Stare zdjęcia Krzepic. To miasto było ważniesze niz Częstochowa i posiadało warowny zamek! Zobaczcie archiwalne zdjęcia

Nieznana jest dokładna data utworzenia miasta, ponieważ dokument erekcyjny Krzepic zaginął, ale okoliczności wskazują na rok 1356. Pierwsza wzmianka o Krzepicach pochodzi z 24.VIII.1356 r., kiedy król Kazimierz Wielki wystawił w Krzepicach przywilej lokacyjny na prawie niemieckim, m.in. dla wsi zwanej Częstochową. W 1357 roku Krzepice uzyskały prawa miejskie, zyskując liczne przywileje królewskie, co wpłynęło na szybki rozwój miasta.

Centrum miasta stanowi Rynek Wielki, od którego odchodzi 6 ulic, a po przekątnej rynku stoi kościół fary św. Jakuba. Od strony zachodniej miasto graniczy ze strumieniem Bieszcza, dalej na przestrzeni ok. 1 km rozciąga się rozległa dolina Liswarty, na jej zachodniej krawędzi płynie rzeka Liswarta. 15.III.1552 r. w Piotrkowie król Zygmunt August określił granicę miasta, zaczynała się od rzeki Liswarty, dalej granica biegła do źródła rzeki Bieszczy i nią do jej ujścia do Liswarty. W stronę Iwanowic, aż do strumienia granicznego wpływającego do Liswarty rozciągały się długie role mieszczan. Krótkie role były na Podłężu – ciągnęły się w kierunku Łęgu i Zajączek. W 1407 r. król Władysław Jagiełło widząc konieczność rozwoju miasta zezwolił mieszczanom karczować lasy na obrzeżach miasta i zakładać tam ogrody.

Centralny punkt miasta

Nadgraniczne położenie miasta, sąsiedztwo ze Śląskiem, a także przebiegający przez miasto szlak handlowy przyczyniły się do rozwoju handlu i miasta. W roku 1450 targi czwartkowe potwierdził król Kazimierz Jagielończyk jako już dawno istniejące. Miejscem, gdzie odbywały się targi i kwitł handel był Wielki Rynek, Mały Rynek i Solny Rynek. Najważniejsze instytucje znajdowały się na Wielkim Rynku, albo w jego bezpośredniej bliskości, należał do nich ratusz, urząd celny. Obecnie targi czwartkowe odbywają się na placu targowym przy ulicy Targowej w Krzepicach.

Centralnym punktem miasta był Rynek Wielki wytyczony w pierwszej fazie powstawania miasta. W latach pięćdziesiątych starożytny Rynek Wielki w Krzepicach zamieniono na park, bezpowrotnie niszcząc funkcję i zabytkowy charakter tego miejsca. W 1436 r. na Nowym Rynku uposażono nowy szpital co oznacza, że w tym roku istniał już drugi rynek zwany Małym albo Nowym. W 1416 r. odnotowano, że przez Krzepice przebiegała „wielka droga” – stary trakt handlowy. Obecnie jest to ulica Wieluńska. Najważniejsze drogi miejskie wykładano kłodami (dylami), potem wykorzystywano bruk. Stan dawnych ulic na terenie starostwa krzepickiego i miasta był zły. Miał na to wpływ podmokły teren i gliniaste gleby oraz brak środków, aby podołać temu zadaniu.
W roku 1455 zaciężni żołnierze nie otrzymawszy żołdu, ograbili i spustoszyli ziemię krakowską, m. in. Krzepice. Krzepice miały swój udział w wyprawach wojennych dostarczając ludzi i sprzęt.

W 1845 r. miasto było zabudowane prawie całkowicie z drewna. Domy w rynku, budynek Urzędu Miejskiego na ulicy Częstochowskiej pochodzą z XVIII i XIX w. W tym czasie ludność utrzymywała się częściowo z rolnictwa, rzemiosła i handlu. Najznakomitszymi budowlami w tym czasie był kościół św. Jakuba, dawny klasztor, szpital murowany Budrewicza, szkoła elementarna, bydłobojnia. W 1909 roku funkcjonowały takie oto zakłady przemysłowe: młyn wodny, tartak parowy, niciarnia, cegielnia, i fabryka wody sodowej. Główne ulice były brukowane. Miasto posiadało pocztę i telegraf, a także telefon. Dalej urząd gminny, sąd, dwie szkoły, straż pożarną i teatr amatorski. Działała od 1912 roku kasa pożyczkowa pod nazwą „Kasa Spółdzielcza Stefczyka w Krzepicach”, od roku 1928 Bank Ludowy, i od 1926 istniała Stacja Państwowa Kolei Żelaznych.

Niemiecka okupacja

Czas okupacji był trudny dla krzepiczan, strach, głód, obawa przed aresztowaniem i wywiezieniem towarzyszyły ludziom każdego dnia. W czasie wojny wielu mieszkańców doświadczyło wielu jej okrucieństw. Dziesiątki ludzi zmarło po wojnie na skutek wycieńczenia organizmu i nabytych chorób. Rok 1945 był przełomowy zmienił się ustrój, położenie miasta, które straciło charakter przygraniczny.

Od niepamiętnych czasów Krzepice nawiedzały pożary, które niszczyły miasto. Odnotowano je w 1450, 1527, 1656, 1867, 1881, 1903, 1904 1906. Zwarta zabudowa przeważnie drewniana, gontowe i słomiane dachy sprzyjały pożarom. I dlatego straty jednego pożaru były ogromne.

W 1997 roku Polskę nawiedziła wielka powódź. W Krzepicach z 8 na 9 lipca został zerwany betonowy most za zamkiem, drugi uległ uszkodzeniu. Woda zalała całą okolicę Liswarty, wiele domów i dróg.

Zamek w Krzepicach i kościół

Krzepicki zamek usytuowany był wśród bagien i łąk pomiędzy dwiema rzekami: Liswartą i wpadającego do niej strumienia Bieszczy, był w miejscu z natury obronnym. Krzepice jako miejscowość nadgraniczna uznana została przez króla Kazimierza III Wielkiego za jedno z miejsc strategicznych, w którym konieczny był silny murowany zamek. Zamek zbudowany został przy trakcie handlowym z Krakowa i Wiślicy do Wielkopolski i pobliski Śląsk. Dzięki temu doszło do szybkiego rozwoju osadnictwa. W 1378 r. rezydował na zamku wielkorządca kraju książę Władysław II Opolczyk. Potem często zatrzymywał się tu król Władysław Jagiełło. Następnie kasztelan rozpierski Henryk Hincza władał zamkiem dożywotnie. W latach 1526-1529 starosta krzepicki Mikołaj z Szydłowca zamek odbudował. Po śmierci starosty zamek dostał w 1532 Spytek Tarnowski. Potem właścicielką zamku stała się królowa Izabela Jagiellonka. W 1587 roku na krótko znalazł się w rękach arcyksięcia Maksymiliana II. W 1558 r. zamek restaurował starosta krzepicki Stanisław Wolski. Mikołaj Wolski zamek rozbudował w okazałą rezydencję w 1588 r. W czasie potopu szwedzkiego zamek uległ zniszczeniu. Po zniszczeniach wojennych zamek odbudował starosta krzepicki Michałowski. Mury zamkowe rozbierane były przez władze pruskie w XIX wieku. Następny nabywca zamku Ignacy Czernik sprzedał go Pawłowi Szyszkowskiemu. Ostatecznie w 1927 r. Franciszek Kowalski, wydał polecenie rozebrania ostatniego fragmentu murów zamkowych.

Dobrze zachowanym zabytkiem, wpisanym w historię krzepickiej ziemi jest jednonawowy kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła ufundowany przez Kazimierza Wielkiego i zabudowania klasztorne po kanonikach regularnych. Kościół powstał w okresie największego rozkwitu stylu gotyckiego. O gotyckim charakterze obiektu świadczą ceglane mury wsparte szkorpami, dwa portale i ostrołukowe okna. Na obecny wygląd i wyposażenie kościoła miały wpływ różne style i kolejne przebudowy. Wśród wielu cennych dzieł sztuki i przedmiotów wpisanych do katalogu zabytków można wyróżnić: pacyfikał z 1577 roku, XVII-wieczny krucyfiks, cudowny obraz matki Bożej Różańcowej z 1736 roku i monstrancja z 1750 roku. Pamiętając o dużym bogactwie sakralnym regionu, należy zaznaczyć, że miasto Krzepice znajduje się na trasie pielgrzymów, zmierzających corocznie do Częstochowy na Jasną Górę (źródło: krzepice.pl).