Reemigranci na Śląsku: Angielska szkoła, śląskie problemy

Kilka, albo nawet kilkanaście lat temu wyjechali za granicę ze swoimi rodzicami, którzy chcieli się dorobić. Kiedyś byli wzorowymi uczniami, teraz - po powrocie do kraju - są zaledwie średniakami. To problem, który staje się coraz większy. Bo nadrobienie różnic, wynikających z innych systemów edukacji wymaga od nich sporo pracy oraz dużej pomocy ze strony nauczycieli. Nie każdemu się udaje. Z danych Kuratorium Oświaty w Katowicach, które w tym roku szkolnym zapytało dyrektorów o liczbę uczniów reemigrantów wynika, że uczy się ich u nas już ponad 260.

Klaudia Rogut z Będzina z konieczności przez trzy lata uczyła się w Anglii. Na Wyspach pracuje jej tata. W zeszłym roku wraz z mamą wróciły do Polski i dziewczyna znów zaczęła naukę w polskiej szkole. - Miałam spore obawy - przyznaje Anita Rogut, mama Klaudii. - Córka uczyła się w typowo angielskiej szkole, w której tok nauczania był zupełnie inny niż w Polsce, dlatego zaległości w nauce miała spore. Córka jest jednak ambitna i poradziła sobie.

- Tacy uczniowie znają język polski, ale ten nieformalny, którym posługiwali się w domu, a to jest za mało - mówi Anna Dzięgiel z Regionalnego Ośrodka Metodyczno-Edukacyjnego Metis w Katowicach. Dlatego reemigranci przez rok mogą korzystać z dodatkowych lekcji języka polskiego lub zajęć wyrównawczych.
Kassandra Kwaśniewska urodziła się w Grecji. Jej rodzice wyemigrowali tam z Zawiercia. Znaleźli pracę, stworzyli dom, ułożyli sobie życie. W zeszłym roku, gdy kryzys w Grecji był już bardzo poważny, Kassandra z mamą wróciły do kraju. Po trzech latach spędzonych wraz z rodzicami w Anglii, do Będzina z mamą wróciła też przed rokiem Klaudia Rogut. Dziewczyny musiały zmierzyć się z nowym dla siebie systemem oświaty, programem nauczania, wymaganiami nauczycieli i poznać od nowa lub przypomnieć sobie obowiązujące w Polsce relacje na płaszczyźnie uczeń - nauczyciel.

- To, jakie problemy mogą wystąpić po powrocie z zagranicy, zależy od wielu czynników, między innymi od tego, jak długo dziecko przebywało w innym kraju, w jakim wieku wyjechało, czy rodzice zdawali sobie sprawę, jak istotna jest nauka języka polskiego i przedmiotów obowiązujących w polskich szkołach - wymienia Anna Dzięgiel, która jest konsultantką w Regionalnym Ośrodku Metodyczno-Edukacyjnym Metis w Katowicach. Na co dzień pracuje z dziećmi wracającymi do Polski, zaś o problemach uczniów reemigrantów mówiła podczas zeszłotygodniowej konferencji "Rodzina w kontekście zmian cywilizacyjnych a organizacja pomocy psychologiczno- pedagogicznej w szkole". Z doświadczenia zauważyła, że im dłużej dziecko przebywało za granicą , tym głębiej i mocniej odczuwa powtórny szok kulturowy.

Z danych Kuratorium Oświaty w Katowicach wynika, że w szkołach w Śląskiem tylko w tym roku szkolnym z ponowną aklimatyzacją musiało zmierzyć się ponad 260 reemigrantów, czyli uczniów, którzy po kilku czy kilkunastu latach pobytu za granicą wrócili do Polski. Z czym muszą się zmierzyć? Ekspertka z Metisu wymienia problemy językowe, braki w edukacji, które wynikają z różnic programowych i problemy kulturowe.

- Podam przykład chłopca, który wrócił z Hiszpanii. Tam relacje między nauczycielami a uczniami są o wiele swobodniejsze niż u nas, zatem do pani dyrektor mówił "na ty", co było sporym szokiem - opowiada.

Także Klaudia i Kassandra musiały dostosować się do nowych warunków panujących w polskiej szkole.

Obydwie korzystają z dodatkowych godzin wyrównawczych i zgodnie przyznają, że zarówno rodzice, nauczyciele i koledzy bardzo pomagają im w nadrobieniu zaległości.
- Przez trzy lata uczyłam się w typowo angielskiej szkole, gdzie byłam jedną z najlepszych uczennic - opowiada Klaudia, która w tym roku szkolnym zaczęła naukę w gimnazjum przy Miejskim Zespole Szkół nr 4 im. Noblistów Polskich w Będzinie.

- Po powrocie okazało się, że aby w Polsce otrzymywać równie dobre stopnie, muszę nadrobić sporo zaległości. Klaudia podkreśla, że w Anglii poziom nauczania był zdecydowanie niższy. Uczniowie przez rok czytają jedną lekturę, u nas nieraz jest to jedna na miesiąc. Nie do pomyślenia jest, by angielscy nauczyciele zadali tak dużo pracy domowej jak w Polsce. Po powrocie najwięcej problemów sprawiała jej matematyka. - Nie rozumiałam, po co w zadaniach z algebry są litery - wspomina uczennica.

Dla Kassandry, która do Polski przyjeżdżała wyłącznie na wakacje, ogromnie trudne było zrozumienie określeń stosowanych w opisywaniu literatury, np. apostrofa czy metafora oraz opanowanie polskiej gramatyki i ortografii.

- Miałam też problem z zapamiętaniem imienia mojej obecnej przyjaciółki Mileny, słyszałam je po raz pierwszy w życiu - opowiada uczennica z Gimnazjum nr 3 w Zawierciu. I jak dodaje, od podstaw musiała opanować też materiał chemii czy techniki, których w ogóle nie uczyła się w Grecji.

- Kassandra intuicyjnie mówi dobrze, problem stanowi ograniczony zasób słownictwa, co przekłada się na brak zrozumienia nie tylko materiału z języka polskiego, ale też historii czy geografii - wyjaśnia Małgorzata Biegus, nauczycielka języka polskiego, która prowadzi z nią dodatkowe lekcje.

Anna Dzięgiel z Regionalnego Ośrodka Metodyczno-Edukacyjnego Metis w Katowicach wyróżnia cztery typy emigrantów. Zależą one od celu, jaki chce osiągnąć osoba wyjeżdżająca za granicę:

Bocian - wyjeżdża i wraca, spędzając część roku w kraju pochodzenia, a część w kraju, do którego wyjechał, tzw. migranci cyrkulacyjni.
Chomik - przebywa za granicą tak długo, dopóki nie zdobędzie pieniędzy na zaspokojenie wszystkich, również tych najwyższych, potrzeb.
Buszujący - jest to typ singla, z reguły dotyczy osób młodych, które nie założyły jeszcze rodziny. Zdecydowali się na wyjazd za granicę, by zarobić na swoje przyjemności, bawić się i poznać świat.
Łosoś - w momencie, kiedy decyduje się na opuszczenie kraju, zakłada, że na stałe do niego już nigdy nie wróci. KD

Czy nasz system edukacyjny jest przeładowany? NAPISZ KOMENTARZ

*Kutz: Autonomia okazała się oszustwem. Ślązakom należy się status mniejszości etnicznej [WYWIAD RZEKA]
*TYLKO W DZ: Niesamowite zdjęcia górników i kopalń z XIX w. Maxa Steckla
*Cygańskie wesele w Rudzie Śl. On - 21 lat, ona 16 lat. ZOBACZ ZDJĘCIA Z ZABAWY
*Serial Anna German [STRESZCZENIA ODCINKÓW]