Dekarbonizacja: największe wyzwanie, przed którym stoi polski przemysł

Transformacja energetyczna jest procesem bardzo kapitałochłonnym i bez wsparcia rządowego i unijnego będzie bardzo trudna do przeprowadzenia – zgodzili się uczestnicy panelu dyskusyjnego o dekarbonizacji polskiego przemysłu, który odbył się podczas konferencji Impact 2024 w Poznaniu.

ORLEN, największa polska firma, jest jedną z tych, które z problemem muszą zmierzyć się w pierwszej kolejności.

– Jesteśmy od kilku lat koncernem multienergetycznym. Stoją przed nami wyzwania w wielu segmentach naszej działalności - mówił Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej.

ORLEN, jako pierwszy koncern paliwowo-energetyczny w Europie Środkowej, już w 2020 r. przyjął strategię dekarbonizacji z celem zeroemisyjności netto do 2050 r.

– W tej chwili dysponujemy około 1 GW mocy z OZE, właśnie rozpoczęliśmy budowę farmy wiatrowej na Bałtyku o mocy 1,2 GW. Ale naszym celem do 2030 r. jest posiadanie 9 GW mocy w odnawialnych źródłach energii. To pokazuje skalę wyzwania, przed jakim stoimy – dodał.

W takich działaniach kluczową rolę odgrywają środki rządowe. Dysponuje nimi Bank Gospodarstwa Krajowego. Przyznawane przez niego kredyty przyspieszają przechodzenie gospodarki w kierunku odnawialnych źródeł energii i często pomagają firmom, także w staraniach o pozyskanie funduszy ze środków Unii Europejskiej. Rolą banku jest też wspieranie firm w negocjacjach umów PPA (Power Purchase Agreements - wieloletnich kontraktów na dostarczanie energii, zazwyczaj pochodzącej z odnawialnych źródeł energii, po umówionej cenie), poprzez gwarantowanie tego typu kontaktów.

Rolą rządu jest zaś wpływanie na politykę środowiskową Unii Europejskiej. Chodzi między innymi o zabezpieczenie krajów zjednoczonej Europy przed monopolizacją dostaw technologii i surowców potrzebnych do rozwijania odnawialnych źródeł energii. Gwałtowny skok cen surowców po wybuchu wojny w Ukrainie, dostarczanych przede wszystkim z Rosji, jest zdaniem rozmówców sygnałem, czego należy unikać, wiążąc się z dostawcami narzędzi do transformacji energetycznej.

– Nasz region lepiej niż Europa Zachodnia był przygotowany w 2022 r. – wskazał Stanisław Barański. - Dobrze rozumiemy rolę gazu w transformacji energetycznej – tłumaczył.

Z tego względu ORLEN, dla którego gaz to nie tylko paliwo, ale też surowiec do produkcji nawozów, planuje zwiększenie własnego wydobycia gazu z 8 do 12 mld metrów sześciennych.

W rozmowie o redukcji emisji gazów cieplarnianych w przemyśle nie sposób nie wspomnieć o energetyce – największym emitencie dwutlenku węgla i głównym dostawcy energii dla przemysłu. To właśnie transformacja polskiej energetyki będzie kluczowa dla osiągnięcia przez Polskę zakładanych celów klimatycznych. Według prognoz polskiego rządu, przekazanych Brukseli, w 2030 r. odnawialne źródła energii powinny stanowić około 50 proc. w polskim miksie energetycznym. Zdaniem Ministerstwa Klimatu i Środowiska powinno wystarczyć to do podtrzymania atrakcyjności inwestycyjnej naszego kraju. Optymistyczne są też prognozy na 2050 r. Zdaniem przedstawicieli MKiŚ i BGK polska energetyka powinna być wówczas klimatycznie neutralna.

O dekarbonizacji polskiego przemysłu rozmawiali podczas Impactu Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Radosław Sowiński, manager Programu Rozwoju Przemysłu w banku BGK, Marcin Karasiński, członek zarządu PKP Intercity i Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej Orlen. Moderatorem tej dyskusji był Kornel Koronowski, z firmy Statkraft, największego w Europie wytwórcy energii odnawialnej.