Rekordowy wzrost cen oliwy z oliwek na świecie. Przed nami spore podwyżki w sklepach. Czy to już czas na gromadzenie zapasów?

Największym na świecie producentem oliwy z oliwek jest od lat Hiszpania, która już w ubiegłym roku zanotowała znaczne spadki zbiorów oliwek. W tym roku sytuacja będzie podobna, co potwierdzają przewidywania Międzynarodowej Rady ds. Oliwy z Oliwek.

O dobrym roku zbiorów mówimy, gdy w Hiszpanii uda się wyprodukować około 1,3 mln ton oliwek. Tymczasem w 2022 roku powstało zaledwie 660 tys. ton, a w tym roku zbiory nie przekroczą 850 tys. ton. To oznacza drugi rok zbiorów niższych o około 50 proc.

Niewiele lepsza sytuacja jest w innych krajach przodujących w produkcji oliwy z oliwek. We Włoszech produkcja spadła ze względu na chorobę niszczącą uprawy. W tym kraju, który jest drugim na świecie producentem oliwy z oliwek, zbiory w sezonie 2022/2023 spadną do 235 tys. ton. To oznacza najniższy wynik od 5 lat. Portugalia natomiast zbiera żniwo dużego urodzaju z lat ubiegłych. Tutaj produkcja spadła do 125 tys. ton ze względu na rekordową produkcję rok wcześniej.

Władze w Ankarze podjęły dosyć drastyczną w kontekście globalnym decyzję o zakazie eksportu oliwy z oliwek na trzy miesiące. To działanie ma obniżyć ceny na rynku krajowym i spowodować zwiększoną sprzedaż rodzimego produktu. W sezonie 2022/2023 w Turcji produkcja oliwy z oliwek wzrosła o ponad 60 proc. w porównaniu z ubiegłymi latami. Wysokie zbiory przewidywane są także w Grecji. Tutaj spodziewana jest produkcja na poziomie 350 tys. ton. To najlepszy wynik od 2006 roku.

W całym ubiegłym roku w Unii Europejskiej wyprodukowano ok. 2,27 mln ton oliwy z oliwek. W 2023 roku osiem głównych krajów produkujących oliwę w UE zanotuje najprawdopodobniej wynik na poziomie zaledwie 1,5 mln ton. Jednocześnie na całym świecie obserwujemy znaczny wzrost zapotrzebowania na oliwę. Od lat 80. XX wieku spożycie oliwy z oliwek wzrosło już dwukrotnie i obecnie wynosi już 3 mln ton rocznie.

Światowe ceny oliwy z oliwek wzrosną do poziomu blisko 6 tys. dolarów za tonę metryczną, co oznacza najwyższą cenę od 26 lat. Klienci w Polsce powinni zwrócić baczną uwagę na jakość kupowanych produktów. Oliwa podejrzanie tania może sugerować jej mieszanie z olejem słonecznikowym. Takie praktyki znane są z rynków portugalskich i hiszpańskich i choć w tych krajach zakazano tego procederu, ciężko jest kontrolować wszystkie partie oliwy.

Wzrost cen oliwy z oliwek w Polsce to także efekt inflacji. Od 2022 roku ceny oliwy z oliwek podnosiły się i spadały. I chociaż teraz sytuacja jest jeszcze stabilna, przed nami kolejne podwyżki. Oliwa z oliwek zdrożeje już jesienią 2023.