Mięso było luksusem, zaś kartofle upowszechniły się na Śląsku około 1800 r. Nie jedzono więc na obiad ani mięsa, ani kartofli, a właśnie tylko kapustę! Echa tego kapuścianego jadłospisu nie zachowały się już w świadomości dzisiejszych Ślązoków. Jedynym wyjątkiem są nasi górale, którzy jeszcze 80 lat temu jedli kapustę trzy razy dziennie (!). Jednak kiedy koło grudnia kończyły się zapasy świeżej kapusty, to zostawała już tylko kapusta ukiszona w beczkach.
A jak kiszono tę najpopularniejszą białą kapustę? Najpierw ją szatkowano, co po śląsku nazywa się na kilka sposobów. Jak urządzenie, czyli deska z nożem była statyczna i poruszano kapustą - to było to heblowanie kapusty. Natomiast gdy nóż uruchamiano przez kręcenie - to wtedy było to kronżani, kronżanie czy kronżynie kapusty. Następnie trzeba było tę kapustę deptać w wielkiej beczce. Oczywiście gołymi nogami. A jak ciężka była to robota, świadczą liczby. Dawniej bowiem dla jednej rodziny kisiło się przynajmniej tonę kapusty (!). Może trudno w to uwierzyć, ale wielodzietna rodzina zjadała codziennie przynajmniej 4 kg kapusty.
Ci, co nie mieli pola, bo mieszkali na familokach, kupowali kapustę od kapuściorzy. A najsłynniejsi śląscy kapuściorze pochodzili z okolic Raciborza czy Lublińca, zaś dla okręgu katowickiego była to Dąbrówka Wielka. Podjeżdżali oni wozami pod robotnicze osiedla i koło familoków głośno nawoływali: Kapusta! Kapusta sprzeduja!
Skoro dawne Ślązoki zjadały tak ogromne ilości białej kapusty, to dlaczego tradycyjny świąteczny śląski obiad składa się z klusek, rolady i modryj kapusty? To łatwo wyjaśnić, bo w połowie XIX w., gdy Ślązacy coraz lepiej zarabiają i kształtuje się wzorzec śląskiego obiadu z kluskami i roladami, to w Europie rozpowszechnia się nowy gatunek kapusty. Nazwano ją rubra, czyli czerwona. Lecz na Śląsku dostała ona nazwę modro kapusta. Ona królowała na świątecznym śląskim obiedzie, bo była czymś nowym, modnym, smacznym i nie tak spowszedniałym, jak jedzona na beztydziyń biała kapusta.
*Loteria paragonowa: Jak się zarejestrować? Kiedy losowanie nagród?
*Jesteś Ślązakiem, Zagłębiakiem, czy czystym gorolem? ROZWIĄŻ QUIZ
*Nowe restauracje w Katowicach zapraszają SPRAWDŹ ADRES I MENU
*Tajemnice różańca. Jak odmawiać różaniec? Tłumaczy ks. Mirosław Tosza
*Rolnik szuka żony ODCINEK 7 STRESZCZENIE Paulina odchodzi
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?