Elektroniczna rewolucja w naszych urzędach. To koniec biurokracji?

- To są same plusy. Oszczędzamy na kupnie papieru, jesteśmy ekologiczni i co najważniejsze - znacznie skróciliśmy czas obiegu dokumentów - Marcin Marzyński, rzecznik Urzędu Miejskiego w Jaworznie zachwala elektroniczny obieg dokumentów.

W Jaworznie zamiast stukania pieczątek w urzędach coraz częściej słychać klikanie przyciskami komputerowych myszek. Mieszkaniec przynosi do urzędu pismo. W ciągu kilku-kilkunastu minut zostaje ono zeskanowane i przesłane do naczelnika właściwego wydziału. Ten zaś albo sam podejmuje decyzję, albo zleca zbadanie sprawy swojemu podwładnemu. Szybko i bez... celulozy.
Podobny system działa od kilku lat w Częstochowie. Wprowadzany jest także w Katowicach.

- Już częściowo wyeliminowaliśmy papier. Większość wewnętrznej korespondencji odbywa się drogą elektroniczną - podkreśla Jakub Jarząbek, rzecznik katowickiego urzędu.

Niedługo segregatory pełne papieru zaczną znikać także z sądów. - E-sąd w Lublinie był doświadczeniem. Wyszliśmy z założenia, że jak się nie uda, to wymiar sprawiedliwości nie upadnie. Liczyliśmy, że 100 tysięcy pozwów w pierwszym roku będzie sukcesem. Tymczasem złożono ich aż 700 tysięcy! - mówi dr Dariusz Szostek, ekspert z zakresu prawa nowych technologii ze Śląskiej Szkoły Zarządzania w Katowicach.

Cieszy się z tego sukcesu, bo jego zdaniem prawnicy to najbardziej skostniali miłośnicy papieru i pieczątek.

Zmian zatrzymać się nie da. Nowe dowody osobiste, których wydawanie niestety przesunęło się o rok, będą jednocześnie "wejściówką" do systemu zdrowia. W 2015 roku znikną papierowe recepty. Od połowy 2012 roku jeśli zażądamy od urzędu dokumentów, decyzji w formie elektronicznej to urząd będzie musiał nam ją wydać. Decyzja na papierze wysłana pocztą i nieodebrana - nie będzie wywoływać skutków prawnych.
- Nowością będą także licytacje komornicze w internecie. Na stronach resortu sprawiedliwości powstanie takie elektroniczne allegro dla komorników - informuje dr Szostek.

Wystawiane na licytacje przedmioty będą oprócz opisu miały także zdjęcia.

W połowie roku, najpierw we Wrocławiu, rozprawy w sądach zaczną być rejestrowane na video.
- To będzie lepiej odzwierciedlało przebieg rozpraw. Papierowe protokoły nie odzwierciedlają rzeczywistych zachowań stron - mówi dr Szostek.

W ciągu trzech lat taki system zostanie wprowadzony we wszystkich sądach cywilnych.
Polacy do nowinek technicznych szybko się przekonują. Dowiedliśmy tego wypełniając elektroniczne zeznania podatkowe. Udane było także wprowadzenie elektronicznych ksiąg wieczystych i dostęp do nich w trybie on-line.

- Niestety sądy i urzędy nadal hołdują papierowi. Zamiast sprawdzać w internecie, gdzie wpisy są regularnie aktualizowane, wolą dokument ważny 3 miesiące - martwi się dr Szostek.
A co z osobami starszymi, które nie radzą sobie z internetem? Dla nich nic się nie zmieni. W urzędach będą mogli nadal posługiwać się papierem.

Nie tylko litery

Zbigniew Engiel, laboratorium informatyki śledczej Mediarecovery:
Dokument do tej pory kojarzył się z papierem i literami. Teraz jest rozumiany jako nośnik informacji umożliwiający jej odtworzenie. Dokument to także email, pdf, jpg. Musi być autentyczny i integralny. Czy tak jest nie będzie już badał grafolog tylko biegły informatyk. Dokument może być przenoszony, czy przechowywany na dysku, pamięci flash, CD oraz na macierzy (urządzenie z więcej niż jednym dyskiem).