
Nutrie i renifery. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
W Rybniku już od ponad roku trwa dyskusja na temat nutrii, które masowo zamieszkały nad tamtejszą rzeką Nacyną. Ludzie spierają się, czy te nutrie są fajne czy...

Szczęśliwy baniorz z Raciborza. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Katarzyna z Aleksandrii, uznawana za święta, żyjąca około roku 300, dla jednych jest patronką filozofii. Większość jednak zna ją jako patronkę kolejarzy,...

Furgoł, Wróbel, Porwoł, Szpyrka. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Pewien nauczyciel w śląskiej szkole zawołał kilku uczniów po nazwiskach: Furgoł, Wróbel, Porwoł, Szpyrka. Ten ciąg nazwisk przypadkowo utworzył zdanie: Furgoł...

Chleb ludzki. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Za starego piyrwy, czyli dawno temu, jak ludzie byli jeszcze koczownikami i wędrowali z miejsca na miejsce, to chleb robili przy ognisku. Najpierw mieliło się...

Nie tylko bociany. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Mając problem z odpowiedzią na pytanie – skąd się biorą dzieci? - to zawsze można zainspirować się tradycją i rzec: Dzieci z nieba na ziemię przynoszą bociany,...

Czy Lompa był łożyrokiem? Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
W związku z rozpowszechnioną na Śląsku w połowie XIX wieku falą pijaństwa, a potem z powodu udanych akcji trzeźwościowych prowadzonych przez śląskie...

Kapuściorze. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Starsi może jeszcze pamiętają, jak ulicami naszych miejscowości wędrowali kiedyś przeróżni biznesmeni: SKÓRKORZE – skupowali skóry od królików, które następnie...

Pomyleni farorze. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Nierozstrzygalny jest spór, które środowisko bywa bardziej plotkarskie. Według mnie na czołówkę wysuwają się Ślązoczki na szkubkach, czyli przy darciu pierza...

Paciorki św. Jacka. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Jednym z najsławniejszych Ślązoków jest św. Jacek Odrowąż (1183-1257), który najprawdopodobniej pochodził z Kamienia Śląskiego, leżącego między Górą św. Anny a...

Najstarsze Ślązoki. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Najstarszymi ludźmi na świecie są Adam i Ewa. Dowodem na to jest opowiadanie w Biblii, choć tak naprawdę autor tej pierwszej księgi biblijnej nie był biologiem...

Śląskie rzeki. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Z mojego domu w Rybniku do Lublińca mam około sto kilometrów. To kawał drogi i zawsze gdy tam przyjeżdżam, to uprzytamniam sobie jak Górny Śląsk jest duży.

Pięść do nosa. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Wschodnie tereny dzisiejszej Polski tylko w XX wieku miały wielokrotnie kontakty z Rosjanami. Bez większych badań naukowych można powiedzieć, że polska strona z...

Kapusta na gyburstag. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Podczas tegorocznego okresu urlopowego jeździłem po Polsce i między innymi zdarzyło mi się dyskutować na temat charakterystycznych elementów śląskiej kultury...

Zolytnicy na motorze. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
W dawnej tradycji śląskiej świętem zakochanych były zolyty, czyli zaloty, narzeczeństwo. Na zaloty kawalyr do libsty chodził w środy oraz w soboty. Okres ten...

Śląski papież spod Toszka! Felieton Marka Szołtyska dla Dziennika Zachodniego
Papież św. Pius X (1835-1914) to wybitna postać. Był papieżem w latach 1903-1914, został beatyfikowany w roku 1951 i kanonizowany w 1954. Pochodził z ubogiej i...

Skąd te kwiaty? Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Dzisiaj mało kto pamięta, że dawniej sierpniowa pora była czasem powszechnego zbierania ziół, które wykorzystywano w kuchni do przyprawiania potraw oraz do...

Śląsk za Napoleona. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Napoleon Bonaparte wśród Anglików czy Rosjan budził przerażenia, ale Polacy widzieli w nim szansę na odzyskanie niepodległości. Tego uczą nas w szkołach, jednak...

Czasami Ślązok jest głodny. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
Około 150 lat temu rozwój przemysłu na Śląsku spowodował, że mężczyzna dzięki pracy w kopalni, w hucie czy na kolei stał się głównym żywicielem rodziny. Ta...

Zniszczony fresk Księżnej Jadwigi. Felieton Marka Szołtyska
Na południu Włoch, nad Morzem Adriatyckim leży miasto Bari. Jeżeli chodzi o kulturę polską, to powinno być ono znane u nas z dwóch powodów. PO PIERWSZE – tam...

Marek Szołtysek: Wiwat śląskie wołowe
Gdy się spojrzy na świat pod kątem mięsa, to wydaje się, że Ślązacy mają bardzo dużo wspólnego z Hiszpanami czy Żydami i Muzułmanami - pisze Marek Szołtysek.

Obraźnicy. Felieton Marka Szołtyska, historyka i znawcy Śląska
W latach 1870-1900 w naszym regionie zaczyna się wyjątkowo dynamicznie rozwijać wielki przemysł i Ślązoki lepiej zarabiają, przestając się powoli martwić o...

Czas na świyntojonki. Felieton Marka Szołtyska
Dawno temu, będąc jeszcze dzieckiem, w połowie września zapragnąłem zjeść świeżego ogórka. Poszedłem do ogrodu i zerwałem jednego z ostatnich. Był gruby,...