PIĘĆ SPORÓW: Ślązacy, Smoleńsk, kapitał, aborcja, górnicy WŁĄCZ SIĘ DO DYSKUSJI

Spór 1. Ech, Ślązacy, wy to taka ukryta opcja niemiecka

Jerzy Gorzelik, lider Ruchu Autonomii Śląska:

Górnoślązacy opcją niemiecką bywają, jeśli sami zechcą. Wtedy zapisują się do mniejszości niemieckiej lub deklarują podwójną tożsamość - niemiecką i śląską - w spisie powszechnym. Pozostali, którzy deklarują się wyłącznie jako Ślązacy lub Ślązacy-Polacy, jako opcja niemiecka bywają postrzegani wbrew swojej woli. Głównie przez tych, którzy historii Górnego Śląska nie znają lub nie rozumieją. Tożsamość górnośląska kształtowała się w latach przynależności regionu do Prus i Niemiec. Górnoślązacy chłonęli zwyczaje właściwe niemieckiemu społeczeństwu. Do wielu z nich przywiązani jesteśmy do dziś. Obchodzimy urodziny, a nie imieniny, pierwszoklasistom dajemy tyty z maszketami, a elementy pozytywnego stereotypu Górnoślązaka - pracowitość, rzetelność, solidność - to cechy przypisywane także Niemcom. Czy tej kulturowej bliskości należy się wstydzić? Nie. Powinniśmy ubolewać nad tym, że z pokolenia na pokolenie staje się ona w większym stopniu wspomnieniem. Wypowiedziane w 1922 r. życzenie ks. Jana Kapicy, by Polacy nauczyli Ślązaków pięknie mówić, a Ślązacy Polaków dobrze pracować, spełniło się jedynie w części. Okazaliśmy się lepszymi uczniami niż nauczycielami. A przecież nie musimy przyjmować jako własnej tej polskości, którą ucieleśniają szlachecki dworek i romantyczne zrywy. Świat naszych przodków był rzeczywistością twardego konkretu. To nasze dziedzictwo i niech sobie nazywają nas „opcją niemiecką”. Kompromis? Tak, ale wszystkie strony muszą przyjąć, że istnieją różne śląskie tożsamości i wszystkie mają rację bytu. Istnieją też różne opowieści śląskiej historii i nikt nie ma prawa narzucać własnej jako obowiązującej. Podstawą kompromisu powinny być wspólne wartości, a według mnie na Górnym Śląsku to nie są wartości narodowe, tylko ogólnoludzkie. MZ

SPÓR O ŚLĄSK
Jerzy Gorzelik KONTRA Piotr Semka

SPÓR O SMOLEŃSK
Małgorzata Wassermann KONTRA Paweł Deresz

SPÓR O OBCY KAPITAŁ
Zbigniew Kuźmiuk KONTRA Joanna Czech-Rogosz

SPÓR O ABORCJĘ
Magorzata Tkacz-Janik KONTRA Katarzyna Kamińska-Jurkiewicz

SPÓR O GÓRNIKÓW
Patryk Kosela KONTRA Andrzej Sadowski