Świątkiewicz: Ludzie dystansują się od instytucji. Także od Kościoła

Zaledwie 40 procent wiernych uczestniczy regularnie w niedzielnej mszy św. Czy to już powinien być sygnał alarmowy dla polskiego Kościoła?
Masowość uczestnictwa we mszy świętej - do czego katolicy zobowiązani są prawem kanonicznym - od lat faktycznie spada. Myślę jednak, że i tak wygląda to całkiem nieźle, zważywszy iż główne nurty kultury powszechnej są dla Kościoła zdecydowanie niekorzystne. Poza tym, nieznacznie wzrósł odsetek osób przystępujących do komunii świętej. Można zatem uznać, że spadek liczby osób uczestniczących we mszy zbiegł się ze wzrostem jakości uczestnictwa pozostałych w tym nabożeństwie.

Jak to się jednak dzieje, że zdecydowana większość społeczeństwa deklaruje katolicyzm, a tymczasem do kościołów chodzi niespełna połowa z nich?
Współczesna religijność jest religijnością selektywną. Wierny często sam decyduje o tym, czy i w jakich praktykach chce uczestniczyć. A że obecnie powszechną postawą w kulturze jest dystans wobec instytucji, więc nie ominęło to również Kościoła. Do tego dochodzi jeszcze większa mobilność i styl życia bardziej nastawiony na wypoczynek i konsumpcję.

Od lat utrzymuje się podział Polski na południowo-wschodnią, bardziej religijną, i północno-zachodnią, która nie jest tak bardzo przywiązana do Kościoła. Z czego to wynika?
To wynik pewnych kulturowych okoliczności związanych z migracjami. Południowo--wschodnia Polska jest bardziej stabilna, zadomowiona. Ten podział pokazuje siłę lokalnych kultur i przyzwyczajeń. Nie bez wpływu na ten obraz pozostają też sympatie polityczne mieszkańców, ich zamożność oraz aktywność tamtejszego Kościoła.
Rozmawiał: Michał Wroński

*Burze szaleją nad Śląskiem. Idą kolejne. Zobacz zdjęcia
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie