Jubileusz Antoniczka. Felieton Marka Szołtyska
W najbliższą niedzielę w Rybniku będzie słynna procesja z figurą św. Antoniego ulicami miasta. Zdarzenie to niecodzienne, bo obchodzą tam jubileusz dwustulecia....
Święto wąsów. Felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska
Moja babcia Agnieszka – rocznik 1906 i jej starsza siostra Maria – rocznik 1904, należały do pokolenia, które chodziły jeszcze do szkoły w czasach, gdy Śląsk...
Piekarskie Madonny. Felieton Marka Szołtyska
Dzieje obrazów Matki Boskiej Piekarskiej – liczba mnoga nie jest pomyłką - zaczęły się w XV wieku. Pierwszy z tych obrazów (patrz ilustracja B) powstał około...
Jezusowe sandały. Felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska
Moim ulubionym zajęciem w dzieciństwie było oglądanie biblijek, bo tak na Śląsku nazywa się stare katechizmy czy historie biblijne, w których oprócz tekstu są...
FELIETON MARKA SZOŁTYSKA. Śląsk po chińsku
Spędziłem kiedyś kilka dni we Francji w gościnie u pewnego nauczyciela geografii. Działo się to w mieście Nancy w regionie – Lotaryngia. Pierwszego dnia było...
Noe i wieża Babel. Felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska
W Biblii, dokładnie w pierwszej księdze Starego Testamentu, czytamy o arce Noego i wieży Babel. Niektórzy w to nie wierzą, bo nieprawdopodobne wydają się słowa...
Dzieciątko św. Jadwigi. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Śląsk różni się od reszty świata m.in. tym, że Ślązokom w Wigilię prezenty pod choinkę przynosi Dzieciątko, czyli nowonarodzony Jezusek. Ta wciąż żywa tradycja...
Galoty, spodnie, majtki… Felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska
Czy uczeni starożytni Grecy i pomysłowi Rzymianie chodzili bez spodni i bez majtek? Tak. I kobiety, i mężczyźni odziewali się w kilka warstw koszul i sukien,...
Całować czy nie całować? Felieton Marka Szołtyska, historyka, znawcy Śląska
Byłem ostatnio w Wiśle na rowerowej przejażdżce. Przystanąłem koło rzeki. Dzieci ze szkolnej wycieczki, mimo zimnej wody, moczyły nogi. A jak im się od chłodu...
Kozie zagrożenie
Dawniej – i to nie tylko na Śląsku - gdy panowała bieda, koza była żywicielką całej rodziny. Kozy dawały mleko, z którego wyrabiano ser i masło, mięso i futro....
Biyda-MAKRON. Felieton Marka Szołtyska
Druga tura francuskich wyborów prezydenckich 24 kwietnia 2022 i potyczka dwóch kandydatów – Marine le Pen i Emmanuel Macron, to wydarzenie ważne dla Francji,...
Biyda-MAKRON. Felieton Marka Szołtyska
Druga tura francuskich wyborów prezydenckich 24 kwietnia 2022 i potyczka dwóch kandydatów – Marine le Pen i Emmanuel Macron, to wydarzenie ważne dla Francji,...
PLUS
Szołtysek: Cudzy zajączek. Jego pogańskość i niemieckość może razić w innych częściach Polski. Nic na to jednak nie poradzimy
Niedziela Wielkanocna, czy Niedziela Zmartwychwstania, to na Śląsku bardzo wesoły dzień dla dzieci, które otrzymują wtedy prezenty. Przynosi je zajączek,...
Szołtysek: Zupa dębowa. Jak za ekologiczne ogrzewanie doczekałem się kary
Dzięki studenckim wyjazdom zagranicznym i skutecznej szporobliwości, kupiłem mieszkanie w wielorodzinnym domu w Rybniku. W sezonie grzewczym paliliśmy na zmianę...
Szołtysek: Obywatelstwa mojej ciotki
Poza Śląskiem, w Lublinie, zapytano mnie: Czy pochodzę z rodziny patriotycznej? Miałem filozoficzno-śląski problem z prostą odpowiedzią.
Marek Szołtysek: Hiszpański krupniok
Jeżeli jakiś Ślązok ma alergię na Warszawę czy kulturę środkowopolską, nie może zaprzeczyć naukowo potwierdzonemu faktowi, że kultura śląska i polska są sobie...
Marek Szołtysek: Szmalcownicy
Słowo „szmalcownik” powstało na ziemiach polskich poza Śląskiem i podczas okupacji hitlerowskiej było stosowane na określanie ludzi, którzy odnosili jakieś...
Szołtysek: Warszawianka. Była dla mnie nie do wytrzymania z powodów, których nie-Ślązok w zasadzie nie zrozumie
Kiedy byłem mały, czyli za bajtla, musiałem chodzić do piekarza po chleb. Tam się ustawiały długie kolejki, bo chleba czasami brakło, zatem musiałem przyjść...
Szołtysek: Frelka od cysorza
Wielgo komedyjo, czyli wyjątkowo dużo śmiechu było kiedyś w Cieszynie z pewną starą panną, zwaną tam „Frojlajn Just”, albo - panną Just. Ta cieszynianka...
Szołtysek: Adwentowe wieńce z Niemiec
Około stu lat temu niektórzy Polacy krytykowali śląską kulturę za to, że zaakceptowała i przyjęła za swoją niemiecką wówczas tradycję strojenia choinki na...
Szołtysek: Sienkiewicz i śląskie ausdruki
Nie jestem miłośnikiem polskiego romantyzmu, ale staropolskie czasy bardzo mi się podobają. Cenię też staropolskie nastroje, wykreowane w powieściach Henryka...
Szołtysek: Ślązacy wariują z miłości
Słynna „Kronika Polski” Wincentego Kadłubka z około 1220 roku zaczyna się po łacinie słowami: Tres tribus ex causis… Mało kto to rozumie, ale brzmi uczenie....