Dyrektor I LO w Chorzowie: "Nie czuję się zastraszony, a uczniowie mają swoje poglądy i mogą je wyrażać"

Burza rozpętała się w sieci po tym, jak Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało komunikat, w którym przyznało, że ma sygnały, iż niektórzy nauczyciele namawiali uczniów do udziału w protestach.

"Naszym obowiązkiem jest natychmiastowa reakcja na takie informacje. Zgodnie z zapowiedzią poprosiliśmy kuratorów oświaty o sprawdzenie, czy takie sytuacje miały miejsce w ich regionie i jaka była na nie reakcja dyrektorów szkół" - czytamy w oświadczeniu.

O tym, jak wygląda to zbieranie informacji i czy nauczyciele obawiają się zapowiedzianych przez ministra konsekwencji rozmawiamy z Przemysławem Fabjańskim, dyrektorem I LO w Chorzowie, którego uczniowie nie ukrywają poparcia dla protestujących.

Resort edukacji poinformował, że kuratorzy otrzymali zadanie zebrania informacji od dyrektorów szkół o tym, czy w szkołach nauczyciele namawiali uczniów do udziału w protestach lub sami brali w nich udział. Czy pan już takie pismo otrzymał?

Przemysław Fabjański: Nie otrzymałem żadnego pisma, a nawet dzisiaj rozmawiałem z przedstawicielami kuratorium i nic takiego mi nie zasygnalizowano. Pomysł jest dla mnie zaskakujący. Wydaje mi się, choć nie konsultowałem tego jeszcze z prawnikami, że nie mam prawa pytać moich nauczycieli, ani uczniów o to co robią popołudniami, ani czy w niedzielę chodzą do kościoła. Sądzę, że byłaby to z mojej strony zbyt duża ingerencja w ich prywatne życie. Może jednak jestem w błędzie i teraz już tak jest, że powinienem to robić.

Młodzież pana szkoły nie kryje się z tym, że popiera protesty i bierze w nich udział. Mówi o tym w mediach, publikuje swoje zdjęcia z protestów na Facebooku. Łatwo więc to sprawdzić, nadal nie obawia się pan pisma z kuratorium?

Nie obawiam się. Jak będzie pismo, to udzielę na nie odpowiedzi. Pod warunkiem, że nie będzie to naruszać dóbr uczniów i nauczycieli oraz przepisów o ochronie danych osobowych czy Konstytucji RP. W Konstytucji przecież każdy obywatel – od Prezydenta RP po szarego obywatela – ma swoje prawa konstytucyjne i wszyscy wobec nich jesteśmy równi.

Ma prawo też do wyrażania swoich oglądów…

Dokładnie. Byłoby bardzo źle, gdyby te poglądy nie były wyrażane. Gdyby społeczeństwa były do tego stopnia zniewolone, że zabroniono by im ich artykułowania. Znamy takie fakty z historii, nie tylko naszego kraju, a nawet z teraźniejszości w innych krajach.

Mimo to z Polski dochodzą głosy od młodzieży, że w ich szkołach nauczyciele zabraniali im np. umieszczenia emblematu błyskawicy w awatarze komunikatora podczas zdalnych zajęć…

U nas takich sytuacji nie było. Nie było kneblowania ust uczniom, bo cofnęlibyśmy się wtedy do czasów, do których nikt nie wraca myślami z nostalgią. Mam nadzieję, że pan prezydent RP, premier i minister edukacji i nauki również nie wyobrażają sobie, żeby można było zamykać uczniom usta.

Czy pana zdaniem nauczyciele powinni odradzać uczniom udział w protestach? Choćby z uwagi na zagrożenie epidemiczne?

O zdrowie uczniów staramy się dbać jak najlepiej. Do momentu zamknięcia szkoły nauczyciele i uczniowie używali maseczek nawet w czasie lekcji – w salach i pracowniach, zgodnie z zaleceniami ekspertów WHO, PAN i medycznych autorytetów. Od ponad dwóch tygodni nie mamy bezpośredniego kontaktu z uczniami. Nauczyciele realizują podstawę programową, przekazując wiedzę i kształtując umiejętności. Uczą obserwowania świata i wyciągania wniosków, szacunku dla ludzi bez względu na dzielące ich różnice, uczą humanizmu. Rolą nauczyciela nie jest agitowanie ani kształtowanie określonych poglądów politycznych, bo te wynosi się z domu, a uczniowie pełnoletni mają pełnię praw obywatelskich i mogą swoje poglądy artykułować. Oczywiście pod warunkiem, że nie są to skrajności niezgodne z polskim prawem – jak propagowanie komunizmu czy faszyzmu.

Pamięta pan, aby któryś z poprzednich ministrów edukacji rozpoczynał swoją kadencję od zastraszania nauczycieli? Moim zdaniem to co usiłuje robić minister to zastraszanie, a pana?

Nie pamiętam, ale nie czuję się zastraszony. Pamiętam za to, że gdy sam byłem uczniem szkoły, którą mam zaszczyt dziś kierować, ani dyrektor ani nasi profesorowie nie ponosili konsekwencji naszej absencji związanej z pierwszą wizytą Jana Pawła II w Polsce w czerwcu 1979 roku. Życzę panu ministrowi dobrego mecenatu nad polską edukacją. Przede wszystkim wraz z rządem powinien dążyć do znacznego zwiększenia nakładów państwa na oświatę i szkolnictwo wyższe oraz nadania zawodowi nauczyciela, zarówno szkolnego, jak i akademickiego, należnego mu szacunku.