Stanisław Niemczyk (1943-2019): Więcej niż architekt, ostatni taki indywidualista

Tak było choćby z jego najsłynniejszym dziełem: kościołem św. Ducha w Tychach (projekt z 1978 roku), obiektem, który zasłużenie zapewnił Niemczykowi miejsce w podręcznikach architektury.

Jak budowało się tak awangardowy kościół na tradycyjnym Śląsku, w dodatku w czasach komuny?

- Wspaniale. Dlatego, że ta budowa tworzyła wspólnotę. Oczywiście najpierw trzeba było zdobyć pozwolenie i trwało to bardzo długo. To był rok 1975, w moim zawodzie nie można było jeszcze pracować prywatnie. Więc do dyrektora Miastoprojektu musiałem napisać podanie - opowiadał Niemczyk. - Budowa była cały czas na oku władzy. Zamówiliśmy beton na ramy. Betonowanie musiało być ciągłe, czyli jeśli zaczynamy od ziemi, to nie można przerwać, aż skończymy na górze. Potrzeba było z 35 kubików betonu do jednej ramy. Zamówiliśmy cztery gruszki, przyjechały trzy. Czwarta się zepsuła, nie przyjedzie, koniec. Co robić? Ksiądz poprosił ludzi. Za trzy godziny na budowie było dwadzieścia małych betoniarek. Wiaderkami laliśmy beton. To była siła tej społeczności.

Urodził się w 1943 roku w Czechowicach-Dziedzicach. Choć wychowywał się na Śląsku, większe wrażenie niż Katowice robiło na nim Bielsko-Biała. A potem Kraków, w którym obronił dyplom. Do końca życia mieszkał w Tychach. Oprócz niezwykłych kościołów (w Krakowie, Czechowicach-Dziedzicach czy Pawłowicach), zaprojektował również m.in. bardzo ciekawe osiedle nad Jamną w Mikołowie czy szkołę podstawową w Katowicach-Giszowcu. Swojego ostatniego dzieła: kościoła z klasztorem dla zakonu Braci Mniejszych oo. Franciszkanów w Tychach nie dokończył.

Trochę jak Gaudi, do którego przez wiele lat go porównywano. Niesłusznie. Bo Stanisław Niemczyk był po prostu Stanisławem Niemczykiem. Aż.