Legionella w województwie śląskim? Czy mamy się czego obawiać?

Bakteria Legionella występuje na całym świecie i jest szeroko rozpowszechniona w środowisku, a jej rezerwuarem jest woda i mokra gleba. Wykrywano ją w strumieniach, stawach, instalacjach wodno-kanalizacyjnych hoteli,szpitali, domów opieki, w kurkach i sitkach prysznicowych, w zbiornikach magazynujących wodę, urządzeniach klimatyzacyjnych i nawilżających, w basenach z hydromasażem, basenach termalnych, basenach spa, w urządzeniach medycznych, a nawet na myjniach samochodowych.

Jakie są możliwe źródła Legionelli? Są one wszędzie tam, gdzie wytwarzany jest aerozol wodno-powietrzny np.:

• nawilżacze powietrza,
• sitka prysznicowe, perlatory,
• głowice prysznicowe i krany zlewozmywakowe,
• baseny/wanny z hydromasażem typu spa/whirlpool,
• instalacje wodno-kanalizacyjne w budynkach użytecznośc ipublicznej,
• klimatyzacje,
• urządzenia podgrzewające wodę użytkową,
• wieże chłodnicze,
• fontanny, natryski miejskie,
• instalacje wodno-kanalizacyjne w domu.

Do warunków determinujących wzrost Legionelli można zaliczyć wysoką temperaturę i stojącą wodę. Do tego dochodzi także osadzanie się cząstek i biofilmu (śliski, klejący materiał zawierający mikroorganizmy i składniki odżywcze) w instalacjach wodnych.

Legionelloza jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą. Co to oznacza? Fakt, że nie przenosi się z człowieka na człowieka. Owszem, może stanowić zagrożenie dla ludzi, ale w momencie, gdy dostanie się do dróg oddechowych.

Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody. Chodzi o tak zwaną mgłę wodną, która powstaje w wyniku rozprysku wody.

W jaki sposób dochodzi do zakażenia? Podczas oddychania kropelki aerozolu dostają się do naszych dróg oddechowych i osadzają na błonach śluzowych nosa lub płucach.

Legionella nie przenosi się drogą pokarmową tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz ze spożytą wodą.

Jakie choroby może wywoływać bakteria? Przede wszystkim tak zwaną chorobę legionistów, czyli poważną niewydolność oddechową. To choroba, która powoduje zapalenie płuc o ciężkim przebiegu, z wysoką gorączką, suchym kaszlem, zaburzeniami oddychania. Pierwsze objawy można pomylić z innymi infekcjami - gorączką, bólem głowy, bólami mięsni, czy problemami z oddychaniem. Kolejne pojawiające się objawy choroby legionistów to dreszcze, suchy kaszel, który zmienia się na mokry (przy wykrztuszaniu w plwocinie może pojawić się krew), duszności, a także bóle w klatce piersiowej.

Poza tym Legionella może też powodować gorączkę pontiac. Jest ona łagodną chorobą wywołującą objawy grypopodobne, dreszcze, bóle głowy i mięśni, zakażenie górnych dróg oddechowych. Wyzdrowienie następuje samoistnie po kilku dniach.

Warto podkreślić, że bakteria Legionella pneumophila zagraża głównie tym, którzy mają obniżoną odporność albo inne przewlekłe, groźne choroby. Wszystkie osoby, które do tej pory zmarły po zakażeniu nią, były poważnie chore. Co najmniej trzy leczyły się onkologicznie. Oczywiście nie oznacza to, że należy bagatelizować problem - nie można jednak popadać w panikę.

Do grup ryzyka zakażenia bakterią Legionella zaliczyć można:

• osoby po 60. roku życia,
• aktualnych i byłych palaczy,
• ludzi z przewlekłymi chorobami płuc,
• ludzi z osłabionym układem odpornościowym.

Jak zredukować ryzyko zakażenia?

• regularnie czyścić i dezynfekować urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem) zgodnie z zaleceniami producenta,
• gdy nie używamy kranu ponad 2 tygodnie, powinniśmy odkręcić wodę na przynajmniej 2 minuty, zanim zaczniemy z niej korzystać,
• okresowo opróżniać i płukać urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia,
• jeżeli możemy, to zachować temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.

Jak do tej pory wszystkie zakażenia - i ofiary śmiertelne - odnotowano wyłącznie w województwie podkarpackim. Obecnie prowadzone jest dochodzenie epidemiologiczne w celu ustalenia źródła zakażenia, a także inne działania przeciwepidemiczne, w tym kontrole i pobór wody do badań laboratoryjnych.

Jak wygląda sytuacja w województwie śląskim? W ciągu ostatnich lat zdarzały się oczywiście przypadki bakterii Legionella.

- Aktualnie do Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach nie wpłynęła informacja o potwierdzonym przypadku zakażenia bakterią Legionella na terenie województwa śląskiego - mówi Beata Kempa, Kierownik Oddziału Promocji Zdrowia i Komunikacji Społecznej z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Katowicach.

Ostatni zgłoszony przypadek zakażenia w naszym województwie odnotowano 7 lipca.