Zdzisława Dacko-Pikiewicz: Akademia WSB jest postrzegana jako stabilne centrum akademickie, ośrodek badawczy, kulturalny

Zdzisława Dacko-Pikiewicz to rektor WSB w Dąbrowie Górniczej. Doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie socjologia edukacji, socjologia młodzieży oraz integracja europejska. Od kilkunastu lat czynnie działa na rzecz społecznego, kulturalnego i gospodarczego rozwoju regionu poprzez promocję nauki, wiedzy, umiejętności i kompetencji, zwiększanie możliwości kształcenia zarówno w formule formalnej szkolnictwa na poziomie wyższym, jak i formach nieformalnych, pozaszkolnych na każdym etapie życia.

W tym roku Akademia WSB obchodzi 25-lecie swojego istnienia. Jak uczelnia zmieniała się przez te lata?

W ciągu ostatnich kilku lat w dynamiczny sposób przeobraziliśmy się w jedną z najlepszych uczelni niepublicznych w kraju. Pozycja lidera jest możliwa dzięki pasji, zaangażowaniu, odwadze, otwartemu umysłowi całego zespołu pracowników tworzących tę instytucję. Dzisiaj Akademia WSB posiada najwyższe uprawnienia akademickie - do prowadzenia postępowania o nadanie tytułu profesora nauk ekonomicznych oraz stopnia doktora habilitowanego, a także trzy uprawnienia do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie nauki o zarządzaniu i jakości, pedagogika oraz nauki o bezpieczeństwie. Kształcimy na 19 kierunkach studiów I i II stopnia, jednolitych studiach magisterskich, prowadzimy studia dualne, realizujemy studia Executive MBA oraz MBA z partnerem kierunku EY Academy of Business. Jesteśmy liderem w kształceniu podyplomowym z ofertą ponad stu kierunków studiów podyplomowych. Prowadzimy szkołę doktorską, studia doktoranckie, seminaria doktorskie oraz realizujemy program doktoratów wdrożeniowych. Prowadzimy też Uniwersytety Dziecięce i Uniwersytety Trzeciego Wieku. Kształcimy młodzież w ramach oferty „Otwartej Akademii Nauki” w szkołach średnich. Mamy nawet żłobek przy uczelni - Akademię Maluszka. Wciąż poszerzamy ofertę edukacyjną, projektując ją w odpowiedzi na potrzeby biznesu. 25-letnie doświadczenie jest w tej drodze naszym wielkim sprzymierzeńcem. Długi okres funkcjonowania uczelni w konkurencyjnym i zmiennym otoczeniu sprawia, że Akademia WSB jest postrzegana jako stabilne centrum akademickie, ośrodek badawczy, kulturalny, ale również przyjazny studentom, absolwentom i pracownikom.

A jak pani wspomina swoje początki w Akademii WSB?

Początki były trudne - budowanie uczelni wyższej w Zagłębiu Dąbrowskim było ryzykowne, ale towarzyszyła nam silna determinacja, by umożliwić mieszkańcom regionu zdobywanie wykształcenia w miejscu zamieszkania. Byłam pierwszą osobą, która w uczelni była zatrudniona na umowę o pracę. Od zawsze inspiracją do działania i podejmowania ryzyka są dla mnie słowa Steve’a Jobsa: „Ci, którzy są wystarczająco szaleni, by myśleć, że są w stanie zmienić świat, są tymi, którzy go zmieniają”. Jestem przekonana, że warto stawiać sobie ambitne cele, nawet jeśli droga do ich osiągnięcia jest długa i trudna. Tak samo myśli mój zespół. Wychodzimy z założenia, że nie ma rzeczy niemożliwych. Im bardziej ambitny cel, tym bardziej potem cieszy sukces, jaki wspólnie osiągnęliśmy. Ambicja w biznesie jest bardzo ważna, bo inspiruje do działania i osiągania kolejnych etapów rozwoju.

Często podkreślają państwo dążenie uczelni do doskonałości w dydaktyce. Na czym konkretnie ma ona polegać?

Doskonałość w dydaktyce wyraża się poprzez budowanie praktycznych programów kształcenia, wdrażanie innowacji dydaktycznych, doskonalenie infrastruktury dydaktycznej, tworzenie atmosfery sprzyjającej uczeniu się, eksperymentowaniu i kreowaniu innowacji. W ciągu najbliższych 3 lat przeznaczymy ponad 20 mln złotych na doskonalenie jakości kształcenia w ramach zintegrowanych programów rozwoju uczelni. W ubiegłym roku dla naszej kadry dydaktycznej uruchomiliśmy Program Rozwoju Kompetencji Dydaktycznych oraz Szkołę Grywalizacji. Nauczyciele rozwijają swoje umiejętności w ramach szkoleń krajowych i zagranicznych w najlepszych europejskich ośrodkach. Stosujemy innowacyjne metody dydaktyczne: design thinking, tutoring akademicki, problem solving, problem based learning, pracę ze studium przypadku. W tym roku, dzięki funduszom europejskim, uruchomimy nowe laboratoria dydaktyczne, w tym laboratorium finansowe, laboratorium bezzałogowych statków powietrznych oraz kilkanaście laboratoriów wirtualnych. Przygotowujemy naszych studentów do wyzwań przyszłości - tych lokalnych i globalnych.

Z myślą o przyszłości?

Dokładnie tak! Chcemy, by byli gotowi do podejmowania zawodów, które jeszcze nie istnieją. Uruchomiliśmy innowacyjne specjalności studiów takie jak: inżynier internetu rzeczy, Inteligentne Systemy Przetwarzania Danych i Data Scientist, inżynier optymalizacji i symulacji, prowadzimy Program Rozwoju Kompetencji Studentów, który obejmuje organizację ponad 150 certyfikowanych szkoleń dla ok. 1500 osób, dwa kierunki studiów prowadzimy w formule dualnej. W ubiegłym roku akademickim nasi studenci brali udział w hackatonach, wyjeżdżali na zagraniczne wizyty studyjne, np. do jednego z największych europejskich centrów logistycznych w Weronie, a w międzynarodowych i interdyscyplinarnych zespołach tworzyli prototypy inteligentnych ubrań. Wprowadziliśmy program interdyscyplinarnych studiów doktoranckich oraz doktoratów wdrożeniowych, jako jedyna polska uczelnia realizujemy program doskonalenia odporności psychicznej studentów. Dodatkowo, kilka ostatnich lat to dążenie do budowania doskonałości organizacyjnej. Przy czym doskonałość rozumiem jako pewien ostateczny, idealny kształt organizacji, a proces zmian i doskonalenia wpisuje się w codzienne funkcjonowanie Akademii WSB. Doskonałość ma jednak cechy zbliżone do linii horyzontu, która oddala się w miarę, jak próbujemy się do niej zbliżyć. Proces doskonalenia prawdopodobnie nie doprowadzi do pełnej doskonałości, ale z pewnością pomoże osiągać kolejne poziomy rozwoju. Takie przekonanie towarzyszy nam każdego dnia, podczas codziennej pracy poszczególnych członków zespołu Akademii WSB. Bliska nam jest idea organizacji turkusowej.

Na czym ma to polegać?

Akademia WSB to organizacja, w której pracownik staje się członkiem organizacji, wykonującym różne funkcje i działającym w sposób projektowy, a tym samym przejmującym odpowiedzialność za podejmowane działania, które traktuje jako własne, autorskie przedsięwzięcia. Takie podejście do pracowników ukierunkowane jest na motywację poprzez wpływanie na wzrost poczucia wagi i celowości działań podejmowanych przez ludzi, którzy tym samym stają się partnerami w realizacji procesów biznesowych. W Akademii WSB zaufanie jest podstawą sukcesu, to pracownicy mają realny wpływ na rozwój firmy, pełnią funkcje, które są dostosowane do ich potencjału, a ich zmiana wynika nie z przymusu, lecz ich własnej motywacji, której podstawą jest rozwój kompetencyjny lub chęć „sprawdzenia się” w nowych warunkach. Proszę sobie wyobrazić pracę, która sprawia przyjemność, kiedy robi się to, co się potrafi i lubi, nikt nad nami nie stoi i nie wydaje poleceń. Współpracuje się z ludźmi, których się lubi, w atmosferze zaufania i otwartości. Jest się w organizacji, w której można realizować swoje pomysły... Organizacja turkusowa, o której pisze Frederic Laloux w swojej książce pt. „Pracować inaczej”, to najwyższy etap w świadomości zarządzania organizacją. Przed nim jest „impulsywna czerwień”, charakterystyczna dla organizacji, w których spoiwem jest lęk, a celem utrzymanie podwładnych w ryzach, następnie „konformistyczny bursztyn” ze sztywną hierarchią z podziałem na sformalizowane role oraz najwyższą wartością, jaką jest stabilność, potem „oranż osiągnięć”, gdzie dąży się tylko do osiągania celów organizacji. Kolejny etap to „pluralistyczna zieleń”, gdzie przywódca wchodzi w rolę mentora, nauczyciela, a nie dyktatora. I najwyższy poziom, czyli „ewolucyjny turkus”. W turkusowej strategii zarządzania hierarchia jest mało istotna, praktycznie nie występuje, pracownicy są równi, bez względu na to, jakie zajmują stanowisko, współpracują ze sobą na zasadach wzajemnej pomocy i zaufania. Samoorganizujące się zespoły wspólnie dążą do celu, biorąc odpowiedzialność za realizowane działania. To pozwala na wprowadzanie nowych pomysłów w działania firmy i usprawnień. Wykorzystanie mocnych stron i talentów pracowników powoduje większą efektywność firmy. Co więcej - role w zespołach są tak dzielone, aby ich członkowie mogli się realizować, zachowując najwyższą jakość obsługi klienta i wykonania usług. Ufają sobie wzajemnie, doradzają i powierzają realizację zadań, wiedząc, że zostaną one wykonane jak najlepiej. Tak pracujemy w Akademii WSB.

Czy po tych 25 latach ma pani takie poczucie, że osiągnęli państwo sukces, czy jednak jest jakiś niedosyt?

Pomimo licznych sukcesów, do których należy przyznanie uczelni najwyższych uprawnień akademickich, ale także np. trzecie miejsce Wydziału Nauk Stosowanych Akademii WSB jako uczelni kształcącej na kierunkach ekonomicznych wśród wszystkich uczelni w Polsce, 6. miejsce w rankingu szkół wyższych - Perspektywy 2019, wyróżniająca ocena instytucjonalna Polskiej Komisji Akredytacyjnej czy akredytacja z wyróżnieniem Fundacji Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych na kierunku Zarządzanie, wciąż czuję niedosyt. Ale postrzegam to w kategoriach pozytywnych. Bo to właśnie poczucie niedosytu inspiruje do sięgania dalej. Oczywiście to dążenie do ciągłego rozwoju nie uniemożliwia cieszenia się z codziennych sukcesów, tych małych i tych dużych. Niewątpliwie Akademia WSB jest obecnie wiodącym ośrodkiem edukacyjnym i naukowo-badawczym, liczącym się nie tylko w Polsce, ale również za granicą. To powód do dumy. Jednak najbardziej jestem dumna ze studentów i absolwentów Akademii WSB, których przygotowujemy nie tylko do wejścia na rynek pracy, ale przede wszystkim do tego, by umieli poradzić sobie w życiu w dłuższej perspektywie, by przejęli odpowiedzialność za własny rozwój. Kształcimy ich tak, aby umieli elastycznie odnaleźć się w każdej sytuacji, dostrzegali pojawiające się okazje i korzystali z nich, stale doskonaląc swoje kompetencje. Uczymy ich nie tylko odpowiadać na istniejące potrzeby, ale przewidywać te, które dopiero się pojawią. Rozwijamy kreatywność i wspieramy naszych studentów w dążeniu do osiągania sukcesów, co jest możliwe dzięki stworzeniu solidnych podstaw do dalszej permanentnej edukacji. W moim przekonaniu to, co ulega najszybszej dewaluacji, to proste umiejętności praktyczne. Dlatego przywiązuję ogromną wagę do wyposażenia studentów w fundamentalną wiedzę teoretyczną, która pozwala odnaleźć się w każdej sytuacji. Ona stanowi podłoże do doskonalenia w świecie, w którym raz zdobyte umiejętności czy kwalifikacje nie są na całe życie.

Co jest kluczem do sukcesu Akademii WSB?

Doskonałość organizacyjną zawdzięczamy odważnym decyzjom, dążeniu do przełamywania stereotypów, zwinności organizacyjnej, umiejętności szybkiego reagowania na zmiany, aktywnemu poszukiwaniu wciąż lepszych metod działania, ciągłemu eksperymentowaniu. Zbudowaliśmy potęgę uczelni, dzięki czemu jesteśmy odporni na wstrząsy, zmienność, chaos - co więcej - przekuwamy je w czynnik wzrostu. Nasz sukces ma wielu „ojców” i „matek”. Każdy członek zespołu Akademii WSB przyczynia się do osiągania kolejnych sukcesów. Tę uczelnię zawsze tworzyli ludzie - odważni liderzy, ambitni i zaangażowani specjaliści, gracze zespołowi, przychylni nam partnerzy, ale też pozytywni krytycy.

Jakie mają państwo plany na najbliższy czas, ale też w dłuższej perspektywie, związane z Akademią WSB?

Jednym z celów strategicznych uczelni jest transformacja cyfrowa. Dla nas w tym procesie kluczowa jest integracja technologii cyfrowych i procesów biznesowych, a nie rozwiązywanie pojedynczych problemów. Rozpoczęliśmy wdrażanie rozwiązań z zakresu business intelligence, które poprawią komunikację, obsługę studenta, przyspieszą realizację wybranych procesów organizacyjnych i dydaktycznych. Przede wszystkim jednak będziemy nieustannie poszerzać horyzonty naszych studentów, pokazywać im, że ciągłe uczenie się nie jest sloganem, ale może być ekscytującą rzeczywistością. Kolejne lata to także działanie na rzecz doskonalenia uczelni przedsiębiorczej, tzn. podejmującej inicjatywy w celu zwiększania poziomu innowacyjności, poprawienia ekonomiki prowadzonych działań i wzmocnienia dzięki temu swojej przewagi konkurencyjnej. Stałe wyzwania to wzmacnianie interakcji z bezpośrednim otoczeniem, działania na rzecz zwiększania jego atrakcyjności inwestycyjnej, poziomu zaawansowania technologicznego i podniesienia innowacyjności jego gospodarki. Wśród rozwijanych celów znajdują się nowoczesne zarządzanie, wzmacnianie współpracy z otoczeniem, poszukiwanie nowych źródeł finansowania działalności, zmiany strukturalne oraz rozwijanie kultury przedsiębiorczości uczelni. Akademia WSB stoi również przed wyzwaniami internacjonalizacji i konkurencji międzynarodowej, podnoszenia jakości badań i edukacji, zwiększenia współpracy ze sferą przedsiębiorczości. Kluczowe dla rozwoju innowacyjności jest stworzenie warunków zachęcających do synergii nauki i biznesu. To, co w USA i w wielu państwach Unii Europejskiej jest zjawiskiem naturalnym, u nas pozostaje nadal w początkowej fazie. A przecież sukces innowacyjnych przedsięwzięć zależy od zaplecza finansowego projektów tworzonych przez naukowców.

Jak to się stało, że postanowiła pani iść w kierunku biznesu? Ta praca jest dla pani spełnieniem marzeń?

Zawsze do działania motywowała mnie pasja. Inspirowanie innych do rozwoju, stwarzanie szans i możliwości. W tym sensie spełniły się moje marzenia, choć wychodzę z założenia, że marzyć należy stale. Marzenia wyznaczają kierunek, w którym będziemy podążać ku satysfakcji, spełnieniu. Trzeba dążyć do realizacji marzeń - odważnie, cierpliwie, krok po kroku. Jestem wierna idei work life integration, czyli idei umożliwiającej integrację życia prywatnego z zawodowym. Coraz częściej obserwuję, jak w pogoni za sukcesem menedżerowie często wyrzekają się swoich pasji i rezygnują z życia towarzyskiego, skupiając się na swoich obowiązkach. Mój świat zawodowy i prywatny współistnieją ze sobą, a ja umiejętnie się między nimi przełączam. Bo kiedy lubi się to, co robi, kiedy sprawia to przyjemność, to praca nie jest mozołem, lecz wyzwaniem, radością i jednocześnie pasją. Zawsze byłam otwarta na nowości, chcę ich doświadczać, nie boję się ich. Moje marzenia wiążą się z rozwojem własnym, mojego zespołu, Akademii WSB. Możliwość motywowania innych do osiągania celów, rozwoju osobistego i zawodowego, a następnie radość z ich sukcesów - to wszystko sprawia, że czuję się spełniona jako rektor i człowiek. Wzruszają mnie sukcesy naszych studentów, absolwentów i pracowników.