Tarnowskie Góry: ratujmy zabytki UNESCO. "Kończą nam się oszczędności i za miesiąc będziemy zmuszeni ogłosić upadłość"

Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej jest na skraju bankructwa. Co z zabytkami UNESCO?

Zebrali 23 tys. zł, mają deklarację 10 tys. zł na miesiąc. Ale to niewiele, bo na utrzymanie kopalni srebra potrzeba 200 tys. zł miesięcznie. To efekt zbiórki w serwisie Patronite. Mimo że w lutym słynne podziemia w Tarnowskich Górach można było już zwiedzać, wpływy z biletów są za małe, by utrzymać obiekty. Sponsora strategicznego nie ma nadal. Nagrali klip promocyjny z apelem, a w nim celebryci - Magdalena Gorzkowska, Anna Dziewit - Meller, Krzysztof Respondek czy Mariusz Kałamaga, prof. Jan Miodek apelują: pomóżmy! Ale sprawa jest poważna. Śląsk może utracić tytuł UNESCO. To nasz jedyny obiekt na liście Światowego Dziedzictwa.

Oto film z apelem o pomoc dla obiektów UNESCO

- Nie zarobiliśmy w zeszłym roku na ten martwy sezon, a miesięczne koszty utrzymania Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga wynoszą grubo ponad 200 tys. zł. Jesteśmy na najniższym progu kadrowym, nie możemy nikogo zwolnić, bo bez specjalistycznej kadry górniczej nie możemy wpuszczać turystów do po podziemi, a słyniemy właśnie z dwóch podziemnych tras turystycznych - mówi Grzegorz Rudnicki ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.

Przypomnijmy. W połowie stycznia tego roku - z powodu ciężkiej sytuacji spowodowanej pandemią - Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej założyło konto na portalu Patronite. To serwis, który wspomaga pozyskiwanie finansowania przez osoby twórcze. Dzięki niemu, można zostać tzw. patronem i co miesiąc wpłacać określoną kwotę lub przelewać środki w sposób nieregularny.

Mimo faktu, że przez te prawie dwa miesiące osób hojnych, które wsparły tarnogórskie stowarzyszenie, nie brakowało, to sytuacja nadal jest bardzo zła.

"Żarty już się skończyły, oni naprawdę potrzebują pomocy" - podkreślają ambasadorki i ambasadorzy, którzy dodają, że upadek Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, a co za tym idzie także Zabytkowej Kopalni Srebra i Sztolni Czarnego Pstrąga, które zostały kilka lat temu wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO może spowodować odebranie tego jakże cennego tytułu.

- Jedyne w województwie śląskim obiekty światowego dziedzictwa utrzymujemy wyłącznie z biletów wstępu. Z powodu pandemii zostaliśmy jednak zmuszeni do ich zamknięcia. Okres lockdownu trwał ponad pół roku. Mało która organizacja czy firma jest w stanie wytrzymać tak długo. Żyliśmy z oszczędności - informuje Grzegorz Rudnicki z SMZT.

Choć na początku lutego Zabytkowa Kopalnia Srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach znów zostały otwarte dla wszystkich zwiedzających, to "na niewiele się [to] zdaje". W najlepszych miesiącach, maj-czerwiec, przed okresem pandemicznym, te obiekty potrafiło odwiedzić nawet 17 tys. osób. Przez ostatni miesiąc - od czasu ponownego otwarcia - liczba ta nawet nie przekroczyła 2,5 tys. Różnicę widać więc gołym okiem. W tygodniu turystów praktycznie nie ma (szkoły nie organizują wycieczek, a dorośli normalnie pracują), zostają tylko weekendy.

- W sezonie będzie lepiej, ale nie łudźmy się, że będzie jak dawniej. Nie nadrobimy tych strat w tym roku. To potrwa co najmniej kilka lat - nie ma wątpliwości Rudnicki.

Przedstawiciele jednak nie siedzą z założonymi rękami i szukają nowych sposobów na przetrwanie. W najbliższym czasie w Sztolni Czarnego Pstrąga - znów - będzie odbywało się morsowanie. Żeby wziąć w nim udział, będzie trzeba wykupić normalny bilet wstępu.

- Modernizujemy także bazę noclegową - na ten cel otrzymaliśmy dofinansowanie. Jednak nam brakuje po prostu środków na bieżące utrzymanie - wyjaśnia nasz rozmówca.

- Kończą nam się oszczędności i za miesiąc będziemy zmuszeni ogłosić upadłość, co może doprowadzić w przyszłości do utraty tytułu obiektu światowego dziedzictwa - dodaje przedstawiciel Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.

Jak pomóc w utrzymaniu obiektów UNESCO? Oprócz wsparcia we wspomnianym już serwisie Patronite (do tej pory wsparło ją ponad 200 osób, w TYM miejscu można znaleźć wszystkie szczegóły). Stan zbiórki na 12 marca wynosi ponad 10 tys. zł miesięcznie (tyle regularnie przekazywać będą darczyńcy).

Można akcję ratowania wesprzeć również poprzez:

• standardową darowiznę (https://smzt.pl/kontakt/),
• zakupienie biletów wstępu czy też voucherów,
• sklep internetowy (www.bilety.kopalniasrebra.pl).

Wsparcie zadeklarowało też miasto czy powiat. Z tego tytułu Stowarzyszenie otrzyma ok. 120 tys. zł, ale na rok. Jest to więc kropla w morzu potrzeb, choć z pewnością i tak cenna.

Taki model wsparcia spowodował, że radna Lucyna Ekkert z Koalicji Obywatelskiej w połowie lutego złożyła interpelację u marszałka Jakuba Chełstowskiego. "Proponuję rozważenie przystąpienia województwa do Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej w charakterze członka wspierającego. Składka roczna byłaby pewną formą pomocy finansowej dla Stowarzyszenia" - napisała w nim radna.

Ten pomysł jednak ostatecznie został odrzucony. Co jednak istotne: marszałek podtrzymuje ofertę stworzenia nowej instytucji, która byłaby współprowadzona przez województwo i samo Stowarzyszenie. - Tego jednak nie da się zrobić w miesiąc. Nasi prawnicy wszystko to analizują teraz - powiedział nam Grzegorz Rudnicki.

Tę informację potwierdził również Sławomir Gruszka, rzecznik Urzędu Marszałkowskiego. - Podzieliliśmy się pracą ze Stowarzyszeniem i przygotowujemy konkretne rozwiązanie.

Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej szuka też partnera strategicznego, który wspierałby organizację i jej zabytki w formie stałej dotacji.