Życiorys wojewódzkiego sekretarza PZPR w książce Mirosława Szumiły „Gierek. Droga do władzy”. Spotkanie w katowickim Przystanku Historia

Edward Gierek po dziś dzień jest tematem żywej dyskusji politycznej, a jego życiorys wciąż stanowi temat badań historycznych. Pomimo, że na temat PRL-owskiego polityka napisano już wiele, jego kariera do tej pory nie doczekała się opracowania naukowego. Naprzeciw oczekiwaniom czytelników wychodzi Mirosław Szumiło, historyk, doktor habilitowany, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie z swoją najnowszą książką „Gierek. Droga do władzy”.

Książka Mirosława Szumiły przybliża mało zbadany okres życia Edwarda Gierka, obejmujący pierwsze 57 lat życia polityka. Badacz przedstawia jego młodość, życie na emigracji w Francji i Belgii oraz kolejne etapy kariery politycznej po powrocie do kraju. Historyk sięga po niezbadane do tej pory dokumenty przedstawiające działanie w Polskiej Partii Robotniczej w Belgii, przypatruje się informacjom o działalności w belgijskim ruchu oporu w trakcie drugiej wojny światowej, w końcu analizuje rozwój kariery Gierka po powrocie do Polski i i szuka odpowiedzi na pytania dotyczące przyczyn awansów w strukturach Polskiej Zjednoczonej Partii Politycznej – na ile były one zasługą zdolności politycznych i cech charakteru, a ile były efektem protektoratu Bieruta.

- W książce staram się ukazać prawdę o związkach Gierka z Moskwą, jego uczestnictwie w intrygach rozgrywanych na najwyższych szczeblach władzy i kulisach spisku, mającego na celu odsunięcie od władzy Gomułki – mówi dr hab. Mirosław Szumiło, autor książki.

Pierwszy zarys książki powstał już w 2010 roku. Kolejną dekadę autor książki „Gierek. Droga do władzy” spędził na analizowaniu materiałów źródłowych, w tym niezbadanych jeszcze dokumentów rosyjskich, teraz, ze względu na wojnę, już niedostępnych, a opisujących relacje między Gierkiem a moskiewskim rządem. W ocenie historyków Instytutu Pamięci Narodowej, między innymi dra hab. Adama Dziuby, biografia Gierka pióra dra Szumiły stanowi wybitne dzieło na polu badań naukowych nad systemem komunistycznym w Polsce.

Książka „Gierek. Droga do władzy” opisuje historię Edwarda Gierka do roku 1970 – do momentu objęcia przez niego stanowiska pierwszego sekretarza PZPR. W przygotowaniu jest kolejna, nienazwana jeszcze książka, skupiająca się na latach sprawowania tej funkcji przez Gierka i latach po zakończeniu kariery politycznej.

Jak samą postać Gierka ocenia autor książki?

- Ta ocena zależna jest od punktu widzenia. Z jednej strony mamy kontakty z Moskwą, działalność w okresie stalinowskim, czasy, gdy przemawiał typowym, partyjnym językiem. Z drugiej mamy zasługi z czasów sprawowania funkcji sekretarza wojewódzkiego, jego działania na rzecz wyrównania różnic ekonomicznych między Zagłębiem a Górnym Śląskiem, co do dzisiaj sprawia, że wielu mieszkańców regionu Gierka ocenia pozytywnie – mówi dr hab. Mirosław Szumiło.

Książka wydana została nakładem Domu Wydawniczego Księży Młyn, przy współpracy Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.