Zakaz cesji wierzytelności: jest stanowisko rządu wobec senackiego projektu. Co to oznacza dla poszkodowanych w wypadku?

W październiku minionego roku do Sejmu trafił senacki projekt ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynu niedozwolonego. Dotyczy on zwiększenia zakresu ochrony osób, które poniosły szkodę w wyniku czynów niedozwolonych i korzystają z usług kancelarii odszkodowawczych oraz wyeliminowania nieetycznych praktyk pozyskiwania klientów. Sam projekt nie jest kontrowersyjny, ale jeden z jego punktów już tak. Dotyczy on zakazu cesji wierzytelności.

O co właściwie chodzi z tym zakazem cesji wierzytelności? Gdyby ustawa z punktem zakazu cesji wierzytelność zostałaby wprowadzona, to poszkodowani w wypadkach musieliby sami w sądzie ubiegać się o zwrot pieniędzy od ubezpieczyciela sprawcy, który zaniżył wartość odszkodowania. Dotyczy to m.in. osób które są poszkodowane w wyniki wypadków komunikacyjnych.

- Jeżeli ta ustawa wejdzie w życie to znikną naprawy bezgotówkowe. Obecnie poszkodowany w wypadku może przenieść wierzytelność np. na zakład naprawczy i to on dochodzi od zakładu ubezpieczeń sprawcy odszkodowania w tym kosztów naprawy pojazdu. W bardzo wielu przypadkach jest jeszcze problem z tym, że zakłady ubezpieczeń drastycznie zaniżają wypłaty odszkodowań z tytułu naprawy pojazdu - wyjaśnia Damian Rasała, radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Lex Duo w Dąbrowie Górniczej.

Zapis o zakazie cesji wierzytelności „Nie można przenieść wierzytelności z tytułu czynów niedozwolonych na doradcę lub osobę trzecią” wprowadził senator PiS Grzegorz Bierecki. Dodajmy, że poseł Bierecki zasiada m.in. w radzie nadzorczej spółki Saltus (Towarzystwo Ubezpieczeń Na Życie). Do projektu krytycznie odnieśli się nawet niektórzy posłowie PiS.

- Zapis, który wprowadził senator Bierecki oznacza, że nie będziemy mogli przenieść wierzytelności np. na zakład naprawczy, który będzie zamiast nas, starał się o ustalenie odszkodowania w należytej wysokości, a następie o jego wypłatę od ubezpieczyciela. Sami będziemy musieli to zrobić, a wcześniej z góry zapłacić za naprawę pojazdu i ponadto za koszty postępowania sądowego, jeżeli sprawę skierujemy do sądu – dodaje Damian Rasała, radca prawny.
PISALIŚMY:
Zakaz cesji wierzytelności: Odszkodowania za wypadek będą jeszcze niższe?

Ostatecznie ustawa skierowana została do zaopiniowania przed Radę Ministrów.

W ocenie Rady Ministrów przepis dotyczący zakazu cesji wierzytelności powinien zostać usunięty z projektu ustaw. Stanowisko Rządu wobec senackiego projektu ustawy o świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynu niedozwolonego poznaliśmy 14 czerwca 2019. Zobaczmy, jak Rada Ministrów ocenia zapis o zakazie cesji wierzytelności.

Stanowisko rządu:
Proponowane w art. 9 projektu rozwiązanie byłoby niekorzystne dla konsumentów –poszkodowanych, którym przysługuje roszczenie odszkodowawcze wynikające z czynów niedozwolonych. Przykładem są szkody komunikacyjne likwidowane z polisy OC, w których poszkodowani, wobec zawierania umów cesji wierzytelności, nie muszą z góry angażować własnych środków pieniężnych, a dochodzeniem roszczeń od zakładu ubezpieczeń zajmuje się profesjonalny podmiot (np. warsztat zajmuje się naprawą auta, dostarcza auto zastępcze, a poszkodowany rozlicza się z warsztatem „bezgotówkowo”; koszty naprawy są pokrywane z polisy OC sprawcy szkody, a poszkodowany może funkcjonować bez utrudnień, które zostały spowodowane kolizją).

W przypadku wprowadzenia projektowanego przepisu o zakazie cesji, sytuacja poszkodowanego uległaby drastycznemu pogorszeniu. Poszkodowany, chcąc naprawić samochód uszkodzony nie z jego winy, będzie musiał pokryć koszty naprawy oraz wynajmu auta zastępczego, a następnie dochodzić wypłaty odszkodowania od ubezpieczyciela. Co istotne, projektowany przepis statuuje zakaz o charakterze ogólnym – odnoszący się do wszystkich czynów niedozwolonych. Tymczasem kategoria czynów niedozwolonych jest bardzo pojemna i obejmuje różne rodzaje roszczeń.

W przypadku wypadku samochodowego poszkodowany będzie musiał ze swoich pieniędzy zapłacić za naprawę. Następnie będzie musiał sam dochodzić w sądzie odszkodowania od ubezpieczyciela. To oznacza, że trzeba zapłacić koszty sądowe, które najczęściej wynoszą 5 proc. wartości przedmiotu sporu. To wszystko wynika z tego, że zapis o cesji ma jednak uniemożliwić przenoszenia wierzytelności na np. zakłady naprawcze. To oznacza, że to my sami będziemy musieli starać się o odszkodowanie. Jeżeli ubezpieczyciel zaniża wycenę, w porównaniu do wartości szkody, to też sami będziemy musieli się ubiegać o tę różnicę.

- Tylko nieliczni podejmą się walki z ubezpieczycielem - tłumaczy Damian Rasała, radca prawny.

To jednak nie koniec zmian. Jeżeli zakaz cesji zostałby wprowadzony to zniwelowany zostanie rynek wynajmu pojazdów zastępczych z OC sprawcy, a także holowania z miejsca zdarzenia z OC sprawcy i parkowania uszkodzonego pojazdu w ramach OC sprawcy. Jeżeli nie będzie cesji to poszkodowany będzie musiał „z góry” zapłacić za takie usługi.

- Wydaje się, że ta ustawa sprzyja zakładom ubezpieczeń, a nie poszkodowanym obywatelom - dodaje radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych Lex Duo w Dąbrowie Górniczej.