Tędy Ślązacy jeżdżą nad morze. Płatny odcinek autostrady A1 ma już 10 lat. Przejechało nim prawie 200 mln aut

Autostrada A1 obecnie sięga już od czeskiej granicy w Gorzyczkach do Rusocina pod Gdańskiem. Oczywiście 81 kilometrów między Częstochową i Tuszynem jest wciąż w budowie, ale wszędzie jedziemy już dwoma pasami w każdym kierunku. Autostrada A1jest obecnie bezpłatna, oprócz jednego 152-kilometrowego odcinka między Toruniem i Gdańskiem. To jest właśnie autostrada Amber One. Jest płatna. Przejazd na całym odcinku dla auta osobowego kosztuje 29,99 groszy.

Autostradą zarządza Gdańsk Transport Company. GTC jest spółką specjalnego przeznaczenia, która została powołana do życia w 1996 roku na potrzeby realizacji północnego odcinka autostrady A1. Firma posiada koncesję na finansowanie, projektowanie, budowę i eksploatację odcinka A1, którego łączna długość wynosi około 152 kilometrów i obejmuje fragment autostrady od Gdańska do Torunia. Po wygaśnięciu koncesji, w 2039 roku, koncesjonariusz nieodpłatnie przekaże obiekt państwu.

W październiku 2021 roku minęło 10 lat odkąd płatny odcinek A1 rozpoczął funkcjonowanie. To ważna droga, nic więc dziwnego, że korzysta z niej bardzo wielu kierowców.

- Od momentu otwarcia, autostradą A1 przejechało prawie 200 milionów pojazdów. W pierwszych latach funkcjonowania autostrady natężenie ruchu wahało się między 12 a 13 milionami pojazdów rocznie, obecnie roczne natężenie ruchu sięga 20 milionów – informuje Anna Kordecka, rzeczniczka GTC.

Jak informują przedstawiciele GTC, przez dziesięć lat funkcjonowania autostrady skorzystało z niej ponad 195 milionów pojazdów. Rekordowy był zwłaszcza rok 2018. Wówczas przejechało tędy ponad 21 mln samochodów (dokładnie 21 012 969).

W ciągu jednej doby najwięcej samochodów przejechało Amber One - 12 sierpnia 2017 roku. Było to 101 000 pojazdów.
Analizy zarządcy autostrady wskazują, że w początkowych latach pojazdy ciężarowe stanowiły 11 procent wszystkich, a obecnie ich udział w ruchu wzrósł do 22 procent. A to oznacza, że o tyle mniej aut ciężarowych jeździ po lokalnych drogach.

Ciekawie wygląda też zmieniająca się charakterystyka sposobu płacenia za autostradę. W początkowych latach użytkownicy zdecydowanie preferowali gotówkę. Tę formę płatności odnotowywano w 73 procentach transakcji.

- Z biegiem lat zaczęły dominować płatności elektroniczne to jest kartą płatniczą i kartą flotową, a potem również AmberGO (od 2018 r.). Transakcje bezgotówkowe są dominującą formą płatności i obecnie sięgają 72 procent wszystkich transakcji. Od 2018 roku, jako pierwsza autostrada w Polsce oferujemy możliwość automatycznych płatności za przejazd opartych o videotolling (automatyczne rozpoznawanie tablic rejestracyjnych). Aktualnie już do 30 procent transakcji odbywa się w tym systemie – wyjaśnia Anna Kordecka.

Elektroniczne płatności i systemy AmberGo sprawiły, że zmniejszył się także czas oczekiwania na bramkach.
Czas obsługi skrócił się o 4 sekundy z 13,5 sekund w roku 2011 do 9,5 sekund w roku 2021. Wszystko to dzięki zwiększonej ilości transakcji bezgotówkowych.

- Takie przyspieszenie w obsłudze sprawia, że obecnie jesteśmy w stanie obsłużyć o około 100 pojazdów na godzinę więcej niż na początku funkcjonowania autostrady – deklaruje zarządca autostrady.

Nie oznacza to jednak, że latem nie utkniemy w tych miejscach w korkach. Zwłaszcza w wakacyjne weekendy to nieuniknione.

Punkty poboru opłat także zmieniły się w ciągu 10 lat. I tak, 10 lat temu punkt poboru opłat Rusocin (bramki przed Gdańskiem) miał 8 bramek zjazdowych i 5 wjazdowych, a Nowa Wieś (przed Toruniem) 6 pasów zjazdowych i 3 wjazdowe. W 2015 roku powstały po 2 nowe bramki zjazdowe z możliwością wykorzystania jako wjazdowe w Rusocinie i Nowej Wsi. W 2021 ruszyła kolejna rozbudowa bramek w Nowej Wsi, w wyniku której powstaną kolejne 2 bramki zjazdowe.

Autostrada wykorzystuje odnawialne źródła energii. Na MOP Kleszczewko kilka lat temu zamontowano kolektory słoneczne. W ubiegłym roku na MOP Olsze rozpoczęto segregację śmieci i zamontowano specjalne pojemniki dla podróżnych.

- Od 2020 roku stopniowo wymieniamy także oświetlenie autostradowe na ledowe, bardziej przyjazne środowisku. Wiosną 2021 wysialiśmy pierwszą autostradową łąkę kwietną, a kolejne hektary będą wysiewane w następnych latach. Docelowo łąki kwietne mają szansę zastąpić część terenów zielonych obecnie obsianych trawą – mówi Anna Kordecka.

Do największej liczby kolizji na płatnym odcinku autostrady A1 doszło w 2017 roku. Odnotowano ich wówczas 782. W tym roku 603 kolizji.
Na stałym poziomie utrzymuje się liczba wypadków, to 50-60 rocznie.