Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Tragedia Górnośląska w roku "wyzwolenia", czyli Śląsk 1945 w szkole

Teresa Semik
To już trzeci zestaw materiałów edukacyjnych IPN dla nauczycieli
To już trzeci zestaw materiałów edukacyjnych IPN dla nauczycieli Arkadiusz Ławrywianiec
Jak uczyć trudnej historii powojennej Górnego Śląska? Katowicki IPN przygotował dla nauczycieli specjalną tekę edukacyjną, żeby było łatwiej

Teka nosi nazwę: Tragedia w cieniu "wyzwolenia". Górny Śląsk w 1945 roku. Wczoraj zaprezentowano ją nauczycielom historii z woj. śląskiego.

- Dla nas, historyków, pojęcie: "Tragedia Górnośląska" jest kłopotliwe, bo ma proweniencję niemiecką, a od lat 90. funkcjonuje głównie w publicystyce - mówił dr Andrzej Sznajder, dyrektor IPN w Katowicach. - Proponujemy spojrzeć na tę tragedię począwszy od stycznia 1945 roku, to jest od wkroczenia Armii Czerwonej na te tereny, z czym wiążą się mordy, gwałty i grabieże majątku. Należy na nią spojrzeć także poprzez obozy pracy w Świętochłowicach, Mysłowicach, Jaworznie, poprzez politykę narodowościową, wysiedlenia Niemców z Górnego Śląska i przyjazd mieszkańców z Kresów Wschodnich.

CZYTAJ TAKŻE:
Tragedia Górnośląska jak Tragedia Pruska Nic nie mogło powstrzymać Armii Czerwonej

IPN konsekwentnie mówi o wysiedlaniu Niemców z Górnego Śląska, ale o "przyjeździe" Kresowian na Górny Śląsk w 1945 roku, jakby przyjeżdżali tu dobrowolnie, czy obejmowała ich "repatriacja". IPN ma chyba kłopot z nazywaniem historii. Na stronie internetowej, katowickiego IPN, w tekście o Świętochłowicach Adama Dziuroka z pionu edukacyjnego, funkcjonuje "oświęcimski obóz koncentracyjny", "dawna filia Oświęcimia", byle nie - KL Auschwitz.

Lucyna Staniczek, nauczycielka z I LO w Tychach, mówi, że lekcję o powojennej historii zaczyna od pytania, który z uczniów słyszał o tzw. Tragedii Górnośląskiej. Zwykle nikt nie słyszał.

- Wtedy pokazuję mapę walk na Górnym Śląsku w 1945 roku i pytam, czego może się spodziewać ludność cywilna po przejściu frontu. Odpowiedź nie sprawia trudności. Uczniowie mówią o zabitych i rannych, o zniszczeniach. A jak powinni zachowywać się żołnierze wobec ludności cywilnej? Padają odpowiedzi, że żołnierze powinni respektować prawa ludności cywilnej.

Lucyna Staniczek jest współautorką scenariusza lekcji o powojennej historii. Proponuje uczniom, by wypisali, jakich represji doświadczyli więzieni w obozach pracy w 1945 roku, jakie grupy ludności zostały objęte represjami. Odnosi je także do zbrodni sowieckich w Miechowicach, gdzie w ciągu kilku dni zastrzelono ok. 380 cywilów. Po zapoznaniu się z materiałami źródłowymi uczniowie sami dochodzą do wniosków, że represje 1945 r. dotyczyły Niemców, osób uznanych za Niemców, Polaków, a nawet Żydów, którym udało się przeżyć wojenna gehennę.

Doktor Sznajder dodaje, że nie ma w historii tematów zbędnych, nudnych. Są tylko tematy źle opowiedziane. Od nauczycieli zależy, czy uczniowie zmierzą się z tą trudną przeszłością regionu.

Gimnazjaliści kończą edukację historii na pierwszej wojnie światowej, ale o roku 1945 można z nimi rozmawiać, na przykład, na lekcji wychowawczej. W liceach czasu na tę wiedzę jest znacznie więcej i wszystko zależy od nauczyciela, jak go wykorzysta. W tece IPN znajdzie relacje osób, które pamiętały wkroczenie Armii Czerwonej, a przede wszystkim pełne emocji wspomnienia deportowanych przez Sowietów na Wschód do niewolniczej pracy. Czytamy w tych materiałach: "Sowieci brali odwet na niewinnej ludności cywilnej za wszystkie zbrodnie dokonywane przez Niemców podczas kampanii na Wschodzie".

Tragedia w cieniu "wyzwolenia". Górny Śląsk w 1945 roku - to trzeci zestaw materiałów edukacyjnych przygotowanych przez IPN dla nauczycieli. Pierwsza teka dotyczyła wyłącznie obozu pracy w Świętochłowicach, kolejna tylko deportacji Górnoślązaków, jako tzw. żywe" reparacje wojenne, do przymusowej pracy w przemyśle, głównie w kopalniach, i przy odbudowie Związku Radzieckiego.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:
Gdy Rosjanie wywozili Ślązaków na Wschód nie pytali kim są Dziś poznajemy nazwiska ofiar [WIDEO]


*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!