Cały rok zapisany… w słowniku
Na co dzień obserwujemy liczne nieporadności Polaków dotyczące pisowni, odmiany i wymowy dat. Wielu trudności użytkownikom polszczyzny przysparza również zapis ważnych dni i okresów w roku. Nierzadko słyszymy, nawet w telewizji czy radiu, że coś stało się w roku dwutysięcznym piętnastym (zamiast: dwa tysiące piętnastym), zaś w tekstach ogłoszeń spotyka się niepoprawne zapisy dat: 15. IV. 2015 r. lub 15. IV 2015 r. (zamiast: 15 IV 2015 r.).
Na początku przyjrzyjmy się możliwym zapisom daty. Można to zrobić na kilka sposobów: 15.04.2015 r., 15.4.2015 r., 15 IV 2015 r., 15 kwietnia 2015 r. Zauważmy, że przy oznaczaniu miesiąca cyfrą rzymską nie stosujemy kropek. Stosujemy je natomiast w zapisie całej daty cyframi arabskimi. Poszczególnych części daty nie oddzielamy wówczas spacjami. Bardzo częstym błędem Polaków jest brak odmiany nazwy miesiąca, np. 15 kwiecień 2015 r. Poprawnie należy mówić i pisać: 15 (piętnasty) [w domyśle: dzień] kwietnia 2015 r. Zwyczajowo w datach tak zapisywanych pomijamy kropkę po numerze dnia (mimo że jest to liczebnik porządkowy). Zauważmy też, że między cyfrą a skrótem r. (rok) jest odstęp (spacja).
Nie powinniśmy też używać sformułowań typu: w miesiącu kwietniu, na miesiąc kwiecień. Są to bowiem pleonazmy (poprawnie: w kwietniu, na kwiecień).
Oczywiście nazwy pór roku: wiosna, lato, jesień, zima, nazwy miesięcy: styczeń, luty, marzec itd. oraz nazwy dni tygodnia: poniedziałek, wtorek, środa itd. zapisujemy małą literą. Wyjątkowo wielką literą piszemy Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota. Są to szczególnie ważne święta w chrześcijańskim kalendarzu liturgicznym.
Małą literą zapisujemy także nazwy wyróżnionych okresów kalendarzowych, por. kwartał, półroczne, rok, wiek, karnawał. Niektóre możemy zapisać małą lub wielką literą: adwent a. Adwent, wielki post a. Wielki Post. Tylko wielką literą zapisujmy nazwę Wielki Tydzień. Małą literę stosujemy w zapisie nazw obyczajów, takich jak: andrzejki, mikołajki, sylwester, walentynki.
Wielką literą natomiast zapisujemy nazwy świąt i dni świątecznych, np.: Nowy Rok (w znaczeniu 1 stycznia), Boże Narodzenie, Gwiazdka, Wniebowzięcie, Wielkanoc, Popielec (ale: środa popielcowa), Boże Ciało, Zaduszki, Wszystkich Świętych, 3 Maja, Dzień Matki, Święto Niepodległości.
Zwróćmy jeszcze uwagę na problem wymowy wyrażeń z rzeczownikiem rok (od 2000 począwszy). Obecnie mamy rok dwa tysiące piętnasty (nie: dwutysięczny piętnasty). Pierwsze dwie cyfry wymawiamy jak liczebniki główne, następne dwie jak liczebniki porządkowe (por. tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty dziewiąty). Wyjątek stanowi rok 2000 (dwutysięczny) − na wzór roku 1000 (tysięcznego).
*Czy krematorium bezcześciło zwłoki? W Zabrzu wrze. Ludzie chcą wyjaśnień
*Strzelanina w Kuźni Raciborskiej. Nie żyje rodzina policjant, policjantka i ich dziecko
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Rewelacyjna dieta na wiosnę, która działa
*Wybory prezydenckie 2015: Oto kandydaci na prezydenta RP
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?