Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zamki na Jurze? Odbudowujemy! [JAK ODBUDOWAĆ ZAMEK]

Marcin Zasada
Bobolice. Przez ponad 300 lat stały tu  ruiny zamku królewskie-go wzniesionego przez króla Kazimierza. Rekonstrukcja Bobolic to jedna z najbardziej spektakularnych takich inwestycji w kraju.
Bobolice. Przez ponad 300 lat stały tu ruiny zamku królewskie-go wzniesionego przez króla Kazimierza. Rekonstrukcja Bobolic to jedna z najbardziej spektakularnych takich inwestycji w kraju. arc
W Polsce czasy trochę jak za Kazimierza Wielkiego i legendarny władca pewnie byłby dumny. Nie, nikt nie zamierza oddawać Śląska za bezcen - chodzi o zamki, które buduje, a raczej odbudowuje się bez względu na wyroki dziejów. Specjaliści mówią o romantycznej modzie, czasem narzekają, że to fałszowanie historii, ale turyści są zachwyceni. Również ci odwiedzający z tej okazji zakątki województwa śląskiego.

Niegdyś warowniom przywracano dawny stan po najazdach wojsk nieprzyjaciela. O większości tych, które ostatecznie popadły w wieczystą ruinę, zaczęto przypominać sobie w ostatnich latach. Przed tygodniem świętowano huczne otwarcie zrekonstruowanego Zamku Kazimie- rzowskiego w Inowłodzu (woj. łódzkie), po 300 latach zarastania chwastami ledwo wystających nad ziemię fragmentów murów. To tylko jeden z wielu przykładów ciekawego zjawiska. Skąd wziął się zamkowy boom?

- Trudno to jednoznacznie wytłumaczyć, a powodów może być kilka. Ten najważniejszy związany jest z faktem, że wiele zamków lub zamkowych ruin przeszło w ostatnim czasie w ręce prywatne - mówi dr Tomasz Ratajczak, historyk sztuki z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, monitorujący nowe zamkowe inwestycje na swoim blogu "Zamki na nowo".

- Motywacje inwestorów są różne: jedni troszczą się o historię, próbują ożywić zabytek dla lokalnej społeczności, inni szukają zarobku - dodaje dr Ratajczak. - Niestety, zdarzają się projekty, które tworzą kulturową fikcję, zrekonstruowane zamki nie mają nic wspólnego ze swoimi pierwowzorami. Wychodzą "garga-mele" i domki z piernika, za które możemy się tylko wstydzić.

Największe "gargamele" na mapie nowych polskich warowni? Niekwestionowanym numerem 1 jest Gostynin (Ratajczak: "Kompletna fantazja projektanta, który postawił sobie domek z piernika"), ale wiele kontrowersji wzbudzały też odbudowy Zamku Przemysła w Poznaniu ("Coś takiego nigdy nie powstałoby w średniowieczu"), Zamku Tropsztyn oraz w Tykocinie. Naszczęście w woj. śląskim ludzie inwestujący w dawne kasztele nie traktują turystów jak mało rozumnych konsumentów, którzy chętnie sfotografują się przy murowanej wieży, nawet jeśli wygląda jak wzięta z "Kajka i Kokosza". Rekonstrukcje zamków w Chudowie i Bobolicach, choć w drugim przypadku inwestycji towarzyszyły kontrowersje (nie wiadomo, jak dokładnie wyglądał w czasach swojej świetności), należą do najciekawszych tego typu realizacji w Polsce. Szczególnie Bobolice stały się atrakcją całego regionu.

- Odwiedza nas 150 tys. turystów rocznie, ale trudno liczyć, że odbudowa kiedykolwiek się zwróci. Zresztą nie taki był nasz cel - zależało nam na wskrzeszeniu zapomnianego dziedzictwa terenu, na którym stała najgenialniejsza linia obronna średniowiecza - mówi Jarosław Lasecki, senator i właściciel Zamku Bobolice.

Wyzwania stojące przed nowymi Kazimierzami Wielkimi? Lasecki wymienia batalię z biurokracją i urzędniczą indolencją.
- Byliśmy pierwsi, którzy przeszli tę drogą przez mękę, przeżyliśmy czterech konserwatorów zabytków. Obliczyliśmy, że za króla Kazimierza budowa zamków trwała 1,5 roku. My na rekonstrukcję potrzebowaliśmy aż 10 lat i kilku milionów złotych - podkreśla Lasecki, który w przyszłym roku zamierza udostępnić zwiedzającym kolejną jurajską warownię - Mirów.
Andrzej Sośnierz, założyciel fundacji, która odbudowała wieżę Zamku Chudów, ubolewa nad brakiem rządowej pomocy czy ułatwień dla inwestorów chętnych do ratowania zabytków.

- Rekonstrukcja kosztowała ponad 1,5 mln zł. Włożyłem w nią niemal cały dorobek życia - mówi Sośnierz. - W innych krajach, takich jak Niemcy, są rządowe programy wspierania takich projektów. My jesteśmy zdani na siebie.



*DŁUGOTERMINOWA PROGNOZA POGODY NA LIPIEC 2013
*Sławny śląski aktor Jacenty Jędrusik nie żyje [ZOBACZ NAJLEPSZE ROLE]
*Alarmy bombowe w Polsce i na Śląsku. Sprawcy napisali: WYDAJEMY WYROK ŚMIERCI
*Gwałtowne burze na Śląsku. Dramat mieszkańców Pszczyny, Czechowic i Goczałkowic ZDJĘCIA i WIDEO

Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!