Nasza czytelniczka wróciła ostatnio z narciarskiego wyjazdu. - Pogodę mamy wiosenną, ale udało się nam całą rodziną pojeździć na nartach w drugim tygodniu ferii. Po raz pierwszy wypożyczaliśmy dla dziecka sprzęt w wypożyczalni. Właściciel zażądał pozostawienia w dowodu osobistego w zamian za sprzęt - opowiada pani Anna z Gliwic. - Co mieliśmy robić, oddawaliśmy codziennie nasze dowody na kilka godzin. Ale po przyjeździe, stwierdziłam, że to chyba nie jest zgodne z prawem. Przecież ten człowiek mógł wykorzystać nasze dokumenty!
Czteroosobowa rodzina pani Anny spędzała ferie w Beskidach. Jedno z jej dzieci uczyło się jeździć na nartach. - Syn ma pięć lat. Przed wyjazdem doszliśmy do wniosku, że nie będziemy mu kupować sprzętu, bo to się w ogóle nie opłaca. Za rok wszystko będzie do wymiany - mówi nasza czytelniczka. - Poza tym mieliśmy w planach jazdę tylko przez sześć dni. Postanowiliśmy więc codziennie wypożyczać mu narty, kask i buty. A poza tym, nigdy nie wiadomo, czy dziecku w tym wieku spodoba się ten sport - uważa.
Nasza Czytelniczka albo jej mąż codziennie musieli zostawiać w zastaw swoje dowody osobiste, żeby wypożyczyć dziecku sprzęt. - Zastanawiam się, czy to jest zgodne z prawem, bo przecież w tym czasie ktoś mógł nabrać kredytów na mój dowód osobisty albo zawrzeć umowy na odległość. Miał przecież komplet danych: nazwisko, adres, PESEL - wylicza pani Anna. - Na jakiej podstawie wypożyczalnie żądają naszych dowodów osobistych? Jeśli takie praktyki są niezgodne z prawem, to jakie sankcje grożą za ich stosowanie? Gdzie można zgłosić ten problem? - pyta.
Okazuje się, że wypożyczalnie sprzętu sportowego nie są jedynymi placówkami, które żądają pozostawienia dowodu osobistego w zamian za wypożyczenie sprzętu.
Takie praktyki stosują też inne instytucje. Przykładowo. Dowód osobisty musimy zostawić, gdy chcemy wypożyczyć rower, kajak albo... słuchawki w muzeum. Zwiedzający jedno z sanktuariów na Dolnym Śląsku miał do wyboru - albo zostawić dowód osobisty albo kaucję w wysokości 50 zł.
Sprawę komentuje Małgorzata Kałużyńska-Jasak, rzecznik prasowy Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych:
Kwestia zatrzymywania dowodu osobistego jest uregulowana w ustawie z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Zgodnie z jej art. 33, „dowodu osobistego nie wolno zatrzymywać, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie”. Oznacza to, że dowód osobisty może zatrzymać jedynie ten podmiot, któremu takie uprawnienie przyznaje przepis rangi ustawowej. Wśród podmiotów ustawowo uprawnionych do zatrzymania dowodu osobistego w celu prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych czy dochodzeniowo-śledczych jest m.in. policja.
Zatrzymanie cudzego dowodu osobistego przez podmioty nieuprawnione stanowi wykroczenie, o którym mowa w art. 55 pkt 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Stanowi on, że ten, kto zatrzymuje cudzy dowód osobisty, podlega karze ograniczenia wolności albo karze grzywny.
Zatem każda sytuacja, w której jesteśmy zmuszani do pozostawiania dowodu osobistego jako zastawu, jest naruszeniem przepisów prawa.
Tymczasem dane zawarte w dowodzie osobistym są wystarczające, by móc się pod nas podszyć, czyli dokonać kradzieży naszej tożsamości, i dokonywać na nasze konto różnych transakcji. Ktoś, kto się pod nas podszyje, może np. kupić coś w naszym imieniu i za nasze pieniądze, podpisać umowę kredytową czy podjąć z naszego konta pieniądze. Kradzież tożsamości może też prowadzić do strat innych niż finansowe, które mogą być równie dotkliwe. Przykładowo - możemy utracić dobre imię. Jeśli bowiem ktoś bezprawnie wejdzie w posiadanie naszych prywatnych notatek czy zdobędzie dokumenty związane z naszym stanem zdrowia, może je wykorzystać do szantażowania nas czy ośmieszania. Może też, wykorzystując nasze dane osobowe, zamieszczać w sieci obraźliwe komentarze, sugerując przez to, że to my jesteśmy ich autorem, co może narazić nas na różnego rodzaju nieprzyjemności.
Jednocześnie informuję, że do GIODO wpływały sygnały świadczące o nieuprawnionym zatrzymywaniu dowodów osobistych przez różne podmioty. W takich przypadkach GIODO najczęściej kierował do nich pisma zwracające uwagę na nieprawidłowości i konieczność zmiany takiej praktyki. Zatem w opisanym przypadku czytelniczka może zgłosić sprawę do GIODO.
*Najlepsze prezenty na Walentynki DLA NIEGO I DLA NIEJ
*SOCZI 2014 - IGRZYSKA OLIMPIJSKIE - RELACJE, ZDJĘCIA, CIEKAWOSTKI
*Poseł Pawłowicz: Europa jest domem publicznym, w którym wszystko wolno
*Urlop macierzyński i urlop rodzicielski 2014 [ZASADY I TERMINY]
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?