Przystanek Historia w IPN w Katowicach. Prezentacja książki o działalności NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Śląskim w latach 1980-2020

Prezentacja książki, zatytułowanej „»A źródło wciąż bije…«”. NSZZ »Solidarność« na Uniwersytecie Śląskim w l. 1980-2020” była przedmiotem spotkania, jakie odbyło się we wtorek, 26 września 2023 roku w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnym IPN w Katowicach im. Henryka Sławika, mieszczącym się przy ulicy św. Jana 10. W wydarzeniu, które rozpoczęło się o godzinie 17.00 wzięły udział autorki publikacji – dr hab. Jolanta Gwioździk, dr Grażyna Pasterna i Ewa Żurawska – a spotkanie poprowadziła prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz.

– Książką „A źródło wciąż bije”, zredagowaną przez trzy koleżanki z uniwersytetu, trzy redaktorki wracamy do początków „Solidarności” uniwersyteckiej. Ta książka przypomina tamten nasz entuzjazm. Zupełny fenomen, że potrafiliśmy ze sobą rozmawiać, nawet różniąc się w poglądach i to tworzyło jakąś wielką wartość. Rozmawialiśmy w obrębie uniwersytetu, poloniści z fizykami, rektorzy z asystentami – mówi prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz. – To były takie momenty, które pokazywały, co jest prawdziwą wartością, jaka jest hierarchia społeczna i wtedy się budowało piękną, mocną wspólnotę – dodaje.

Podczas spotkania, które było poświęcone nowej publikacji zaprezentowano pokrótce jej treść, jaka przedstawia dzieje NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Śląskim w latach 1980-2020. Autorki zwróciły uwagę, że w książce odwołano się między innymi do genezy tej organizacji na śląskiej uczelni – w kontekście wydarzeń, które miały miejsce w kraju. Wspomniały też, że publikacja nawiązuje do okoliczności tworzenia struktur Związku, a także przedstawia konkretne działania, podejmowane na rzecz demokratyzacji kraju i środowiska akademickiego.

– To bijące źródło „Solidarności” śledzimy przez czterdzieści lat. Jak się zmieniała „Solidarność”, jej znaczenie, jej rola, ale też jak myśmy się zmieniali i w jakim dzisiaj jesteśmy punkcie – mówi prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, prowadząca spotkanie w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnym IPN w Katowicach im. Henryka Sławika.

W czasie prezentacji książki, przypomniano również, że ukazano w niej także mechanizmy represji, stosowane wobec związkowców w okresie stanu wojennego. W procesie powstawania publikacji jej autorki opierały się głównie na analizie materiałów prywatnych – w tym korespondencji – oraz dokumentach, zachowanych w Komisji Zakładowej. Pomocne okazały się też materiały prasowe, wśród których znalazły się wywiady, a także opracowania, dotyczące dziejów Uniwersytetu Śląskiego.