DZIECI NIE MOGĄ KUPIĆ WSZYSTKIEGO
Bardzo młodych klientów, nawet niewiele wyższych od lady, spotykamy w wielu sklepach, nie tylko podczas wakacji. Czasem przychodzą na zakupy z listą sprawunków spisanych na kartce i od progu mówią, że mamusia nie może przyjść. Czy sprzedawca powinien bez kapryszenia obsłużyć takiego nieletniego konsumenta?
- Najmłodsi stanowią bardzo poważną grupę konsumentów, dysponującą często własnymi funduszami. Nie zawsze jednak kupują oni uważnie, a ponadto są grupą szczególnie narażoną na wpływ niedozwolonych mechanizmów rynkowych - oszustw i reklamy - mówi Iwona Zapart, prezes katowickiego oddziału Federacji Konsumentów.
O czym zatem powinni pamiętać rodzice i co wiedzieć? Co wynika z przepisów?
Zakres uprawnień do zawierania czynności prawnych przez dzieci uzależniony jest od zakresu posiadanej przez nie zdolności do czynności prawnych. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma do niej zdolności, jest nieważna. Osoba poniżej 18. roku życia ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych lub nie posiada jej wcale.
CZEGO NIE KUPI DZIECKO W SKLEPIE
Dzieci do ukończenia 13. roku życia nie mają zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że nie mogą same skutecznie zaciągać zobowiązań ani nabywać praw. Mówiąc krótko - takie dziecko nie może w ważny sposób samo zawrzeć umowy. Stanowi o tym art. 14 § 1 Kodeksu cywilnego: „Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna”.
Ale przy takiej regulacji pojawia się problem praktyczny, bo nawet kupno lizaka, lodów czy drożdżówki jest umową cywil-noprawną - umową sprzedaży. Trudno sobie przecież wyobrazić, aby dziecko nie mogło robić tak podstawowych zakupów.
Dlatego Kodeks cywilny dopuszcza możliwość zawierania umów przez osoby, które nie mają zdolności do czynności prawnych, czyli m.in. dzieci poniżej 13. roku życia. Może to jednak nastąpić pod pewnymi warunkami. Musi to być umowa z rzędu tych powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego. Do takich umów zaliczamy kupno zeszytu, czekolady, kanapki, drobnej zabawki itp.
Ważne jest to, aby dokonany zakup wiązał się ze sprawami życia codziennego, a więc nie może to być jakiś szczególny - z punktu widzenia dziecka - sprawunek.
Po drugie mówimy o drobnych towarach, których cena nie powinna być wysoka. Dziecko może kupić płytę CD, ale już kupno dużej liczby tych płyt nie jest możliwe. Nawet jeśli sprzedawca wyda towar i otrzyma od dziecka zapłatę, to i tak umowa sprzedaży nie będzie ważna. Nie będzie też ważna sprzedaż nawet drobnej rzeczy, np. batonika , jeżeli spowoduje to rażące pokrzywdzenie dziecka, które dokonało tego zakupu, np. zapłaci 10 zł, a batonik kosztuje 2 zł. W skrócie można powiedzieć, że umowy zawierane przez dziecko poniżej 13. roku życia są nieważne.
Drobne towary, niskie ceny
Oczywiście, zakres drobnych u-mów będzie różny w zależności od wieku dziecka i możliwości finansowych jego rodziców lub opiekunów. Chodzi jednak prze-de wszystkim o kupno żywności, książek, artykułów szkolnych itp. Wszystkie zakupy innych towarów i o wyższej wartości powinny być dokonywane w towarzystwie dorosłych.
Zatem, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, dziecko, które nie ukończyło 13 lat, nie ma zdolności do czynności prawnych, a małoletni, którzy ukończyli 13 lat, ale nie ukończyli 18 lat, mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych (więcej - patrz rozmowa obok).
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
PROGRAM TYDZIEŃ: Magazyn reporterów Dziennika Zachodniego
Strefa Biznesu: Zwolnienia grupowe w Polsce. Ekspert uspokaja
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?