Specjaliści od prawa pracy mówią, że klasyczny etat i 8-godzinny dzień pracy powoli odchodzą do lamusa. Wraz z nimi system, według którego cała Polska wstawała do pracy skoro świt, a potem od godziny 15 do 16 wracała do domów zatkanymi ulicami - też stanie się przeżytkiem. Nic dziwnego, że miewamy nietypowe problemy z czasem pracy, ale one też staną się normą.
Dlatego cała sfera usług i urzędniczych pór pracy - przeważnie do godz. 15 - będzie się zmieniała. Podobnie jak przekonanie, że wszystkim nam należy się wolny weekend, czyli sobota i niedziela. A przecież polski Kodeks pracy nikomu nie gwarantuje tak rozumianego wolnego weekendu. Oto perturbacje z czasem pracy, jakie już ma nasza Czytelniczka.
- Jestem pracownikiem telemarketingu. Pracujemy w równoważnym czasie pracy do 12 godzin dziennie w miesięcznym okresie rozliczeniowym - mówi pani Anna.
- Pracę wykonujemy nie tylko w dni powszednie, także w niedziele, niekiedy nawet do godziny 24. Jestem mamą rocznego dziecka. Po powrocie do pracy skorzystałam z możliwości skrócenia czasu pracy do 3/4 etatu. Nie zgodziłam się też na pracę w godzinach nadliczbowych i nocnych oraz na delegowanie poza stałe miejsce pracy. Czy w tej sytuacji mam obowiązek pracować w weekendy?
Nasz ekspert wyjaśnia: To nie musi być wolny weekend
Michał Podsiedlik, starszy specjalista OIP w Katowicach:
Nie każdy zatrudniony wie, że powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy nie przewidują obowiązkowego udzielania pracownikowi dni wolnych w sobotę i niedzielę. Mogą być one traktowane jako zwykłe (tzw. czarne) dni robocze, oczywiście pod warunkiem, że pracodawca zachowuje zasadę przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Zgodna z prawem będzie więc sytuacja, w której pracownik wykonuje swoje obowiązki od środy do niedzieli po 8 godzin, a poniedziałek i wtorek są dla niego dniami wolnymi.
Analogicznie: praca od wtorku do soboty - przy zapewnieniu wolnego w poniedziałek i niedzielę oraz zachowaniu 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego - również jest prawidłowa.
Jedyne ograniczenie wynikające z tego tytułu to konieczność zapewnienia pracownikowi niedzieli wolnej od pracy co najmniej raz na 4 tygodnie.
Odmiennie należałoby spojrzeć na harmonogram (grafik) czasu pracy, w którym pracownik miał zaplanowaną pracę od poniedziałku do piątku po 8 godzin, a następnie dostał polecenie pracy w sobotę bądź niedzielę, czyli szóstego dnia pracy w danym tygodniu.
Gdyby pracodawca nie zagwarantował w jednym z pozostałych tygodni okresu rozliczeniowego dodatkowego dnia wolnego za pracę w sobotę lub niedzielę, to mielibyśmy wówczas do czynienia z pracą w godzinach nadliczbowych.
Jeżeli chodzi o czas pracy pracownika opiekującego się dzieckiem w wieku do 4. roku życia, to nie wolno - bez jego zgody - zatrudniać go w godzinach nadliczbowych, porze nocnej, przerywanym systemie czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy.
Ponadto, pracownika takiego - bez jego zgody - nie można zatrudniać w systemach czasu pracy przewidujących pracę przekraczającą w danym dniu 8 godzin (czyli w równoważnym czasie pracy oraz w systemie skróconego tygodnia pracy). Oznacza to, że w powyższych sytuacjach takie polecenie - bez zgody pracownika - byłoby niezgodne z przepisami prawa pracy.
Podstawa prawna:
- art. 135, 143, 148, 151(12) i 178 Kodeksu pracy. (JJ)
Kodeks pracy i czas zatrudnienia
Art. 128 Kodeksu pracy: § 1 Czasem pracy jest pora, w której pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. (...)
§ 3. Do celów rozliczania czasu pracy pracownika:
1) przez dobę - należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
2) przez tydzień - należy rozumieć 7 kolejnych dni kalendarzowych, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego.
Art. 129
§ 1 Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy (z zastrzeżeniem § 2 oraz art. 135-138, 143 i 144).
Art. 130 § 2 Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.
Art. 131 § 1 Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.
*Waloryzacja rent i emerytur 2015 PODWYŻKA NIE DLA WSZYSTKICH JEDNAKOWA
*16-letni Wojtek z Piekar zmarł na lekcji WF. Szok w szkole ZDJĘCIA
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Koncert Linkin Park w Rybniku POZNAJ SZCZEGÓŁY + BILETY
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?