Historyczne zdjęcia

„Wydaje się, że pozostanie tajemnicą, kto wykonał zdjęcia obrońców ziemi śląskiej, prowadzonych na rozstrzelanie ul. 3 Maja w dniu 4 września 1939 roku w Katowicach” - stwierdził przed laty historyk Andrzej Szefer, komentując jedną z największych zagadek historii Katowic. Wydaje się, że przynajmniej częściowo zdołałem ją rozwikłać i nazwisko jednego z fotografów tajemnicą być przestało.

III powstanie śląskie i inne wielkie historyczne wydarzenia na Górnym Śląsku, mające miejsce w 1921 roku, znajdowały się nie tylko w centrum uwagi Polaków, Niemców czy w ogóle Europejczyków. Z zainteresowaniem obserwowano je także w Ameryce. W Stanach Zjednoczonych Ameryki emocje towarzyszące polsko-niemieckiej rywalizacji o Śląsk stały się także – a może przede wszystkim – udziałem licznej Polonii. Tytuły i artykuły ukazującej się w USA polskojęzycznej gazety „Dziennik Chicagoski” w niepowtarzalny sposób oddają klimat tamtych czasów. Zobaczmy, jak pisała ona o plebiscycie i trzecim powstaniu śląskim.

We wtorek, 19 stycznia, Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk" poinformował o śmierci związanego z zespołem Pawła Muchy.

Tak wyglądały miasta i wsie, tak brano śluby, tak uprawiano ziemię i wypoczywano. Galeria zdjęć i widokówek Opolszczyzny sprzed 100 i więcej lat.

Gino Busi, konsul Włoch w Katowicach w chwili wybuchu II wojny światowej, był postacią niecodzienną. Po publikacji w Dzienniku Zachodnim jego katowickie dokonania stały się głośne już nie tylko na Śląsku, ale i w świecie. To dobrze, gdyż ten niezwykły, a zapomniany przez historię włoski dyplomata zasługuje na pamięć.

Pomnik Obrońców Katowic, wznoszący się nad mogiłą ofiar września 1939 roku na cmentarzu w Panewnikach, to jedno z najbardziej znanych miejsc pamięci w Katowicach. Pamiętają o nim nie tylko okoliczni mieszkańcy, szczególnie w dzień Wszystkich Świętych, gdy ludzie zapalaja tam setki zniczy. Ten rok na cmentarzu w Panewnikach będzie niestety inny. Po raz pierwszy od 1939 roku, gdy powstała pierwsza panewnicka mogiła, nie zapłoną tam ognie ku pamięci poległych i pomordowanych. Przypomnijmy więc chociaż historię tego niezwykłego miejsca, które po dziś dzień skrywa niejedną tajemnicę.

Pałac w Świerklańcu był niezwykłym i wyjątkowym dziełem Guido Henckel von Donnersmarcka i jego małżonki. Nową rezydencję (dotychczas rodzina mieszkała w okazałym zamku, również niezachowanym - został wysadzony po II wojnie światowej, zresztą wbrew woli znawców architektury) zaprojektował Hector Lefuel, uznany francuski architekt.

Wielu Ślązaków służących w polskiej armii we wrześniu 1939 zasłużyło na opinię doskonałych żołnierzy. Ale byli i tacy, dla których mundur WP był obcy i nie zamierzali ginąć za Polskę.

Marszałek Jakub Chełstowski chce wyprodukować film fabularny. O życiu słynnego Wojciecha i nie chodzi o wicemarszałka Kałużę. Na bok złośliwości. Czy to się w ogóle może udać?

Marszałek woj. śląskiego chce wyprodukować film fabularny. Temat to biografia Wojciecha Korfantego. Jest już nawet wniosek komisji kultury w tej sprawie, który ma zostać uwzględniony podczas planowania przyszłorocznego budżetu województwa. Jego autorzy szacują, że – w skali kilku lat – potrzebna na to będzie kwota w przedziale od 12 do 30 mln zł.

3 września 1939 r. czołówki Wehrmachtu dotarły dalej, niż mogło się wydawać. Pododdziały 239 Dywizji Piechoty penetrowały rejon Katowic. Niemieccy żołnierze byli w mieście.

W dobie epidemii, kwarantanny i akcji "Zostań w domu" Katowice odsłoniły oblicze, jakiego być może nigdy nie oglądaliśmy. Przy tej okazji spróbujmy wyobrazić sobie miasto, jakiego na pewno nigdy nie oglądaliśmy, bo nigdy nie powstało. Oto 10 najciekawszych projektów architektonicznych, które w Katowicach nie doczekały się realizacji.

Lech Szaraniec od lat publikuje swoje historyczne felietony na łamach „Dziennika Zachodniego”. Powstały z nich cztery książki. W najbliższy poniedziałek 2.03 w Teatrze Śląskim będzie okazja spotkać się z autorem. I to podwójna, bo prof. Szaraniec świętuje też 80. urodziny. Wszystkiego najlepszego! Oto alfabet historyka.

Z historii Śląska wybraliśmy takie właśnie wydarzenia i daty, które stały się punktami zwrotnymi naszych dziejów.

Dziennik Zachodni ma 75 lat. Wyobraźcie sobie Państwo, jak mnóstwo niezwykłych świadectw historii: tej najbliższej nam, śląskiej, ale też polskiej, europejskiej, światowej kryje się w tej jakże poważnej metryce. Dziś, z okazji 75. urodzin DZ przypominamy 14 słynnych okładek naszej gazety, które powstawały w obliczu wielkich wydarzeń: przełomów, sukcesów, ale i bezprecedensowych tragedii.

Gmach Muzeum Śląskiego z 1939 roku był ultranowoczesny. Miał ruchome ściany i ruchome schody, specjalną klimatyzację, potrójne szyby. Dziś po budynku nie ma śladu, zaś o tym, jaki był, krążą legendy. - To doskonały materiał na film sensacyjny - uważa historyk.

Wojciech Korfanty potrzebuje nowego namysłu i budowania wizerunku na Górnym Śląsku. Studentów czasem pytam: kim jest ten człowiek z pomnika za oknem? Wielu nie wie. Więc wysyłam ich na dół, żeby sprawdzili. Mnóstwo pracy przed nami, również dlatego potrzebujemy nowej formuły instytucji, która odpowiadałaby m.in. za dorobek Korfantego - powiedział prof. Zygmunt Woźniczka, historyk, z którym rozmawialiśmy dziś w programie @Zachodni Gości.

Rondo z budką kierowania ruchem, budowa wydziału fizyki UŚ, katowickie neony, a nawet katowicki zamek. Zobaczcie archiwalne zdjęcia z lat 1960-1970 Katowic, jakich już nie ma.

Katowice trudno sobie wyobrazić bez ulicy Dworcowej. Dworcowa w Katowicach jest jakby od zawsze. No, oczywiście nie od średniowiecza, kiedy Katowice się narodziły, ale na pewno odkąd dotychczasowa wieś przeobraziła sie w miasto. To zaś nastąpiło w 1865 roku. Jednak już wcześniej zaczęły przez Katowice jeździć pociągi i powstał pierwszy w mieście dworzec kolejowy.

Masowa mogiła śląskich powstańców i harcerzy na cmentarzu w Katowicach-Panewnikach istnieje od września 1939. Niemcy chcieli zetrzeć ją z powierzchni ziemi.

Nieoficjalnie: pomnik Wojciecha Korfantego zostanie odsłonięty w Warszawie 25 października, w 101. rocznicę słynnego przemówienia śląskiego polityka w Reichstagu. Warszawski ratusz ma potwierdzić tę datę w najbliższych dniach.

W 1939 r. żołnierze Wehrmachtu niejednokrotnie ulegali psychozie. Na wyimaginowane ataki partyzantów odpowiadali rozstrzeliwaniem przypadkowych osób. Także na Śląsku czy na ziemi częstochowskiej.