W Kujawsko-Pomorskiem czas na winniczki! Zbiory ślimaków w regionie znacznie poniżej limitu

W Kujawsko-Pomorskiem trwa (od 20 kwietnia br.) zbiór ślimaków winniczków. Od 2019 roku łączna masa ślimaków zbieranych z terenu całego województwa nie może przekroczyć 140 ton rocznie. Pilnuje tego Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (RDOŚ) w Bydgoszczy. Na zbiór winniczków trzeba mieć jej zgodę.

Limity wiążą się z liczebnością populacji tego gatunku na terenie województwa.

- Przy ich wyznaczaniu wzięto pod uwagę wyniki oceny liczebności i rozmieszczenia populacji ślimaka winniczka w Kujawsko-Pomorskiem, przeprowadzonej w latach 2016-2017 przez specjalistów Zakładu Zoologii Ogólnej Instytutu Biologii Środowiska Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – wyjaśnia RDOŚ.

Limit znacznie przekracza zainteresowanie. Wpłynęła też na nie pandemia COVID-19, co obrazuje zestawienie zbiorów winniczków w regionie w latach 2019 – 2023:

• 2019 r. – 9 podmiotów zebrało 44 180 kg
• 2020 r. – 4 podmioty zebrały 20 580 kg
• 2021 r. – 3 podmioty zebrały 9 133 kg
• 2022 r. – 4 podmioty zebrały 13 192 kg
• 2023 r. – 5 podmiotów zebrało 17 713 kg

W 2024 r. RDOŚ w Bydgoszczy wydała pięć zezwoleń, zbiór zakończy się 31 maja br.

Przyrodnicy wyznaczają też minimalną wielkość muszli winniczka przeznaczonego do zbioru:

- Musi wynosić minimum 30 mm, ponieważ zbieranie osobników mniejszych nawet o 1 - 2 mm od wymiaru dozwolonego powoduje, że znaczna część nie zdąży spełnić swojej funkcji rozrodczej, warunkującej przetrwanie lokalnych populacji – wyjaśnia Anna Gondek, rzecznik prasowa RDOŚ w Bydgoszczy.

W 2024 r. cena za winniczka wynosi 6 zł za kg. Doświadczone osoby potrafią zebrać 10 kg w godzinę. Szukają ślimaków na terenach wilgotnych: w lasach, parkach i ogrodach.
W latach 2019 – 2023 w Kujawsko-Pomorskiem najwięcej winniczków (ponad 10 ton) zebrano w gminach: Bartniczka, Jabłonowo Pomorskie i Świecie nad Osą.

Pierwotnie w Polsce winniczek występował tylko w Małopolsce i na Górnym Śląsku. Na pozostałe tereny przenieśli go zakonnicy. Hodowali winniczki w celach kulinarnych, gdyż były uważane za potrawę postną.
Polskie winniczki wyjeżdżają głównie za granicę. Podstawowe rynki zbytu to: Włochy, Rosja, Niemcy, Hiszpania, Francja, Chiny i USA.

Tuszki ślimaków mają wielu miłośników, także ze względu na cenne właściwości odżywcze, m. in. białko, magnez, wapń, cynk, miedź i jod. Wykorzystuje się też śluz ślimaków, np. do produkcji kosmetyków, ponieważ zawiera związki leczące choroby skórne, m. in. kolagen, witaminy, antybiotyki i elastynę.