Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Umowa społeczna dla górnictwa zakłada gwarancje wynagrodzeń, płatne urlopy i 120 tys. złotych odprawy

Patryk Osadnik
Patryk Osadnik
Marzena Bugała (Polska Press)
Co zakłada umowa społeczna w sprawie górnictwa? Przede wszystkim strumień pieniędzy dla branży, która zostanie wygaszona do 2049 roku, a także miliardy złotych dla województwa śląskiego. Górnicy mogą liczyć na gwarancje zatrudnienia, płatne urlopy oraz odprawy w wysokości 120 tys. złotych. Plan rządu Prawa i Sprawiedliwości oraz związków zawodowych musi jednak zaakceptować Komisja Europejska.

Do zapisów umowy społecznej pomiędzy rządem Prawa i Sprawiedliwości a związkami zawodowymi dotarła reporterka Daria Klimza z Radia Zet. W poniedziałek, 26 kwietnia, opublikowała w sieci 12 stron dokumentu, który opracowywano przez ostatnie siedem miesięcy. Co z niego wynika?

Spółki górnicze finansowane przez państwo

Pierwszy rozdział dotyczy finansowania spółek sektora górnictwa węgla kamiennego.

- Transformacja sektora górnictwa węgla kamiennego, który jest skoncentrowany na niewielkim obszarze geograficznym (głównie województwa śląskiego), niesie ze sobą szereg społeczno-gospodarczych zagrożeń. Bez wdrożenia odpowiedniego, kompleksowego systemu wsparcia ukierunkowanego na transformację i długofalową stopniową likwidację branży wydobywczej węgla kamiennego wystąpiły, występują i będą występowały negatywne skutki społeczno-gospodarcze - czytamy.

Chodzi o zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego kraju, likwidację 82 tys. miejsc pracy w kopalniach i 410 tys. miejsc pracy wokół sektora górniczego, a także wyludnienie regionu.

Aby temu zapobiec związkowcy i przedstawiciele rządu Prawa i Sprawiedliwości uzgodnili m.in.: pokrycie przez skarb państwa nadzwyczajnych kosztów, jakie poniosą likwidowane kopalnie, dopłaty do kosztów redukcji zdolności produkcyjnych, a także uwzględnienie w planie kosztów wynagrodzeń górników, które od 2022 do 2025 roku mają systematycznie rosnąc od 3,3 do 3,8 proc.

System wsparcia dla branży górniczej musi jednak na początku zaakceptować Komisja Europejska.

Minimalizowanie negatywnych skutków transformacji

W drugim rozdziale mowa o sposobach na zminimalizowanie negatywnych skutków transformacji.

- W okresie przejściowym, do czasu osiągnięcia przez Polskę neutralności klimatycznej, przygotowane i wykonane zostaną poniżej wymienione inwestycje w skali przemysłowej - deklarują sygnatariusze umowy.

  • budowa instalacji do zgazowywania węgla w technologii IGCC z członem do wychwytu dwutlenku węgla,
  • budowa infrastruktury do transportu wychwyconego dwutlenku węgla do podziemnego magazynu,
  • budowa, dostosowanie podziemnych magazynów do składowania wychwyconego dwutlenku węgla w górotworze,
  • budowa instalacji do produkcji niskoemisyjnego paliwa węglowego, którego wykorzystanie będzie dozwolone w gospodarstwach domowych do 2045 roku,
  • budowa instalacji do zgazowywania węgla do metanolu,
  • budowa instalacji do wytwarzania (wychwytywania) wodoru z gazu koksowniczego,
  • budowa instalacji do zgazowywania węgla do syntezowego gazu ziemnego (SNG) z członem do wychwytu dwutlenku węgla.
  • zagospodarowanie metanu z powietrza wentylacyjnego z kopalni węgla kamiennego.

Wszystkie te inwestycje mają zostać zrealizowane w latach 2023-2029.

Co najmniej dwa miliardy złotych dla województwa śląskiego

Trzeci rozdział umowy społecznej zakłada powołanie Funduszu Transformacji Śląska, którego celem będzie koordynacja transformacji terenów pogórniczych, przemysłowych i poprzemysłowych.

Chodzi o co najmniej dwa miliardy euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji Unii Europejskiej.

- Ponadto w celu złagodzenia negatywnych skutków transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego i przedsiębiorstw okołogórniczych strony ustalają, że (…) zostaną wskazane działania służące wzmocnieniu alternatywnych wobec górnictwa węgla kamiennego fundamentów rozwoju gospodarczego, społecznego, edukacyjnego i naukowego regionu, ze szczególnym uwzględnieniem utrzymania i tworzenia nowych miejsc pracy na terenie gmin górniczych, a także dbałości o środowisko naturalne - deklarują obie strony.

Jednym z obszarów, które według umowy społecznej będą miały szczególne znaczenie dla przyszłości gospodarki w regionie, jest Jaworzno, gdzie już wkrótce ma się rozpocząć budowa fabryki ElectroMobility Poland, gdzie powstawał będzie pierwszy polski samochód elektryczny - Izera.

W tej części mowa jest o szczegółowych składowych Funduszu Transformacji Śląska, ale również… wspieraniu działań związanych z wpisaniem Barbórki na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO, jako dobra niematerialnego.

Harmonogram zamykania kopalń do 2049 roku

Czwarty rozdział dokumentu dotyczy tematu, który od lat budzi na Śląsku najwięcej emocji, czyli harmonogramu likwidacji poszczególnych ruchów i kopalń. Cały proces już trwa, a według umowy społecznej ma zakończyć się w 2049 roku.

  1. Połączenie Kopalni Wujek z Kopalnią Murcki-Staszic nastąpi w 2021 roku.
  2. Kopalnia RUDA Ruch Pokój zakończy eksploatację w 2021 roku.
  3. Kopalnia RUDA Ruch Bielszowice oraz Kopalnia RUDA Ruch Halemba będą prowadziły działalność niezależnie do 2023 roku. W 2023 roku Kopalnia RUDA Ruch Bielszowice oraz Kopalnia RUDA Ruch Halemba zostaną połączone w jeden Ruch, który zakończy eksploatację w 2034 roku.
  4. Do 2022 roku zostanie przeanalizowana możliwość wykorzystania zasobów węgla koksowego z Ruchu Bielszowice.
  5. Kopalnia Bolesław Śmiały zakończy eksploatację w 2028 roku. Przeanalizowana zostanie możliwość inwestycji w złoże „Za Rowem Bełckim”.
  6. Kopalnia Sośnica zakończy eksploatację w 2029 roku. Zweryfikowana zostanie możliwość pozyskania koncesji z partii Makoszowy.
  7. Kopalnia Piast-Ziemowit Ruch Piast zakończy eksploatację w 2035 roku.
  8. Kopalnia Piast-Ziemowit Ruch Ziemowit zakończy eksploatację w 2037 roku.
  9. Do 2023 roku zostanie dokonana analiza Kopalni Piast-Ziemowit co do jej dalszego funkcjonowania w zakresie ewentualnego wykorzystania węgla w instalacjach do zgazowywania pod kątem produkcji metanolu.
  10. Kopalnia Murcki-Staszic zakończy eksploatację w 2039 roku.
  11. Kopalnia Bobrek zakończy eksploatację w 2040 roku.
  12. Kopalnia Brzeszcze zakończy eksploatację w 2040 roku.
  13. Kopalnia Mysłowice-Wesoła zakończy eksploatację w 2041 roku.
  14. Kopalnia ROW Ruch Rydułtowy zakończy eksploatację w 2043 roku.
  15. Kopalnia ROW Ruch Marcel zakończy eksploatację w 2046 roku.
  16. Kopalnia ROW Ruch Chwałowice i Ruch Jankowice zakończą eksploatację w 2049 roku.
  17. Kopalnia Sobieski i Kopalnia Janina zakończą eksploatację w 2049 roku.
  18. Kopalnia Bogdanka zakończy eksploatację w 2049 roku.

Gwarancja zatrudnienia dla górników

Rozdział piąty umowy społecznej ustala zasady gwarancji zatrudnienia dla pracowników branży górniczej.

Co o niej wiemy? Osobom zatrudnionym na dzień 25 września 2020 roku gwarantuje się pracę w sektorze górniczym do momentu uzyskania praw emerytalnych. Do tego pewność braku zwolnień z przyczyn niezależnych od nich samych.

Nie przeocz

Przygotowano także system alokacji pracowników, który zakłada przesunięcie do innej jednostki produkcyjnej, objętej systemem wsparcia.

- Pracownicy będą mogli również skorzystać z programu szkoleń, celem uzyskania nowych kwalifikacji, które umożliwią im podjęcie pracy poza sektorem górnictwa węgla kamiennego. Każdy pracownik będzie mógł skorzystać z jednorazowego bezpłatnego szkolenia celem przekwalifikowania - ustaliły obie strony.

Płatny urlop lub 120 tys. złotych odprawy

W szóstym rozdziale umowy społecznej przeczytamy o pakiecie świadczeń socjalnych dla pracowników likwidowanych kopalń.

- Jeżeli w systemie alokacji pracownik nieposiadający uprawnień emerytalnych, nie będzie miał zagwarantowanej ciągłości zatrudnienia pod ziemią lub w zakładzie przeróbki mechanicznej węgla, będzie mógł skorzystać z systemu osłon socjalnych - zapewnia strona rządowa.

W okresie likwidacji pracownikom nieposiadającym uprawnień emerytalnych ma przysługiwać urlop lub jednorazowa odprawa pieniężna.

Zobacz koniecznie

Ponadto wynagrodzenie w czasie urlopu górniczego lub urlopu dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla wzrosną z 75 do 80 proc., a odprawa z sześciokrotnej pensji do 120 tys. złotych netto.

- Jednorazowa odprawa pieniężna nie będzie przysługiwać pracownikom mogącym skorzystać z urlopu górniczego lub urlopu dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla - czytamy.

Pracownicy, którzy skorzystają z urlopu lub odprawy, nie będą mogli już wrócić do pracy w spółkach górniczych, które znajdują się pod skrzydłami skarbu państwa.

Plan musi zaakceptować Komisja Europejska

Całość zamyka rozdział siódmy, w którym pada stwierdzenie, że jest to podstawowy dokument dotyczący transformacji sektora górniczego w Polsce.

Umowa społeczna dotycząca górnictwa wejdzie w życie z dniem zaakceptowania systemu wsparcia przez Komisję Europejską.

Co jeśli tak się nie stanie? Przedstawiciele rządu i związkowcy ponownie usiądą do rozmów.

Musisz to wiedzieć

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera