Czym jest praca tymczasowa?
Praca tymczasowa to szczególny rodzaj pracy o charakterze okresowym. Przy tym rodzaju zatrudnienia pośredniczy agencja pracy tymczasowej, a przedsiębiorca, na rzecz którego pracownik tymczasowy wykonuje usługę, zostaje uznany za pracodawcę użytkownika. Definicję agencji pracy tymczasowej można znaleźć w ustawie o zatrudnianiu pracowników tymczasowych.
- Wynika z niej, że to agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracowników tymczasowych na podstawie umowy o pracę na czas określony, a współpracująca z nią firma przyjmuje jedynie rolę pracodawcy użytkownika wyznaczającego pracownikowi zadania i kontrolującego ich wykonanie – można przeczytać w rządowym Serwisie informacyjno-usługowym dla przedsiębiorcy.
Co musi zawierać umowa pracy tymczasowej?
Umowa dotycząca pracy tymczasowej powinna zostać zawarta między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem. Tego typu umowa może przybrać formę umowy o pracę na czas określony lub umowy zlecenie. Jeżeli ta pierwsza zostanie zawarta na okres do dwóch tygodni, obie strony będzie obowiązywać trzydniowy okres wypowiedzenia. Jeśli obejmie okres powyżej dwóch tygodni, będzie obowiązywać jednotygodniowy okres wypowiedzenia.
Sprawdź aktualne oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki
Przed podpisaniem umowy pracy tymczasowej warto sprawdzić, czy wskazano w niej:
- strony umowy
- datę zawarcia umowy
- pracodawcę użytkownika
- okres wykonywania pracy tymczasowej
- warunki zatrudnienia (informacje na temat wynagrodzenia, rodzaju pracy, jej wymiaru i miejsca wykonywania pracy)
- informacje o możliwości wcześniejszego rozwiązania umowy
Gdzie jest najłatwiej o pracę tymczasową?
We wrześniu 2018 r. w serwisie Gratka.pl najwięcej ofert pracy tymczasowej dotyczyło sprzedaży. Ogłoszenia związane z tą branżą stanowiły 16% wszystkich ogłoszeń skierowanych do pracowników tymczasowych. Na drugim miejscu w tej kategorii znalazły się oferty pracy w branży produkcyjnej, na które przypadło 12% wszystkich ogłoszeń. 11% ofert obejmowały ogłoszenia przeznaczone dla sprzątaczek, opiekunek i gosposi, po 10% przypadło łącznie na: turystykę, hotelarstwo i catering oraz obsługę klienta i call center, a po 8% na administrację biurową i pracę fizyczną. Mniejszy wybór dotyczył dziedzin związanych ze zdrowiem, urodą i sportem (7%) oraz marketingiem, promocją i PR-em (również 7%). Tylko 6% ogłoszeń wiązało się z edukacją i szkoleniami, a 5% – z reklamą, grafiką, kreacją i fotografią.
Porównaj najlepsze oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki
Należy zaznaczyć, że oferty publikowane w serwisie Gratka.pl w większości są skierowane do pracowników fizycznych – osób pracujących w branży produkcyjnej, w halach magazynowych, fabrykach czy transporcie. Rozkład ofert jest specyficzny dla Gratka.pl i nie oddaje specyfiki całego rynku.
Dlaczego pracodawcy oferują pracę tymczasową?
Firmy zatrudniające pracowników tymczasowych zapewniają sobie elastyczność zatrudnienia. Oferują pracę większej liczbie osób w okresach zwiększonego popytu na pracowników. Dobry przykład może stanowić Integer, właściciel marki inPost, którzy przed Bożym Narodzeniem zwiększa zatrudnienie kierowców i kurierów.
W przypadku pracy tymczasowej pracownik podpisuje umowę z agencją pracy, a więc następuje zatrudnienie zewnętrzne. Dzięki dostępowi do ofert różnych agencji zatrudnienia pracodawcy mogą zapewnić sobie płynność zatrudnienia. Nie wolno im jednak zatrudniać jednego pracownika tymczasowego dłużej niż półtora roku.
Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o zatrudnieniu pracowników tymczasowych, przedsiębiorca może zatrudniać pracownika tymczasowego maksymalnie w ciągu 3 lat (36 miesięcy), przy czym wszystkie okresy zatrudnienia jednej osoby nie mogą łącznie przekroczyć 18 miesięcy.
- Pracownicy tymczasowi mogą wykonywać prace dla jednego pracodawcy użytkownika maksymalnie 18 miesięcy w okresie referencyjnym 36 miesięcy. Zatem faktycznie do rozstania z pracownikiem powinno dojść już po 18, nie 36 miesiącach – wyjaśnia w rozmowie z Polska Press Grupą Anna Skuza, radca prawny w Deloitte.
Przepisy normujące pracę tymczasową stosuje się w każdej sytuacji, niezależnie od tego, czy pracownik tymczasowy podpisał umowę o pracę, czy też umowę cywilnoprawną – nawet, jeżeli umowy były podpisywane naprzemiennie. Przepisy obowiązują bez względu na to, czy pracownik został skierowany do pracy przez jedną, czy też przez kilka agencji pracy tymczasowej.
Czy limit 18 miesięcy to dobre rozwiązanie?
W prace nad nowelizacją ustawy o zatrudnieniu pracowników tymczasowych została zaangażowana strona społeczna, m.in. Konfederacja Lewiatan.
- Żałujemy, że nie skorzystano z propozycji strony pracodawców, które promowały zatrudnienie w oparciu o umowy o pracę. W trakcie prac nad zmianą regulacji pracy tymczasowej, Konfederacja Lewiatan przestrzegała, iż ograniczenie maksymalnego okresu skierowania pracownika tymczasowego do danego pracodawcy użytkownika do 18 miesięcy może prowadzić do poszukiwania przez przedsiębiorców innych rozwiązań. Rozwiązań, które nie są przedmiotem regulacji i nie zawsze zabezpieczają interesy pracowników, jak ma to miejsce w przypadku pracy tymczasowej – komentuje Robert Lisicki, dyrektor Departamentu Pracy w Konfederacji Lewiatan – Lewiatan proponował , aby wydłużyć okres skierowania do 24 miesięcy jeżeli praca świadczona jest na podstawie umowy o pracę. Co istotne, poza Polską, ograniczenie dotyczące długości trwania lub liczby skierowań pracownika do pracy tymczasowej obowiązuje tylko w 4 państwach członkowskich UE – dodaje nasz rozmówca.
Przed grudniem 2017 r., jeżeli w zatrudnieniu jednego pracownika pośredniczyła inna agencja pracy niż dotychczas, okres 18 miesięcy był liczony od nowa. Obecnie nie można już korzystać z takiej możliwości. Rząd wprowadził zmiany, aby ograniczyć nadużywanie przepisów o pracy tymczasowej przez pracodawców.
- Nowelizacja wzbudzała duże emocje, zwłaszcza na początku, zaraz po jej wprowadzeniu. Działo się tak głównie ze względu na niejasne przepisy przejściowe. Natomiast wprowadzone przez nią zmiany w zakresie realizacji limitów zatrudnienia należy uznać za przewidywalne. Umożliwiają ona lepszą realizację celu, jaki przyświecał ustawodawcy przy wprowadzaniu przepisów o pracy tymczasowej, czyli właśnie tymczasowości takiego zatrudnienia. Poprzednia redakcja przepisów była w tym zakresie niefortunna i pozwalała w łatwy sposób obejść limity zatrudnienia, przenosząc pracowników tymczasowych między agencjami. Trudno się zatem dziwić, że ta możliwość została uszczelniona – uważa Anna Skuza.
Co zrobić po przekroczeniu limitu 18 miesięcy?
Osoby, które zdecydowały się na pracę tymczasową, mają możliwość zmiany pracodawcy – muszą to zrobić, jeżeli przepracują u jednego przedsiębiorcy trzy lata. Nadal jednak pracowników tymczasowych mogą zatrudniać spółki należące do jednej grupy kapitałowej. Po przekroczeniu limitu 18 lub 36 miesięcy pracownik może przejść do kolejnej firmy w obrębie jednej organizacji. Wystarczy, że spółka ta będzie potrzebowała osoby o podobnych kwalifikacjach co poprzednia. Może to jednak zostać zinterpretowane jako próba obejścia ustawy o pracownikach tymczasowych.
Chcesz być na bieżąco? przejrzyj oferty pracy na stronie lub w aplikacji Gratki
Jeżeli pracodawca przekroczy limit 18 miesięcy zatrudniania jednego pracownika lub będzie chciał korzystać z jego usług po upływie 36 miesięcy, dopuści się wykroczenia. A to oznacza, że przedsiębiorcy zatrudniający pracowników tymczasowych powinni dokładnie przemyśleć, co dalej. Mają do wyboru trzy opcje:
- zatrudnienie nowego pracownika
- zatrudnienie pracownika na stałe
- outsourcing usług
- Firmy, które korzystały z pracowników tymczasowych zgodnie z przeznaczeniem, czyli w szczególności dla uzupełnienia sezonowego zapotrzebowania na pracę (np. w okresach przedświątecznych czy w sezonie urlopowym), mogą nawet nie odczuć zmiany, która wiąże się dla nich ze zwiększoną administracją polegającą na prowadzeniu ewidencji pracowników tymczasowych. Pojedyncze osoby mogą nie przekroczyć tych limitów, natomiast nowelizacja dotknie firmy, które z różnych względów korzystały z pracowników tymczasowych w sposób permanentny. Te firmy niewątpliwie będą musiały poszukać alternatywnych form zatrudnienia – przekonuje Anna Skuza.
Umowa o pracę
Jedną z alternatyw jest zatrudnienie bezpośrednie pracownika tymczasowego, bez korzystania z pomocy agencji zatrudnienia. Niestety, w takiej sytuacji okres, jaki dana osoba przepracowała w ramach pracy tymczasowej, nie będzie wliczał się do okresu zatrudnienia traktowanego na nowych zasadach. Oznacza to, że czas, jaki dana osoba przepracowała przed zatrudnieniem bezpośrednim, nie zostanie wzięty pod uwagę podczas ustalania okresu wypowiedzenia, odprawy emerytalnej czy innych uprawnień pracowniczych.
Przedsiębiorca nie zawsze może zaproponować pracownikowi tymczasowemu umowę o pracę. Po pierwsze, często jest to dla niego nieopłacalne. Korzystanie z usług pracowników tymczasowych daje większą elastyczność. Firma zwiększa zatrudnienie tylko w przypadku zapotrzebowania na dodatkowe ręce do pracy. O to oznacza, że nie musi ponosić wszystkich kosztów pracowniczych. Po drugie, zmiana formy zatrudnienia może być sprzeczna z ustaleniami poczynionymi z agencją pracy tymczasowej.
Naturalnie zdarza się tak, że przedsiębiorca chce zatrzymać pracownika tymczasowego na stałe. Umowy zawierane między agencjami pracy tymczasowej a ich klientami zawierają odpowiednie zapisy na taką ewentualność. Zazwyczaj przewidują okres karencyjny, a więc okres, przed którymi dana spółka nie może zdecydować się na zatrudnienie bezpośrednie. W przeciwnym razie firma zapłaci karę umowną. Próba zatrudnienia bezpośredniego przed upływem okresu karencyjnego może skończyć się sporem z agencją, Jeżeli z jednak pracodawca wstrzyma się z podjęciem decyzji do upływu wyznaczonego terminu, istnieje ryzyko, że pracownik znajdzie zatrudnienie gdzie indziej.
Porównaj najlepsze OFERTY PRACY>>>
Obecnie coraz częściej mówi się o rynku pracownika. Przedsiębiorcy mają problem ze znalezieniem kompetentnej kadry. Przez to mogą być bardziej skłonni do związania się z pracownikiem tymczasowym na stałe.
- W modelu „permanentnego” zatrudnienia tymczasowego wyróżniający się pracownicy mają szansę uzyskać bezpośrednie zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy użytkownika, co niewątpliwie zwiększy pewność zatrudnienia tych osób, a także – ich zdolność kredytową. Biorąc pod uwagę niedobory na rynku pracy, wiele firm może obawiać się rezygnacji ze sprawdzonych osób – ocenia Anna Skuza.
Outsourcing usług
Aby uniknąć ograniczeń, jakie pociąga za sobą umowa zawarta z agencją pracy tymczasowej, przedsiębiorca może zdecydować się na outsourcing usług. W tym modelu zatrudnienia wykonanie konkretnej usługi zleca się wyspecjalizowanej w danej dziedzinie firmie zewnętrznej.
- Należy liczyć się z tym, że popularność pracy tymczasowej w najbliższej przyszłości zapewne spadnie. Co niewątpliwie odbije się na rynku agencji pracy tymczasowej – wskazuje Anna Skuza.
Korzystanie z outsourcingu usług niekiedy wzbudza zastrzeżenia Państwowej Inspekcji Pracy. Firmę czekają kłopoty, jeżeli PIP uzna, że zakład pracy zdecydował się na umowę outsourcingu, aby obejść ustawę o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, np. żeby uniknąć płacenia składek na ubezpieczenia społeczne pracownika. W takiej sytuacji inspekcja może stwierdzić wystąpienie stosunku pracy.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?