Wigilia Paschalna – najdłuższa liturgia słowa w roku. Dlaczego tyle czytań – pytamy biblisty ks. dr Dawida Ledwonia z Uniwersytetu Śląskiego

W czasie Wigilii Paschalnej czytane jest siedem czytań ze Starego Testamentu, jedno z nowego oraz Ewangelia (według przepisów liturgicznych można jednak zmniejszyć tę liczbę w uzasadnionych przypadkach).

— Trudno jednym zdaniem, a nawet w paru zdaniach objąć bogactwo treści, które przekazuje nam każde z czytań wielkosobotniej liturgii w Kościele Katolickim i które pozostają ściśle związane ze wszystkimi obrzędami oraz tworzącymi je modlitwami, gestami, znakami i symbolami – mówi biblista ks. dr Dawid Ledwoń i dodaje - w zasadzie wprowadzeniem do liturgii słowa będą już obrzędy związane z przygotowaniem paschału. To właśnie wówczas, gdy kapłan kreśli rylcem na tej wyjątkowej świecy pionowe ramię krzyża, wypowiada zarazem znamienne słowa: „Chrystus wczoraj i dziś”, a kreśląc poziome ramię dopowiada: „Początek i koniec”.

Biblista wspomina także, że sześć kolejnych czynności, którym towarzyszy komentarz kapłana, odsłania tajemnicę obecności Syna Bożego w dziejach świata. Warto zwrócić na nie uwagę w czasie liturgii.

Czytania czytane w sobotę po zmroku pokazują przede wszystkim historię zbawienia i działanie Boga na przestrzeni wieków. Jednym z ważniejszych czytań ze starego testamentu jest to, które jest związane z ucieczką Izraelitów z Egiptu.

— Począwszy od Księgi Rodzaju słyszymy zatem opowiadanie o stworzeniu świata i człowieka, dalej historię Abrahama mającego ofiarować swojego syna Izaaka na górze Moria. Następnie wsłuchujemy się w opowiadanie o przejściu Izraelitów przez Morze Czerwone, a w proroctwach z Księgi Izajasza stajemy się na nowo świadkami zapowiedzi odkupienia i zapewnienia o niezawodności Bożego słowa. Biblijna Księga Barucha oraz proroctwo Ezechiela skłaniają nas do zastanowienia się nad przyczyną wygania Izraela z Ziemi Obiecanej i zachęcają do wierności Bożym przykazaniom – wyjaśnia biblista.

Kiedy usłyszymy już wszystkie czytania ze Starego Testamentu w Kościele rozlega się głośnie Chwała na Wysokości Bogu. Ostatni raz było śpiewane w Wielki Czwartek. Zanim kapłan przeczyta Ewangelię, lektor przybliży nam fragment listu świętego Pawła.

— Apostoł Paweł w Liście do Rzymian wyjaśnia nam znaczenie śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, dzięki któremu i my możemy żyć dla Boga. Gdy Bóg stwarzał świat – pracował sześć dni, a siódmego odpoczął. Zmartwychwstanie Jezusa, które dokonuje się w Pierwszy Dzień Tygodnia albo Ósmego Dnia – jak czytamy po raz pierwszy w „Liście Barnaby”, napisanym w Egipcie ok. 130 r. (list został odnaleziony w 1859 r.) – jest wyjątkowym i nadrzędnym wydarzeniem. Dzięki śmierci i zmartwychwstaniu Syna Bożego dokonuje się nowe stworzenie, a my stajemy się nowymi ludźmi, odrodzonymi do życia w łasce – mówi ks. dr Dawid Ledwoń.

Dodaje, że działanie Chrystusa w dziejach zbawienia, prowadzi do wspomnianego już nowego stworzenia. Na koniec Liturgii Słowa odczytywana jest Ewangelia. W tym roku fragment o zmartwychwstaniu będzie pochodził z Ewangelii według św. Mateusza.

— To, co niezmiernie porusza mnie i myślę, że porusza wielu uczestników wielkosobotniej liturgii, to przesłanie nadziei: Chrystus żyje, powstał z martwych; rozerwał pęta grzechu i śmierci, usunął lęk. „Nie bójcie się!” – woła do kobiet stojących przy psutym grobie i zachęca nas do świadectwa o tym, że On żyje. To także zadanie nas – współczesnych uczniów Zmartwychwstałego – podsumowuje kapłan.