Najstarszy szpital w Częstochowie ma już 111 lat. Być może stanie się szpitalem klinicznym. Jaka jest jego historia?

Władze Częstochowy złożyły Uniwersytetowi Jana Długosza propozycję stworzenia szpitala klinicznego w oparciu o Miejski Szpital Zespolony. Odbył już pierwsze konsultacje m.in. z ministrem nauki i szkolnictwa wyższego Dariuszem Wieczorkiem, który wyraził przychylne zainteresowanie wspólną już obecnie inicjatywą miasta i częstochowskiej uczelni. Rozmowy w Ministerstwie Nauki, dotyczące możliwości rozwoju kierunku lekarskiego w Częstochowie w oparciu o szpital kliniczny, odbyły już także władze rektorskie UJD.

- To przyszłość zarówno dla miasta, jak i dla Uniwersytetu, studentów oraz kadry medycznej, bo ma szansę podnieść poziom kształcenia w powiązaniu z badaniami naukowymi. Medycyna rozwija się, kiedy dobre kształcenie idzie w parze z nauką. Szpital przenosi się na wyższy poziom działania, kiedy w całości staje się jednostką kliniczną. Jest to korzystne dla wszystkich, dlatego mam nadzieję, że taki szpital powstanie w Częstochowie jak najszybciej – przekonuje Rektor Uniwersytetu Jana Długosza prof. Anna Wypych-Gawrońska.

Uczelnia kształci na pierwszych dwóch latach kierunku lekarskiego w formie przedklinicznej, natomiast od III roku studenci uczą się także w szpitalach, czyli przy łóżku pacjenta. UJD zamierza więc obecnie tworzyć oddziały kliniczne na podstawie umów zawartych z Miejskim Szpitalem Zespolonym i Wojewódzkim Szpitalem Specjalistycznym w Częstochowie. Następnym celem uczelni kształcącej na kierunkach medycznych są z reguły starania o Uniwersytecki Szpital Kliniczny i taki jest też zamiar władz UJD w odpowiedzi na propozycję prezydenta Częstochowy.

Miejski Szpital Zespolony to tak naprawdę trzy szpitale: przy ulicy Bony, Mickiewicza i najstarszy przy Mirowskiej. Ten ostatni obchodzi w tym roku 111 lat istnienia. Przez ponad wiek placówka mocno się zmieniła, a jakie były jej początki?

Inicjatorem budowy nazywanego przez częstochowian "Szpitala na Zawodziu" (gdyż w tej dzielnicy się mieści) było, powstałe w Częstochowie w 1899 roku, Towarzystwo Dobroczynności dla Żydów. Najpierw inicjatorzy zajęli się zgromadzeniem funduszy na budowę, oraz poszukiwaniem terenu na którym można by postawić szpital. W tej sprawie zwrócono się do ówczesnego prezydenta miasta z prośbą o wskazanie odpowiedniej działki. Zarząd Miejski zaproponował na ten cel, rozległy teren na wschodnim brzegu Warty. Ponadto władze miasta wyraziły gotowość przekazania działki nieodpłatnie w wieczyste użytkowanie. Prace budowlane rozpoczęto w 1908 roku, zakończenie prac budowlanych wraz z wyposażeniem szpitala nastąpiło w drugiej połowie 1913 roku. Szpital służył wszystkim, którzy potrzebowali pomocy, bez względu na pochodzenie i wyznanie. W ogołoconych przez niemieckiego okupanta murach ,,Szpitala na Zawodziu” utworzony został radziecki szpital polowy, który funkcjonował do 1946 roku. W 1955 roku ówczesny dyrektor szpitala wystąpił o nadanie szpitalowi imienia prof. Ludwika Rydygiera. W roku 2000 decyzją Rady Miasta Częstochowy wcielono szpitale w skład Zespołu Szpitali Miejskich lokując jego siedzibę przy ul. Mirowskiej 15 gdzie jest do dziś. W 2004 roku nazwę zmieniono na Miejski Szpital Zespolony.

Drugim szpitalem wchodzącym w skład Miejskiego Szpitala Zespolonego jest szpital im. dra Władysława Biegańskiego. Jego historia sięga listopada 1928 roku, kiedy to przystąpiono do budowy obiektu szpitalnego przy ul. Adama Mickiewicza. Było to możliwe, dzięki zakupieniu przez Zarząd Kasy Chorych w kwietniu 1926 roku działki budowlanej przy wspomnianej ulicy po czym bardzo szybko przystąpiono do budowy szpitala. Z końcem 1929 roku gmach oddano do użytku. Na ówczesne warunki była to najnowocześniejsza placówka lecznicza w Częstochowie i jedna z nowocześniejszych w kraju. W 1931 roku, po przeniesieniu części wyposażenia ze szpitala na Rakowie, gmach przy ul. A. Mickiewicza przekształcono w pełnoprawny obiekt szpitalny. W latach okupacji hitlerowskiej mieścił się tu niemiecki szpital polowy. Po wojnie placówka pełniła funkcję szpitala garnizonowego L.W.P. W 1946 roku szpital przejęło państwo i po odbudowaniu oddało placówkę mieszkańcom miasta. Do momentu uruchomienia nowego szpitala wzniesionego w dzielnicy Tysiąclecie był on największym zakładem lecznictwa zamkniętego w naszym mieście. Miejski Szpital im. dr Władysława Biegańskiego w Częstochowie został utworzony na bazie budynku Kasy Chorych na przełomie 1928 i 1929 roku celem zabezpieczenia opieki stacjonarnej mieszkańcom miasta będącym członkami Kasy Chorych.

Trzecia placówka, czyli szpital im. dr. Tytusa Chałubińskiego przy ul. Bony1/3 był przed II wojną światową i w trakcie jej trwania komunalną kamienicą czynszową z mieszkaniami lokatorskimi. Po II wojnie światowej do kamienicy został przeniesiony szpital, któremu nadano imię dr Tytusa Chałubińskiego do dziś przez mieszkańców Częstochowy zwany „Szpitalem na Barbary”. Na początku architektura budynku, sale chorych jak również same klatki schodowe nie były przystosowane dla potrzeb szpitala. Sukcesywnie z biegiem lat budynek był dostosowywany do wymogów stawianych szpitalom.

Jeśli miejskie szpital faktycznie staną się uniwersyteckim szpitalem klinicznym, to czekają je zapewne spore zmiany. Miasto z kolei pozbędzie się kosztownego w utrzymaniu problemu. Miejmy nadzieję, że tylko zyskają na tym pacjenci.