Wioska powstańcza w Rydułtowach. Była prezentacja broni, szpital polowy i zdobywanie posterunku Freikorpsu. Zobaczcie ZDJĘCIA

To było popołudnie z historią w Rydułtowach. W rejonie tężni, w sobotę 20 maja odbył się piknik powstańczy. Rydułtowskie Centrum Kultury Feniks zaprosiła na imprezę wszystkich, którzy interesują się dziejami Górnego Śląska, a zwłaszcza okresem, gdy rodząca się II Rzeczpospolita walczyła o kształt swojej zachodniej granicy.

- Pomysł na wioskę powstańczą zrodził się kilka lat temu podczas Dni Rydułtów. Postanowiliśmy go kontynuować. Dołączyla do na nas Grupa Rekonstrukcji Historyczne Powstaniec Śląski ze szpitalem powstańczym, grupa Ranger Survival – mówi Katarzyna Chwałek-Bednarczyk, dyrektorka Rydułtowskiego Centrum Kultury Feniks.

O powstaniach śląskich w przystępny sposób

Jak dodaje, celem wioski powstańczej jest szerzenie śląskiej historii, propagowanie jak największej ilości wiedzy, ale podanej w przystępny sposób.

- Chodzi o to, aby dotrzeć do jak najmłodszych odbiorców. I chyba nam się to udaje, bo frekwencja dzisiaj dopisuje i pogoda też. Planujemy kolejne wioski powstańcze. Już teraz zapraszamy – zachęca pani dyrektor.

Krzysztof Kuzera członek Ranger Survival Club mówi, że to stowarzyszenia o charakterze proobronnym.

- Dzisiaj przyjechaliśmy do Rydułtów, by pokazać sprzęt używany na szkoleniach bądź używany w naszej organizacji. Można przyjść, zobaczyć. Mamy repliki broni, którą można rozłożyć, jak i na amunicję ostrą – wskazuje przedstawiciel grupy.

Na pikniku zaprezentowano szpital polowy z okresu powstań, umundurowanie, uzbrojenie i wyposażenie. Dzieciom zaproponowano retro animacje i warsztaty „Na śląskim podwórku” prowadzone przez Ciocię Klocię. Punktem kulminacyjnym była inscenizacja rozbicia posterunku Freikorpsu w wykonaniu Grupy Rekonstrukcji Historyczne Powstaniec Śląski z Wodzisławia Śląskiego. Na koniec publiczność obejrzała spektakl „Pierony” w wykonaniu aktorów Teatru SAFO, który działa w RCK Feniks pod kierunkiem Katarzyny Chwałek-Bednarczyk.

Ostatni z trzech zrywów powstańczych na Górnym Śląsku miał na celu przyłączenie tego regionu do Polski, a poprzedził go przeprowadzony w dniu 20 marca 1921 roku plebiscyt. Mieszkańcy Górnego Śląska mieli wówczas zdecydować czy są za przyłączeniem Górnego Śląska do Niemiec, czy do Polski. Na czele powstania, które zakończyło się 5 lipca 1921 roku stanął Wojciech Korfanty.

Zryw poprzedził plebiscyt, w którym wzięło udział 97,5 procent uprawnionych, czyli niecałe 1,2 miliona osób, z czego za przynależnością do Niemiec zagłosowało 59,4 procent osób. Przyłączenia Śląska do Polski chciało natomiast 40,3 procent głosujących. Po niekorzystnych – z punktu widzenia polskich interesów – wynikach plebiscytu oraz propozycjach podziału Górnego Śląska, przystąpiono do przygotowań powstańczych.

Komisja Międzysojusznicza nie potrafiła dojść do porozumienia w sprawie podziału obszaru plebiscytowego, gdyż zaproponowano przyłączenie do Polski jedynie powiatów rybnickiego i pszczyńskiego, omijając ważne tereny przemysłowe. Sytuacja ta skłoniła Wojciecha Korfantego do zaproponowania własnego rozwiązania - wyznaczył granicę, przebiegającej od południa wzdłuż biegu rzeki Odry, a potem do Olesna. Brak poparcia komisji skłonił go do podjęcia decyzji o wywołaniu powstania. W kwietniu 1921 roku opracowano plan wystąpienia zbrojnego, który został zatwierdzony przez Wojciecha Korfantego.

Głównym organizatorem III powstania śląskiego była Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska, a decyzję o jego rozpoczęciu podjęto pomimo sprzeciwu rządu polskiego, na czele którego stał Wincenty Witos. Zryw zakończył się podpisaniem rozejmu, a następnie podjęciem decyzji o korzystnym dla Polaków podziale Górnego Śląska, w wyniku którego Polsce przyznano ponad 30 procent obszaru plebiscytowego z większością przemysłu wydobywczego i hutniczego. Decyzja ta została zaakceptowana przez Radę Ambasadorów 20 października 1921 roku. Na przełomie czerwca i lipca 1922 roku Polska oficjalnie przejęła przyznaną je część byłego obszaru plebiscytowego.