Pedofile żyją wśród nas. Czy pedofilię da się leczyć? Jak chronić dzieci?

Co nazywamy dewiacją seksualną?
Dr Beata Wróbel: Dewiacja seksualna to zaburzenie preferencji seksualnych, rodzaj zaburzenia na tle seksualnym, w którym wystąpienie podniecenia seksualnego i pełnej satysfakcji seksualnej jest uzależnione od pojawienia się jako bodźca specyficznych obiektów (w tym osób), rytuałów czy zachowań poza przyjętą w seksuologii definicją normy. Tylko bowiem w odniesieniu do definicji zdrowia seksualnego i prawidłowych zachowań seksualnych można mówić o zaburzeniach i ich konsekwencjach dla każdego z nas. Trzeba pamiętać, że zdrowie seksualne jest podstawą zdrowia jako takiego. By mówić o zaburzeniach seksualnych, trzeba wyjść z obowiązującej w seksuologii definicji normy indywidualnej i normy partnerskiej. Ta pierwsza dotyczy orientacji seksualnej oraz odczuwania popędu seksualnego przez każdego z nas, naszych indywidualnych zachowań, potrzeb, zaś ta druga odnosi się do sposobu realizacji tych potrzeb w kontakcie seksualnym z drugą osobą. Zachowania te muszą być akceptowane przez parę, a mają miejsce w czterech ścianach i w cztery oczy i odbywają się z poszanowaniem godności każdej ze stron. Podkreślam słowo akceptacja, bo to my, każdy uczestnik aktu seksualnego, musimy zgodzić się na określone zachowania partnera. Jeśli chodzi o zachowania seksualne niezgodne z normą i wytyczenie granicy, gdzie zaczyna się patologia, to warto dodać, że nie ma przymusu manifestowania takich zachowań i osoba zaburzona wcale nie musi ich manifestować, bo ma świadomość, że są to zachowania nieprawidłowe. Istota dewiacji seksualnych polega na tym, że mając świadomość, nie panujemy na swoimi nieprawidłowymi potrzebami.

Czym jest pedofilia?
B.W.: Pedofilia to stan, w którym jedynym lub preferowanym sposobem osiągnięcia satysfakcji seksualnej jest podejmowanie kontaktów seksualnych z dziećmi. Pedofilia jest terminem medycznym określającym popęd seksualny osoby powyżej wieku dziecięcego skierowany na dziecko. Aby można było rozpoznać realizację popędu seksualnego, jako pedofilię, muszą zostać spełnione u osoby dorosłej określone kryteria, z których najważniejsze to: trwałość wzorca zachowania sprawcy oraz różnica wieku między pedofilem a dzieckiem.

Dr Krzysztof Nowosielski: W potocznym rozumieniu najczęściej jednak pedofilią określa się wszystkie zachowania sprawców seksualnego wykorzystywania dziecka i w społecznej świadomości funkcjonuje zamiennie z takimi pojęciami jak: molestowanie seksualne dziecka, przemoc seksualna, nadużycia seksualne, pederastia i inne. Tak więc w sposób dość nieuprawniony zwykle mówi się o pedofilii w każdym przypadku seksualnego wykorzystywania dziecka. B.W: Jako biegły seksuolog od lat opiniuję w sprawach dotyczących przestępstw pedofilii. Badania nad ludzkimi zachowaniami i reakcjami seksualnymi są często bardzo trudne, wieloznaczne, wielopoziomowe, ale co do kwestii pedofilii nie ma sporu między naukowcami: pedofilia rozumiana jako podejmowanie czynności seksualnych z dziećmi jest przestępstwem i podlega karze.

Jak tłumaczyć akt seksualny między 13-14-letnią dziewczyną a 16-letnim chłopakiem?
K.N.: To jest po prostu akt seksualny między dwojgiem nieletnich o orientacji heretoseksualnej, do którego doszło z różnych powodów: pociągu seksualnego, ciekawości, rozdygotania hormonalnego. Jedna z definicji mówi, że pedofil to osoba co najmniej 16 -letnia, co najmniej 5 lat starsza od ofiary. Pedofil to osoba dorosła, o ukształtowanej orientacji heteroseksualnej, biseksualnej, czy homoseksualnej, która odczuwa podniecenie seksualne w kontakcie z dzieckiem, dla której nieowłosiony wzgórek łonowy, czy inne cechy fizyczne dziecka stanowią źródło podniecenia. Mówimy o reakcji mózgu osoby dorosłej, jej wyobraźni, marzeniach seksualnych, czasem sennych, nad którymi nie potrafi zapanować. Dla takiej osoby objęcie dziecka, przytulenie go, a nawet rozmowa z dzieckiem przynosi satysfakcję seksualną, traktowane jest jak kontakt seksualny.
Mówi się też o pedofilii zastępczej. Kiedy ona występuje?
B.W.: Klasyczny pedofil to mężczyzna (statystycznie zdecydowanie częściej niż kobieta) lub kobieta, doświadczający podniecenia w kontaktach z dziećmi, natomiast o pedofilii zastępczej mówimy w sytuacji, gdy osoba dorosła wchodzi w relacje z seksualne z dziećmi z powodu zaburzeń emocjonalnych, psychicznych, jakichś fizycznych defektów, różnego rodzaju niepełnosprawności. To ludzie, którzy z różnych powodów nie potrafią wejść w kontakty seksualne z osobami dorosłymi, dojrzałymi. To dość często otępieni starczo dziadkowie, którzy szukają, według nich, bezpiecznych obiektów do realizacji swojego popędu seksualnego, ale proszę pamiętać, że do każdej sytuacji i zachowania należy podejść indywidualnie i odpowiedzialnie. Kolejna grupa to osoby, które dopuszczają się czynów pedofilnych, ale w rzeczywiści jest im obojętne, jak rozładowują swoje podniecenie. To szeroki krąg osób związanych z pornobiznesem. Ich ofiarami padają często dzieci pozbawione opieki, bezdomne, wyłuskiwane z dworców, podwórek na blokowiskach.

K.N.: Są różne formy pedofilii: od podglądactwa, przez ekshibicjonizm, do podejmowania aktów seksualnych, którym często towarzyszy przemoc. To dotykanie miejsc intymnych, ocieranie się o ciało dziecka jak i wkładanie języka do ucha, co znalazło się w jednym z aktów oskarżenie sformułowanych wobec proboszcza jednej z warszawskich parafii.

Gdzie jest różnica między pedofilią a homoseksualizmem, bo przecież najczęściej w ujawnianych kontaktach pedofilnych występują dorosły mężczyzna i młody chłopiec.
B.W.: Zawsze mówiąc o dewiacji proszę pamiętać, że najważniejsze jest, jaki obiekt powoduje wystąpienie podniecenia seksualnego u dorosłego mężczyzny. Jeżeli tym obiektem seksualnym jest dla niego dziecko, to jest pedofilem. Heteroseksualizm, homoseksualizm nie ujawniają się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. To proces. Homoseksualista, czyli człowiek o określonej już orientacji seksualnej, wchodzi w kontakty seksualne z dojrzałą osobą, bo tylko taki kontakt przynosi mu satysfakcję seksualną. Granicą jest zatem uzyskanie dojrzałości psychoseksualnej, którą czasem udaje uzyskać się z wiekiem. Jeżeli dojrzała osoba homoseksualna ma świadomość, wolę i kontrolę nad popędami, to nie wchodzi w takie relacje, zresztą nie ma takiej potrzeby. Ta sama zasada dotyczy osoby heteroseksualnej.

Czy można wyleczyć z pedofilii?
B.W.: Piśmiennictwo zagraniczne podaje sprzeczne dane nawet z krajów, w których specjaliści od lat zajmują się tym problemem. W Polsce wciąż nie mamy doświadczeń w tym zakresie. Nie udało się stworzyć dobrze funkcjonujących oddziałów do leczenia pedofilów oraz osób które podejmują czynności pedofilne i inne czynności seksualne wobec dzieci. Moim zdaniem osoby te powinny być leczone, i jak wynika z mojego doświadczenia w seksuologii sądowej, konieczne jest stałe oddziaływanie psychoterapeutyczne oraz nadzór prawny, ponieważ jeżeli struktury w mózgu zostały tak ukształtowane, to z całą pewnością bez terapii dojdzie do powtarzalności czynów przez pedofila. Z pedofilii nie da się wyleczyć, ale z całą pewnością należy nakazać tym osobom podjęcie terapii. Muszą być stale uczone rozpoznawania sytuacji wejścia w konflikt z prawem i niewchodzenia w nie. Przede wszystkim jednak powinno się chronić dzieci, a tu jedynym sposobem jest wprowadzenie wychowania seksualnego, czyli wychowywania do rozpoznawania seksualności, które nauczy dzieci asertywności.
K.N.: Obowiązkiem rodziców i państwa jest ochrona dzieci, które zawsze bezbłędnie odczytują niewłaściwe zachowania. Trzeba bezwzględnie dziecku wierzyć. Dziecko musi umieć chronić własne ciało, strefę wokół siebie. To zaczyna się od samego początku, od poszanowanie prywatności pokoju dziecka jako przestrzeni osobistej. Nie możemy sprowadzać przypadków pedofilii jedynie do grona księży. Statystyki mówią jasno, że wśród pedofilii najwięcej jest dziadków, wujków, konkubentów... K.N.: W każdej grupie społecznej jest homoseksualista, biseksualista, pedofil. Dla ofiary aktu pedofilnego nie ma to naprawdę żadnego znaczenia, kto był przestępcą. Powinniśmy się skupić na ochronie ofiar.

Czy kastracja chemiczna jest dobrym wyjściem? W wielu krajach np. w USA, czy Danii pedofil może się jej poddać dobrowolnie.
B.W.: W wielu krajach prawo radzi sobie z pedofilami w różny sposób. a u nas ciągle nie radzi sobie sprawnie i do końca. Kastracja chemiczna jest niczym innym jak podawaniem leków, które generalnie zmniejszają popęd seksualny, natomiast nie "leczą z pedofilii". Poza tym każdy skierowany do terapii musi wyrazić zgodę na to leczenie. W przywołanych tutaj krajach "kastracja chemiczna" jest jednym z kilku elementów postępowania z pedofilem i dlatego sprawcy przestępstw wybierają dobrowolne poddanie się leczeniu.

Jaki wpływ na życie ofiar mają doświadczenia pedofilne?
B.W.: Przede wszystkim w sprawie ujawniania aktów pedofilii od lat systematycznie uczestniczymy w procesie ukrywania rzeczywistych danych. Wobec szeregu przypadków, nie tylko w kościele, ale w kręgu domowym, sąsiedzkim obowiązuje zmowa milczenia. Każdy akt przemocy seksualnej, czy nieprawidłowych relacji, związanych nie tylko z pedofilią, ale np. kazirodztwem prowadzi do poważnej traumy.

K.N.: W ofiarach to doświadczenie zostaje praktycznie na całe życie. Brzmi to groźnie, bo pojawia się pytanie: to po co terapia? Terapia jednak pozwala z raną żyć, choć budowanie prawidłowych relacji partnerskich w związku, ale również zwykłych relacji międzyludzkich, jest potem trudne.

Rozmawiała: Agata Pustułka

*DŁUGOTERMINOWA PROGNOZA POGODY NA PAŹDZIERNIK 2013
*Kto najwybitniejszym absolwentem śląskich uczelni? [PLEBISCYT DZ]
*Najpiękniejsze Polki w Kalendarzu Charytatywnym 2014 [ODWAŻNE ZDJĘCIA]
*Najlepsze przepisy na pyszne dania GOTUJ Z DZIENNIKIEM ZACHODNIM