Case management, czyli jak to jest zrobione

Dobre praktyki są wspólnym mianownikiem cyklu szkoleń „Polityka społeczna i praca socjalna - jak to jest zrobione” organizowanych przez Wydział Nauk Społeczno-Pedagogicznych w Katowicach Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. J. Korczaka w Warszawie. Adresatami podjętej inicjatywy edukacyjnej są przedstawiciele służb społecznych, instytucji rynku pracy, placówki edukacyjne oraz wszyscy zainteresowani problematyką rynku pracy i pomocy społecznej.

Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach włączył się w organizację spotkania służącemu przybliżeniu zastosowania założeń podejścia case management na polu aktywizacji społecznej i zawodowej osób wymagających kompleksowego wsparcia. Łączy ono bowiem zajmowanie się indywidualnym klientem, z pracą w sieci instytucji pomocowych (instytucje pomocy społecznej, publiczne służby zatrudnienia, placówki opieki zdrowotnej, edukacji itp.). Sprzyja to zapewnieniu klientowi możliwości skorzystania ze zróżnicowanych form pomocy, adekwatnych do jego sytuacji i potrzeb, a tym samym umożliwia dobór indywidualnej ścieżki wsparcia. Ścieżki, która jest bardziej efektywna.

Program spotkania obejmował zarówno zaprezentowanie założeń metodologicznych, jak i praktycznych aspektów pracy z klientem w instytucjach rynku pracy i pomocy społecznej. Przedstawiciele WUP zwrócili uwagę na efekty wdrażania w PSZ elementów metody w pracy z klientem z niepełnosprawnością. Należą do nich: podjęcie pracy przez 30 proc. osób objętych wsparciem, podjęcie prac społecznie użytecznych, skierowanie na staż, udział w szkoleniach zawodowych, zmiana profilu pomocy z III na II oraz dotacja na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Sami klienci też dostrzegali korzyści. Najczęściej wskazywali na wzrost pewności siebie oraz zwiększoną świadomość własnej sytuacji, wzrost motywacji do zmiany swojej sytuacji życiowej i zawodowej, pogłębienie wiedzy o dostępnych formach wsparcia dla osób niepełnosprawnych, osiągnięcie celów (np. mieszkanie socjalne, zasiłek stały, poprawa stanu zdrowia, wizyta u prawnika w celu uzyskania informacji dotyczących wieloletnich zadłużeń, podjęcie leczenia), zdobycie nowych kwalifikacji zawodowych, powrót na rynek pracy czy możliwość dłuższej rozmowy z pracownikiem PUP. Pracownicy PUP dodatkowo zaznaczali, że dzięki wykorzystaniu założeń metody case management, kontakt z klientami był bardziej nasilony i bliższy, a tym samym możliwe było udzielenie zindywidualizowanej pomocy.

Jak zwróciła uwagę przedstawicielka PUP w Tarnowskich Górach, doradca klienta wcielając się w rolę case managera, podejmuje współpracę z wieloma instytucjami, tak aby pomóc klientowi w uporządkowaniu życia. W trakcie realizacji działań pracownicy PUP najczęściej współpracowali z ośrodkami pomocy społecznej, powiatowymi centrami pomocy rodzinie, pracodawcami, instytucjami szkoleniowymi, fundacjami, zakładami aktywizacji zawodowej. Wskazywano również na współpracę z zakładem ubezpieczeń społecznych, urzędem miejskim czy organizacjami pozarządowymi.

Uczestnicy spotkania mieli także możliwość poznania zasad standaryzacji pracy socjalnej w aspekcie case managementu. Jednym z elementów podlegających standaryzacji był zindywidualizowany pakiet usług. Wykorzystanie tego pakietu gwarantuje klientowi możliwość skorzystania z pomocy właściwego specjalisty lub instytucji.

Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach realizował projekt: „Wiedza i praktyka kluczem do skutecznej pomocy bezrobotnym osobom niepełnosprawnym” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Partnerem w projekcie była Wyższa Szkoła Zawodowa Federalnej Agencji Pracy (Hochschule der Bundesagentur für Arbeit - HdBA) w Mannheim. Rezultatem projektu jest wdrożenie metody pracy z klientem z niepełnosprawnością w 6 powiatowych urzędach pracy z terenu woj. śląskiego: w Chorzowie, Częstochowie, Gliwicach, Raciborzu, Tarnowskich Górach, Zabrzu. Od września 2015 r. nasz urząd prowadzi monitoring wdrażania elementów case management w pracy z bezrobotnymi osobami z niepełnosprawnością w publicznych służbach zatrudnienia województwa śląskiego.