Tauron przekazał kolejne domki dla jeży. Tym razem Katowicom. Zwierzęta znajdą w nich schronienie zimą. Gdzie powinny stanąć?

Akcja Domek dla Jeża MegaZwierza to jedno z proekologicznych działań Tauronu. Firma wspiera jeże od trzech lat. Tylko w tym roku przekazała sto domków dla tych zwierząt, które trafiły do ogrodów i parków m.in. w Kłodzku, Bielsku-Białej i Opolu.

Jeden z pracowników firmy pomaga kolczastym rekonwalescentom w powrocie do pełni zdrowia. Firma prowadzi kampanie informacyjne, organizuje lekcje w szkołach i funduje domki dla jeży. W środę, 16 września, przekazała 25 takich obiektów Katowicom. Teraz mieszkańcy będą mogli zdecydować, w których miejscach stanie większość z nich.

– Od początku roku na firmowych kanałach elektronicznych promujemy różne formy wspierania jeży, pełniących istotne znaczenie w naszym ekosystemie – tłumaczy Łukasz Zimnoch, rzecznik prasowy Tauron Polska Energia. – Działania Taurona mają także konkretny wymiar, w tym roku w różne miejsca trafiło 100 domków dla jeży. Otrzymali je tak pasjonaci ekologii, jak i profesjonalne ośrodki pomagające jeżom – dodaje.

Aż 25 domków koncern zdecydował się przekazać Katowicom, w ramach projektu społecznego KATOobywatel.

– Pomyśleliśmy, że warto zaangażować w akcję mieszkańców i uwrażliwić ich na los jeży w mieście oraz włączyć w opiekę nad nimi. Dlatego pięć domków trafi na tereny wskazane przez Zakład Zieleni Miejskiej, a 20 w miejsca, które wytypują sami mieszkańcy. Pod warunkiem, że staną się też społecznymi opiekunami domków i będą „mieć na nie oko” – wyjaśnia Wioleta Niziołek-Żądło, koordynatorka projektów społecznych w Urzędzie Miasta w Katowicach.

W praktyce oznacza to, że katowiczanie mają zareagować, gdyby domkom lub jeżom działa się jakaś krzywda.

Pierwszy domek stanął w Parku Budnioka, gdzie mieszkańcy od dwóch lat organizują akcję Dzień Jeża. W tym roku chcą się skrzyknąć 10 października. Razem grabią liście, żeby zapewnić jeżom schronienie. To jeden z najprostszych sposobów dbania o jeże w miejskich parkach, ale też w przydomowych ogrodach czy na działkach.

– Grabimy liście w pryzmy i oznaczamy je jako potencjalne miejsce bytowania dzikich zwierząt. Wybieramy ustronne, gdzieś pod krzakami, z dala od psów i ludzi. Jeże widujemy na Koszutce dość często, nie tylko w parku, ale też na osiedlu. Tam często giną pod kołami samochodów – opowiada Adrian Szymura, jeden z inicjatorów akcji.

Pracownicy Zakładu Zieleni Miejskiej pamiętają o tym, żeby po jesiennych porządkach na terenach zielonych, zostawić kupki liści dla jeży. Zwrócą też uwagę na nowe schronienia dla nich, które poza Parkiem Alojzego Budnioka w Śródmieściu staną też w Parku Wełnowieckim oraz na skwerach Walentego Fojkisa, Hilarego Krzysztofiaka na Burowcu i Janusza Sidły w Szopienicach.

Miejsc, gdzie jeże potrzebują schronienia, jest w Katowicach znacznie więcej. Jeże można spotkać dosłownie wszędzie, nawet na rondzie, czy przy torowiskach, bo samochody i pojazdy szynowe zabijają owady, a jeże się nimi żywią.

Pomysłodawcą specjalnych domków dla jeży jest pracownik Taurona, Piotr Gleńsk. Jego domki pełnią funkcję schronienia zimą, gdyż zwierzęta te zapadają w stan hibernacji. Kupki liści, w których się chowają, bywają rozkopywane przez psy, wtedy jeż może już nie znaleźć nowego miejsca, żeby przetrwać zimę, traci energię i umiera z zimna.

Wybierając lokalizację dla domku dla jeża, należy więc szukać miejsca ustronnego, najlepiej na wzgórku, żeby nie zalała go woda np. z wiosennych roztopów. Dobrze, jeśli chronią je dodatkowo krzewy, np. tuje czy płożące iglaki. To dobre naturalne kryjówki dla jeży, a domek może je dodatkowo wzbogacić. Można też szukać miejsca dla domku np. na osiedlu pod niskimi balkonami, gdzie jest ciemno i ustronnie.

Miejsca, gdzie mogłyby stanąć domki dla jeży, można zgłaszać pod adresem: [email protected]. Do zagospodarowania jest 20 domków. W mailu należy podać dokładną lokalizację wraz z uzasadnieniem. Liczy się również kolejność zgłoszeń.

Jeże to zwierzęcy przyjaciele człowieka żyjący nie tylko w lesie. Zasiedlają też miasta. Nocą tuptają przez ogrody, parki i ogródki działkowe. Jeż, choć jest bardzo pożyteczny, nie zawsze może być z ludzkiego sąsiedztwa zadowolony. Wystraszony lub zaatakowany nie ucieka, a kuli się szczelnie otoczony kolcami. Skulony jeż na środku drogi może paść ofiarą nieostrożnego kierowcy. W ten sposób zwierzę naraża się na atak drapieżników m.in. psów. Co ważne, jeże nie chorują na wściekliznę i jej nie roznoszą.

Latem, w trakcie upałów, warto napełniać wodą jakiś mały pojemnik. Jeśli ktoś ma oczko wodne na działce, to ważne by na jego brzegu zamontowana została siatka lub małe schodki (z kamienia lub cegły). Ułatwią one jeżowi wydostanie się na brzeg, kiedy przypadkowo wpadnie do środka. Jeże potrafią pływać, jednak gdy nie mogą wyjść, toną.

Właściciele psów powinni dbać, aby ich zwierzęta nie miały możliwości zaatakowania kolczaków. Przed koszeniem trawy należy natomiast zrobić obchód terenu. Unikniemy w ten sposób przykrych niespodzianek. Gdy działka jest duża, dobrze jest zacząć koszenie od środka i nie spieszyć się, wtedy zwierzęta duże i małe mają szansę uciec na boki. Koszenie po ślimaku od zewnątrz do środka może skutkować tym, że zwierzę zginie w ostatnim pokosie na środku działki.

Nowe zagrożenie dla jeża to kosiarki automatyczne (niektóre mają specjalne zabezpieczenia, przed zakupem warto to sprawdzić). Bezpieczne koszenie dla jeża powinno się odbywać od 8 do 15, wtedy kolczaki śpią. Ok. 16 młode jeże zaczynają żerować, a są one nieustannie głodne.

Rannego albo osieroconego jeża zabieramy, ogrzewamy i transportujemy do najbliższego weterynarza lub ośrodka jeżowego - przykładowo Pogotowia Leśnego w Mikołowie. Zwłaszcza malutkie jeże, wielkości piłeczki do tenisa, spotykane o tej porze roku w ciągu dnia, to jeżowe sieroty. Zwykle popiskują, szukając matki, która mogła zginąć.

Pamiętajmy, że jeżom nie należy podawać mleka krowiego, a wyłącznie specjalnie odżywki od weterynarza. Ostatecznie - jeśli np. znajdziemy jeża wieczorem i jest za późno na jazdę do weterynarza - podajemy mu żółtko kurzego jaja albo wodę miodową, ale tylko po dwie krople co dwie godziny. Przepis na wodę miodową: pół szklanki ciepłej wody, czubata łyżeczka miodu i szczypta soli.