Okazały grobowiec z XIX wieku uratowany. Marzenie się spełnia

Na tę chwilę mieszkańcy Będzina i członkowie Towarzystwa Przyjaciół Będzina czekali aż 13 lat. Grobowiec rodziny Zdeblów i Zalewskich w końcu zostanie odnowiony.

– To największe przedsięwzięcie, jakiego podjęliśmy się do tej pory – mówi Marcin Lazar, prezes Towarzystwa Przyjaciół Będzina. – Kiedy 13 lat temu zaczynaliśmy kwestować na rzecz zabytkowych grobowców na cmentarzu na Górze Zamkowej, bardzo chcieliśmy odrestaurować właśnie ten grobowiec. Nie było to jednak możliwe ze względu na nieuregulowane kwestie własnościowe. Teraz udało się załatwić wszystkie formalności – dodaje Lazar.

Grobowiec wraz z rzeźbą jest największym obiektem na tym cmentarzu. Pochodzi z końca XIX wieku. Zdeblowie i Zalewscy byli bardzo znaną rodziną w Będzinie. Zdeblowie byli przedsiębiorcami, którzy dorobili się na kominiarstwie i usługach zduńskich. Później rodzina przechodzi do nazwiska Zalewscy, a ci z kolei byli znanymi lekarzami. Ostatni pochówek w tym grobowcu rodzinnym miał miejsce na przełomie lat 70. i 80. ubiegłego wieku. Grobowiec składa się z dwóch części – dolnej, gdzie schowane są trumny, i górnej, na której ustawiona została rzeźba. Jak twierdzą specjaliści, to był ostatni moment na uratowanie tego grobowca, bo z powodu rozluźnienia elementów cała konstrukcja zaczynała się zapadać do środka. Sam demontaż rzeźby nagrobnej, by przewieźć ją do pracowni konserwatorskiej, stanowił nie lada wyzwanie.

– To było bardzo karkołomne przedsięwzięcie, sam demontaż był bardzo skomplikowany – mówi Sylwia Namyślak, konserwator zabytków. To właśnie ona odnawia grobowce na Górze Zamkowej. Teraz panią konserwator czeka dużo pracy, również rzeźbiarskiej. – W pierwszej kolejności będzie wzmacniana struktura piaskowca, który obecnie jest bardzo zwietrzały. Będziemy nakładać specjalną substancję, która wniknie w ubytki piaskowca i przez trzy tygodnie będzie w środku żelować. Dzięki temu ustabilizujemy rzeźbę – tłumaczy pani konserwator.

Następnie rzeźba zostanie oczyszczona, odgrzybiona, dzięki czemu będzie można przejść do uzupełnienia ubytków.

– To będzie już typowa praca rzeźbiarska, trzeba będzie uzupełnić ubytki w twarzy rzeźby i stopach. Później będziemy scalać to kolorystycznie i ponownie montować. Dokładnie identycznym pracom konserwatorskim i wzmocnieniowym będzie poddana dolna część grobowca. Postępujemy zarówno z rzeźbą, jak i samym grobowcem z należytym szacunkiem. Wszystkie prace, które wykonamy, odbędą się dzięki hojności osób, które wrzucają pieniądze do puszek podczas kwesty – tłumaczy Sylwia Namyślak.

W ubiegłym roku na renowację tego grobowca rodzinnego udało się uzbierać ok. 20 tys. zł. W tym roku też odbędzie się kwesta na rzecz tego pomnika, bo całkowity koszt może przekroczyć nawet 50 tys. zł. Rzeźba wróci na swoje miejsce jeszcze przed 1 listopada, tak by mieszkańcy mogli sami ocenić efekty prac konserwatorskich.

Do tej pory dzięki kwestom organizowanym przez Towarzystwo Przyjaciół Będzina udało się zebrać ponad 200 tys. zł. Pieniądze pomogły w odnowieniu 15 obiektów, w tym m.in. grobowca górników z kopalni Re-den, weterana powstania styczniowego, rodzinnych grobów Chorzelskich, Khalów, Sączewskich, Bogusławskich, grobu nauczyciela Teofila Hillera i dra Józefa Wodnickiego.

ZOBACZ KONIECZNIE: NASZA RAMÓWKA
DZISIAJ POLECAMY PROGRAM KATARZYNY KAPUSTY Z CYKLU TU BYŁAM