia Sejmu Śląskiego
Sala I posiedzenia Sejmu Śląskiego Śląska Biblioteka Cyfrowa
Dziś mija dokładnie 90 lat od inauguracyjnej sesji Sejmu Śląskiego. - Niech żyje lud górnośląski, niech żyje Najjaśniejsza Rzeczpospolita Polska! - zakrzyknęła marszałek senior Janina Omańkowska. Zobacz fragmenty stenogramów i zdjęcia.

Otwarcia obrad w imieniu naczelnika państwa dokonał premier Julian Nowak. W uroczystości wzięli udział też Minister Spraw Wewnętrznych Antonii Kamieński i Minister Opieki Społecznej Ludwik Darowski.

Pierwszemu posiedzeniu przewodniczyła z racji wieku marszałek senior Janina Omańkowska. - Obyż serca nasze przepełnione były duchem zgody, może nawet, jeśli będzie potrzeba, duchem ofiary i zrzeczenia się, a to dlatego, ażeby prace tego Sejmu Śląskiego były jak najobfitsze w owoce dla dobra ludności, którą reprezentuje, dla dobra tej krainy, tej naszej ciaśniejszej Ojczyzny, którą przedstawiamy i dla chwały i dobra naszej szerszej Ojczyzny, Polski. W tej myśli wnoszę okrzyk: Niech żyje lud górnośląski, niech żyje Najjaśniejsza Rzeczpospolita Polska! - wzniosła okrzyk, a zgromadzeni na sali posłowie odkrzyknęli trzykrotnie: Niech żyje!

Tak według zapisów stenogramowych miały wyglądać pierwsze chwile Sejmu Śląskiego.

Według Lecha Szarańca, byłego dyrektora Muzeum Śląskiego, pierwszym posłem, który zabrał głos w dyskusji był Wojciech Korfanty. Wypowiedział wówczas znaczące zdania: "Zniemczyli się u nas wszyscy, szlachta i duchowieństwo, w znacznej części i mieszczaństwo. Pozostał tylko lud polski."

Przez pierwsze 7 lat Sejm Śląski obradował w budynku królewskiej Szkoły Rzemiosł Budowlanych przy obecnej ul. Wojewódzkiej (obecnie mieści się tam Akademia Muzyczna). Dopiero w 1929 roku Sejm Śląski (a także Śląski Urząd Wojewódzki) przeniósł się do nowo wybudowanego gmachu przy ulicach: Jagiellońskiej, Lompy, Ligonia i Reymonta.

W ławach sejmu zasiadło 48 posłów. Byli to przedstawiciele Bloku Narodowego czyli koalicji chrześcijańskiej demokracji i endeków (18 mandatów), Polskiej Partii Socjalistycznej (8 mandatów), Narodowej Partii Robotniczej (7 mandatów) i PSL "Piast" (1 mandat). Ugrupowania niemieckie (Deutsche Katholische Volkspartei, Deutsche Partei i socjaldemokraci) zdobyły w sumie 14 mandatów. Pierwszym marszałkiem sejmu wybrany został chadek, Konstanty Wolny.

Do kompetencji Śląskiego Sejmu należało powoływanie 5 przedstawicieli do Rady Wojewódzkiej (w jej skład wchodził wojewoda i wicewojewoda) oraz władza legislacyjna w zakresie m.in. szkolnictwa, policji, wód, organizacji administracji wojewódzkiej i samorządu, rolnictwa czy spraw wyznaniowych (z wyjątkiem tych uregulowanych konkordatem).

To w nim zapadały decyzje o podatkach i opłatach publicznych, kształcie budżetu śląskiego, a także zaciąganiu pożyczek i przyjmowaniu gwarancji finansowych przez skarb śląski. Sejm był ponadto uprawniony do wydawania przepisów cywilnych i karnych w zakresie swojej właściwości. Spod jego kompetencji wyłączona były natomiast polityka zagraniczna, sprawy wojskowe, walutowe i prawo prasowe.

  • W materiale wykorzystaliśmy fragmenty tekstu Lecha Szarańca, byłego dyrektora Muzeum Śląskiego, pt. "Pierwsza siedziba Sejmu Śląskiego"
  • Stenogramy można oglądać w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej


*Plebiscyt Młoda Para 2012 ZOBACZ ZDJĘCIA KANDYDATÓW
*Budowa dworca w Katowicach: Hala, perony ZDJĘCIA i WIDEO
*Wielka Debata o Śląsku: Semka kontra Smolorz ZDJĘCIA i WIDEO

Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!