Innowacyjny projekt JSW. Spółka będzie produkować prąd z odzyskanego metanu. To pierwszy taki projekt na świecie!

Jastrzębska Spółka Węglowa zamierza realizować innowacyjny projekt odmetanowania kopalń. JSW wspólnie z instytutami naukowo-badawczymi, również z zagranicy, a także Głównym Instytutem Górnictwa będzie realizować Projekt Redukcji Emisji Metanu.

Na czym będzie polegał projekt, którego podjęła się Jastrzębska Spółka Węglowa? Chodzi o odmetanowanie kopalń. Innowacyjność polega jednak na tym, że metan nie będzie "wyprowadzany" z rejonów eksploatowanych przez kopalnię - co w JSW już się dzieje - i to, jak podkreślają władze spółki na poziomie przewyższającym średnią światową. JSW chce odmetanowywać poeksploatacyjne rejony kopalń. A tego, jak dotąd nie robił na świecie nikt.

- Koncentracja metanu w takim przypadku często jest niższa niż 30 proc., co w świetle obowiązujących przepisów górniczych nie pozwala na ujęcie tego gazu przez stację odmetanowania. Nie stanowi bowiem zagrożenia dla górników i wydostaje się z kopalni wraz z powietrzem wentylacyjnym - wyjaśnia Artur Badylak, dyrektor Biura Odmetanowania i Gospodarki Metanem JSW.

W Jastrzębskiej Spółce Węglowej postanowiono jednak zacząć to robić. Dlaczego? Odpowiedź tkwi w opracowanej niedawno nowej strategii spółki, zakładającej ograniczenie śladu węglowego.

- W "strategii grupy JSW" przyjęliśmy redukcję śladu węglowego o 30 proc. do 2030 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej w roku 2050. Założone cele maja zostać osiągnięte głównie poprzez zmniejszenie emisji metanu, którego udział w śladzie węglowym JSW wynosi 74 proc - wyjaśnia Tomasz Cudny, prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Odzyskany z opuszczonych rejonów kopalni metan ma posłużyć do ekologicznej produkcji prądu. - Metan wykorzystywany zostanie do produkcji energii elektrycznej w silnikach gazowych połączonych z generatorami prądu - mówi Tomasz Siemieniec, rzecznik prasowy JSW, dodając, że rocznie z odzyskanego gazu będzie można wyprodukować 60 tys. MWh (megawatogodzin - przyp. red) energii elektrycznej, a sama emisja metanu zostanie zredukowana o 19 mln m3.

Na razie nie wiadomo, kiedy projekt zacznie być wdrażany w życie. Krok po kroku opracowany został już natomiast plan jego realizacji, który ma się rozpocząć od prac badawczych. Te mają określić poziom i miejsca, w których gromadzi się metan w zamkniętych rejonach kopalni.

- Wyznaczone zostaną także drogi migracji gazu do powietrza wentylacyjnego. Na tej podstawie powstanie równoległy system odmetanowania o obniżonym stężeniu gazu. Zakres prac obejmuje zarówno etap projektowy, jak i budowlany. W ten sposób w Pniówku powstanie powierzchniowa stacja odmetanowania z sieciami dołowych rurociągów z ujęciami metanu, system pomiarowy oraz automatycznego sterowania - tłumaczy rzecznik prasowy JSW.

Wiadomo natomiast, że innowacyjne rozwiązania, jako pierwsze pojawią się w kopalni Pniówek. I to nieprzypadkowo. - Pniówek nadaje się idealnie do tego pionierskiego projektu z uwagi na wielopokładowy charakter złoża - zaznacza Artur Badylak.

Docelowo jednak nowatorskie rozwiązanie będzie stosowane we wszystkich kopalniach należących do Jastrzębskiej Spółki Węglowej, i nie tylko. W spółce zauważają, że opracowane przez w jej kopalniach odmetanowanie będzie mogło znaleźć zastosowanie w każdej wielopoziomowej kopalni węgla kamiennego, której struktura zbliżona jest do KWK Pniówek.

Projekt, który zamierza wdrożyć w życie Jastrzębska Spółka Węglowa opiewa na niemal 22 miliony euro. Połowę tej kwoty - 11 mln euro - spółka otrzymała w ramach unijnego dofinansowania, będącego największym w historii polskiego górnictwa.

Jednocześnie Projekt Redukcji Emisji Metanu uzyskał wsparcie finansowe z jeszcze jednego unijnego źródła, którym jest program Master Mine. 900 tys. euro pomoże stworzyć inteligentny system odmetanowania, który również będzie wykorzystywany w kopalni Pniówek. Za jego opracowanie odpowiada JSW wraz z Głównym Instytutem Górnictwa.

- Efektem będzie skuteczniejsze wychwytywanie metanu uwalnianego podczas eksploatacji. To poprawi bezpieczeństwo pracy górniczych załóg oraz ograniczy emisję metanu, ponieważ mniej tego groźnego gazu będzie migrować do atmosfery z powietrzem wentylacyjnym - wskazuje Tomasz Siemieniec.

Również tą technologią JSW będzie mógł zostać wykorzystany w kopalniach na całym świecie. - Inteligentny system odmetanowania, który zaprojektujemy i zrealizujemy wraz z GIG, docelowo posłuży nie tylko naszym zakładom. Z tej technologii będą mogły skorzystać zakłady wydobywcze na całym świecie. To będzie nasz wkład w poprawę bezpieczeństwa pracy w światowym górnictwie oraz redukcję emisji metanu przez globalny sektor wydobywczy - podkreśla prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej.