Tryptyk Powstańczy – Pamięć ziemi. - 500 artystów wystąpi w Bytomiu - mówi reżyser Karolina Widera

Rozmawiamy z Karoliną Widerą, reżyserką widowiska, które będzie można zobaczyć w piątek (25 czerwca) na Rynku w Bytomiu

Widowisko zostało podzielone na trzy części. Która z nich była dla organizatorów i artystów największym wyzwaniem?
Karolina Widera: Każda na swój sposób. W pierwszej części to wyzwanie wzięły na siebie orkiestry dęte. Zagrają nowatorską kompozycję ,,Pamięć ziemi” autorstwa śląskiego kompozytora Klaudiusza Jani, która została stworzona specjalnie z myślą o piątkowym widowisku w Bytomiu. Na scenie wystąpi pięć różnych orkiestr – to sztuka, żeby zgrać się ze sobą. Kolejna część widowiska to muzyka Wojciecha Kilara ilustrowana tańcem, gdzie znowu na scenie spotykają się trzy różne zespoły taneczne, prezentujące doskonałą, skomplikowaną, wysokich lotów choreografię. Następnie oratorium Józefa Świdra – wspaniałe dzieło śląskiego kompozytora napisane pół wieku temu, z okazji 50. rocznicy III Powstania Śląskiego. Znowu ogromne przedsięwzięcie, bo na naszej scenie zagra ten utwór Orkiestra Symfoniczna Filharmonii w Katowicach, orkiestra dęta, a śpiewać będą soliści i 200-osobowy chór złożony z sześciu różnych zespołów. Wszystko to pod batutą dyrektora artystycznego Filharmonii Śląskiej, Yaroslava Shemeta. Z kolei w części trzeciej widowiska proponujemy widzom spotkanie z ambitną twórczością Wojciecha Ciuraja, który od trzech lat – z okazji rocznicy powstań śląskich – wydaje płyty o tematyce powstańczej i stara się zarazić ich treścią młode pokolenia odbiorców, zapraszając do współpracy współczesnych artystów. Wszystkie trzy części widowiska składają się w jedną spójną całość i są jednakowo ważne dla tego wydarzenia.

Na scenie wystąpi około 500 artystów, reprezentujących różne dyscypliny sztuki. Chylę czoła przed panią i pani współpracownikami, że zdołaliście okiełznać taką rzeszę ludzi!
K.W.: Nie było łatwo (śmiech). Trudność całej sytuacji potęguje fakt, że mamy trzy różne płaszczyzny sceniczne. Scena zbudowana została z kilku poziomów głównie po to, aby uwypuklić dwie oddzielne choreografie autorstwa Jakuba Lewandowskiego i Henryka Konwińskiego. Założenie jest takie, aby te choreografie, każda w oddzielnym stylu, nakładały się jedna na drugą – tworząc, z perspektywy widza, jeden obraz i wspólną opowieść. Całości dopełniają wideo-art oraz światła. Dopiero wszystkie te przestrzenie i poziomy oglądane razem składają się na inscenizację zrozumiałą dla widza.

Z powodów obostrzeń pandemicznych, każdy z zespołów występujących na scenie ćwiczył oddzielnie.
K.W.: Tak, i to również nie ułatwiało sprawy. Mieliśmy tylko dwie próby, kiedy wszyscy spotkali się na jednej scenie. Wcześniej każdy z zespołów ćwiczył swoje występy we własnym terenie, nie mogąc zobaczyć jak wygląda całość, ponieważ artyści nie widzieli się wzajemnie.

Jak rodziła się koncepcja tego widowiska? Pomysł przyszedł od razu czy ewoluował w czasie?
K.W.: Pomysł zrodził się praktycznie od razu. Od początku wiedziałam, że chcę pokazać temat powstań śląskich z perspektywy konkretnych ludzi. Moim zamiarem było pokazać, że do zwycięstwa powstańców przyczyniła się rzesza osób - nie wszyscy czynną walką, ale każdy na swój sposób, tak jak umiał. Byli mocno zdeterminowani, mieli jasno określony cel, do którego wszyscy dążyli. Jak zaczęłam to wszystko analizować i układać sobie w głowie - pomyślałam, że to świetna okazja, aby tę ideę współpracy i tego, jak wielkie rzeczy można zrobić razem pokazać na poziomie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Stąd pomysł na to, aby zaprosić do udziału jak najwięcej artystów, reprezentujących różne dyscypliny sceniczne, działających w różnych miastach Metropolii. Po to, aby razem wystąpili na scenie – prezentując widzom jeden wspólny przekaz i symbolizując tym samym jedność Metropolii. Moją ideą było pokazać, że wszyscy razem przenikamy przez siebie wzajemnie i tak naprawdę jesteśmy jednością. Nie chcę za wiele zdradzać, ale takich symboli w widowisku jest bez liku. Chociażby bliskie sercom Ślązaków gołębie, które zawsze odnajdują drogę do domu…

Kto powinien zobaczyć to przedstawienie?
K.W.: Widowisko skierowane jest do odbiorców w każdym wieku. Moim zdaniem bardzo ważne jest, żebyśmy nie tylko znali ważne wydarzenia z minionych epok, ale również rozmawiali na temat naszej historii i tożsamości. Chciałabym, żeby nasze widowisko niosło ze sobą i taki przekaz. Żebyśmy umieli patrzeć na historię z różnych perspektyw. Warto dociekać historii z rożnych źródeł, nie tylko z książek i encyklopedii , które bazują na suchych faktach. Warto wniknąć w głąb, poprzez poznawanie jednostkowych historii zwykłych ludzi. Ja przygotowując się do tego wydarzenia szukałam historycznej prawdy wszędzie gdzie było to możliwe. Między innymi dotarłam do potomków powstańców śląskich, którzy zresztą zasiądą na honorowych miejscach podczas piątkowego przedstawienia.

Pogody i… czego jeszcze pani życzyć w przededniu wydarzenia?
K.W.: Sukcesów dla wszystkich, którzy przyczynili się do stworzenia tego wyjątkowego widowiska. Ja ze swojej strony już dzisiaj wszystkim serdecznie gratuluję, a jednocześnie dziękuję za wielkie zaangażowanie i ogromną pracę, którą w to włożyli. Wierzę, że doceni to również publiczność zgromadzona w piątkowy wieczór na bytomskim Rynku albo oglądająca widowisko online*.

*Wydarzenie będzie streamingowane na facebooku oraz kanale YouTube Bytomskiego Centrum Kultury oraz Miasta Bytomia, a link do streamingu będzie udostępniony na facebooku oraz przekazany wszystkim 41 miastom Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, również w celu udostępnienia, aby jak najwięcej mieszkańców Metropolii mogło razem świętować tą wyjątkową rocznicę.

Na zdjęciu: Reżyserka przedstawienia Karolina Widera oraz choreografowie Jakub Lewandowski (z lewej) i Henryk Konwiński. Siedzą na ,,powstańczej” ławeczce , która została odsłonięta 2 maja br. na rynku w Bytomiu i upamiętnia Powstania Śląskie.