75. rocznica wybuchu II wojny światowej: Wrzesień 1939 na Śląsku? Nie wiemy o nim nic

31 sierpnia w prasie

Nie ustąpimy ani na krok
- cytuje słowa premiera brytyjskiego, Arthura Neville'a Chamberlaina, na stronie pierwszej "Ilustrowany Kuryer Codzienny" z 31 sierpnia 1939 roku. O jakie przemówienie i jaką sytuację chodzi?
25 sierpnia podpisano polsko-brytyjski układ sojuszniczy. Rozwijał on wcześniejsze, jednostronne gwarancje brytyjskie z 31 marca 1939 (tego dnia premier Chamberlain ogłosił w brytyjskim parlamencie gwarancję niepodległości Polski) i gwarancje dwustronne, zawarte w protokole z 6 kwietnia 1939 z wizyty w Londynie ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka.
Układ z 25 sierpnia zobowiązywał obie strony do udzielenia wzajemnej pomocy militarnej w przypadku agresji na jedną ze stron lub tzw. agresji pośredniej. Tajny aneks precyzował, że chodzi wyłącznie o Niemcy. To porozumienie dawało Polsce nadzieje na powstrzymanie Hitlera przed atakiem, a w wypadku ataku - na interwencję brytyjską.
W efekcie, jak się okazało, porozumienie odsunęło tylko wojnę o kilka dni (pierwotny termin wkroczenia armii niemieckiej do Polski planowany był na 26 sierpnia 1939).
29 sierpnia premier Chamber-lain wystąpił z przemówieniem na forum Izby Gmin - i temu właśnie wystąpieniu poświęcona jest czołówka "Ilustrowanego Kuryera Codziennego" (patrz obok). To relacja z gorących negocjacji pomiędzy Wielką Brytanią a Niemcami, które toczyły się w ostatnich dniach sierpnia. "Wyjaśniliśmy ponad wszelką wątpliwość, że nasze zobowiązania wobec Polski, sformułowane w postaci traktatu podpisanego 25 bm., będą wypełnione" - ogłosił Chamberlain, a jego słowa, jak relacjonuje korespondent, przyjęto oklaskami.

"Ilustrowany Kuryer Codzienny"
"Ilustrowany Kuryer Codzienny", I.K.C. (popularnie nazywany Ikacem), to wysokonakładowy dziennik polityczno--informacyjny wydawany w latach 1910-1939 w Krakowie. W międzywojniu był to pierwszy dziennik ogólnopolski i miał codziennie około miliona czytelników. Gazetę wydawał koncern pod tą samą nazwą: Ilustrowany Kuryer Codzienny. Koncern miał swoje oddziały w miastach polskich oraz w kilku europejskich stolicach. W firmie, która wydawała także inne popularne tytuły, pracowało ponad 1000 osób. Historia "Ikaca" skończyła się w roku 1939 - ostatni numer ukazał się 26 października. Następnego dnia z drukarni wyszedł "Krakauer Zeitung".
(ł)