Co mogą: policjant, strażnik miejski albo urzędnik skarbowy? Dziś mogą więcej

Dotychczasowe regulacje w sprawie środków przymusu bezpośredniego decyzją Trybunału Konstytucyjnego stracą moc 5 czerwca. Wtedy miałaby wejść w życie nowa ustawa. Wcześniej jednak musi się nią zająć Senat. Czasu jest naprawdę niewiele.

"Policja" oraz "Stój, bo strzelam" zostają

Nowa ustawa pozostawia obowiązek oddania strzału ostrzegawczego. Przed użyciem broni palnej funkcjonariusze będą musieli krzyczeć np. "Policja!". Jeśli osoba nie podporządkuje się, powinna zostać ostrzeżona: "Stój, bo strzelam!".

Jeśli zignorowane zostanie również i to wezwanie, uprawniony ma oddać strzał ostrzegawczy w bezpiecznym kierunku. Może go pominąć, jeżeli w grę wchodzi bezpośrednie niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia.

Zgodnie z ustawą, nie będzie można używać środków przymusu bezpośredniego wobec kobiet w widocznej ciąży oraz dzieci (13 lat lub mniej) i niepełnosprawnych. Wobec tych osób będzie można użyć ostrzejszych środków przymusu bezpośredniego tylko, jeżeli te osoby będą zagrażały życiu lub zdrowiu innych. Zaś broni palnej - jedynie dla odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie.

BOR i ABW w kaftan cię już nie wsadzi

Zgodnie z nową ustawą, Biuro Ochrony Rządu i Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie będą mogły już używać kaftanów bezpieczeństwa oraz pasów obezwładniających. Możliwość używania paralizatorów ustawa odbiera osobom zatrudnionym w Służbie Więziennej.

Z kolei m.in. ABW, BOR oraz straże - ochrony kolei, marszałkowska, leśna i łowiecka - zyskają prawo do używania paralizatorów, a sama ABW - także do psów służbowych.
W przypadku Inspekcji Transportu Drogowego posłowie pozostawili funkcjonariuszom prawo do użycia broni palnej do obrony osobistej. Zabrano im za to uprawnienia do używania: kajdanek zakładanych na nogi, kajdanek zespolonych, kolczatek drogowych oraz pojazdów służbowych (w praktyce i tak nie są w stanie zatrzymać ciężarówki).

Skarbówka bez siatek obezwładniających

W przypadku kontroli skarbowej inspektorom zabrano uprawnienia do używania: siatek obezwładniających, pocisków niepenetracyjnych, kolczatek drogowych, a także granatów ogłuszających lub oślepiających.

Ich stosowanie przez te służby wydały się parlamentarzystom mocno na wyrost.

Uchwalona tydzień temu ustawa wprowadza też nowe środki przymusu bezpośredniego. To między innymi są materiały wybuchowe do pokonywania zamknięć budowlanych (np. drzwi) i innych przeszkód. Do listy dopisano również środki pirotechniczne do ogłuszania lub chwilowego oślepiania.

Zrezygnowano ze stosowania tzw. prowadnic, broni gazowej, blokad stawu kolanowego i zasłon na twarz.
Gdyby okazało się, że policja po prostu nie daje rady, nowa ustawa dopuszcza użycie oddziałów wojska. W takiej sytuacji żołnierze otrzymaliby takie same uprawnienia jak policjanci. PAP

Zabieramysłużbom sporo uprawnień

Marek Wójcik, poseł PO z Katowic:
Konieczność uregulowania zasad użycia środków przymusu bezpośredniego jest konsekwencją wyroków Trybunału Konstytucyjnego. To co najciekawsze, to uprawnienia poszczególnych formacji i instytucji do używania określonych środków przymusu bezpośredniego. Mam wrażenie, że dotychczas funkcjonowała moda na to, żeby wyposażać funkcjonariuszy w jak najszersze uprawnienia i nikt później nie analizował tego czy rzeczywiście takie środki są wykorzystywane. Zasady śpb były określane w rozporządzeniach, więc bez kontroli parlamentu, ministrowie wyposażali swoje służby w takie uprawnienia jakie uważali za właściwe (w praktyce pewnie szefowie poszczególnych służb lobbowali za kolejnymi uprawnieniami dla swoich pracowników i funkcjonariuszy). Ustawa wprowadza również ujednolicone zasady dokumentowania przypadków użycia środków przymusu bezpośredniego.

Rozmowa z Markiem Wójcikiem, posłem PO

Dlaczego zajęliście się środkami przymusu bezpośredniego?
Konieczność uregulowania zasad ich użycia to konsekwencja wyroków Trybunału Konstytucyjnego. To, co najciekawsze, to uprawnienia poszczególnych formacji i instytucji do używania określonych środków przymusu. Mam wrażenie, że dotychczas funkcjonowała moda, żeby wyposażać funkcjonariuszy w jak najszersze uprawnienia i nikt nie analizował tego, czy rzeczywiście takie środki są wykorzystywane.

Jak to regulowano?
Zasady były określane w rozporządzeniach, więc bez kontroli parlamentu. Ministrowie wy-posażali służby w takie uprawnienia, jakie uważali za właściwe. Nowe przepisy wprowadzają ujednolicone zasady dokumentowania przypadków użycia środków. W pracach na etapie komisji sejmowej skupiliśmy się na uprawnieniach inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego oraz pracowników i kontrolerów skarbowych. Obu służbom zabraliśmy sporo uprawnień.

Kontrolerzy skarbowi często korzystali ze środków obezwładniających?
Z informacji przedstawiciela ministra finansów wynika, że ich grupy realizacyjne podjęły w 2012 roku 1327 działań. Służby kontroli skarbowej to ciekawy temat, bo mają własny wywiad skarbowy z uprawnieniami do stosowania czynności operacyjnych, ale tym zajmiemy się przy okazji nowelizacji innej ustawy. AMC

*Kutz: Autonomia okazała się oszustwem. Ślązakom należy się status mniejszości etnicznej [WYWIAD RZEKA]
*TYLKO W DZ: Niesamowite zdjęcia górników i kopalń z XIX w. Maxa Steckla
*Cygańskie wesele w Rudzie Śl. On - 21 lat, ona 16 lat. ZOBACZ ZDJĘCIA Z ZABAWY
*Serial Anna German [STRESZCZENIA ODCINKÓW]