Znowu przestawiamy zegarki. Skąd się wziął zwyczaj zmiany czasu i czy nadal ma sens?

Jako czas bazowy (ten, który przynależy danemu państwu) obowiązuje czas zimowy. Zmiana na początku XX wieku miała na celu zaoszczędzenie zasobów energii. Niemcy i Austriacy wpadli na ten pomysł w czasie I wojny światowej. Pierwsza zmiana czasu na letni miała miejsce w 30 kwietnia 1916 roku. Szybko pomysł podchwyciły inne państwa. Dlaczego?

W tamtych czasach zmiana przedziału aktywności ludzkiej mocno wpływała na zużycie zasobów potrzebnych do produkcji światła. Dawało to wymierne korzyści. W Polsce czas letni obowiązywał z przerwami. Ostatnia zmiana (wprowadzenie) miała miejsce w 1977 roku. W tym roku zegarki przestawiamy o 2:00 w nocy 27 marca, ponieważ obecnie datą zmiany jest ostatni weekend tego miesiąca.

Coraz częściej podnoszą się krytyczne głosy co do przestawiana dwa razy w roku czasu o godzinę. Warto wiedzieć, że dotyczy to mniejszości wśród państw świata – w głównej mierze Europy i USA (np. Hawaje, Rosja, Islandia nie przestawiają zegarków). Co ciekawe, w Stanach 15 marca przegłosowano w Senacie „Sunshine Protection Act”, którego celem jest wyeliminowanie zmiany. Także UE optuje za tym rozwiązaniem.

Jako argumenty podaje się m.in. zmianę trybu życia, zmianę gospodarowania energią elektryczną (obecnie produkcja światła pochłania jej mniej niż komputery, lodówki, klimatyzacje itp.), rozstrój psychofizyczny ludzi w dniu zmiany i w najbliższym czasie po niej, problemy z ułożeniem rozkładów jazdy, lotów, pracy etc.

Niezależnie od tego, czy jesteśmy za, czy przeciw zmianie czasu na letni – wskazówki trzeba przestawić. Zmiana w elektronicznych zegarkach bywa niejednokrotnie trudniejsza niż w ich mechanicznych odpowiednikach. Te ostatnie jednak wymagają specjalnego traktowania.

— Co do zasady, przy mechanicznych zegarkach z kalendarzem i innym dodatkowymi funkcjami oraz przy starych modelach trzeba zawsze "kręcić" do przodu, ale akurat przy wiosennej zmianie nie mamy z tym problemu - mówi Grzegorz Janikowski zegarmistrz z Chorzowa.

Rzemieślnik radzi także, aby używać pokrętła zawsze z wyczuciem i delikatnością. Mechanizm jest delikatny i precyzyjny.

— Często po zmianie czasu przychodzą do nas klienci z różnymi usterkami. Są one związane z nieumiejętnym przestawianiem wskazówek – dodaje zegarmistrz.