Uchwała antysmogowa dla Śląska. Bo Miasto i WWF wzywa marszałka do działań. Petycja. Likwidacja kopciuchów od stycznia 2022. Ile ich jest?

Pamiętacie? 7 kwietnia 2017 sejmik śląski przegłosował uchwałę antysmogową dla całego województwa śląskiego. To drugi region w kraju, który taką uchwałę ma, po Małopolsce, która przyjęła ją w styczniu 2017. Zakłada m.in. wymianę starych kotłów. Tych najstarszych - już za kilka miesięcy, bo od stycznia 2022.
Terminy wymiany pieców:

• od 1 stycznia 2022 r. w przypadku kotłów eksploatowanych w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji lub nieposiadających tabliczki znamionowej,
• od 1 stycznia 2024 r. w przypadku kotłów eksploatowanych w okresie od 5 do 10 lat od daty ich produkcji,
• od 1 stycznia 2026 r. w przypadku kotłów eksploatowanych w okresie poniżej 5 lat od daty ich produkcji,
• od 1 stycznia 2028 r. w przypadku kotłów spełniających wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012.

Społecznicy ze stowarzyszenia Bo Miasto z Katowic uważają, że realizacja uchwały nie idzie w woj. śląskim najlepiej, więc przekazali marszałkowi na koniec marca 2021 petycję.

- Działania województwa są pozorowane i chaotyczne, a tymczasem jakość powietrza na Śląsku ciągle nie spełnia standardów Światowej Organizacji Zdrowia - podkreśla Patryk Białas, prezes Stowarzyszenia BoMiasto.

Petycję podpisało 12 organizacji zajmujących się walką o czyste powietrze: BoMiasto, Greenpeace Polska, WWF Polska, Heal Polska, Client Earth, Klub Myśli Ekologicznej, Polska Zielona Sieć, Kongres Ruchów Miejskich, Lepsze Zabrze, Fundacja Otwarty Plan, Stowarzyszenie Nasza Ziemia i Eko - Unia.

- Mamy prawo do czystego powietrza i chcemy, żeby w końcu zaczęło ono obowiązywać. Nie możemy tracić kolejnych lat na rozmowy, kiedy stawką jest zdrowie i życie mieszkańców Śląska - dodaje Natalia Wrocławska z BoMiasto

Wśród postulatów znalazły się m.in. wprowadzenie zakazu instalowania kotłów na węgiel w nowych budynkach, podniesienie celów redukcji emisji zanieczyszczeń pyłowych z sektora komunalno-bytowego oraz dokładna, rzetelna i skuteczna realizacja uchwały antysmogowej.

Oto petycja do marszałka
Jakość powietrza w naszym regionie w dalszym ciągu nie spełnia krajowych i unijnych norm, a tym bardziej standardów Światowej Organizacji Zdrowia. Na terenie województwa śląskiego wciąż dymi 500 tys. przestarzałych kotłów, a ich wymiana postępuje za wolno. Zła jakość powietrza generuje możliwe do uniknięcia koszty społeczne i ekonomiczne, w postaci chorób, przedwczesnych zgonów czy dni spędzanych na zwolnieniu, z powodu schorzeń powodowanych przez zanieczyszczenie powietrza. Aby poprawić zdrowie i jakość życia i mieszkańców i mieszkanek województwa, potrzebujemy ambitnej polityki antysmogowej i odważnych działań władz samorządowych. Realizacja uchwały antysmogowej posunęła się przez ostatnie 3 lata do przodu, ale był to ruch ociężały, mało ambitny podczas gdy co roku przedwcześnie umiera w Polsce ok. 46 tysięcy osób z powodu smogu, a organizacje społeczne bezustannie przypominają o potrzebie przyspieszenia działań, samorząd regionalny pozoruje działania na rzecz ochrony powietrza.
Mając na uwadze zapisy projektu „Polityki Energetycznej Państwa do 2040 roku” o zakazie spalania paliw stałych w miastach od 2030 roku oraz fakt, że już tylko 10 miesięcy zostało do wejścia w życie zakazu stosowania ponad 10- letnich pieców bezklasowych (tzw. kopciuchów) w województwie śląskim, wzywamy p. Jakuba Chełstowskiego, Marszałka Województwa Śląskiego oraz Sejmik Województwa Śląskiego do podjęcia następujących działań:

• 1. dokładna, rzetelna i skuteczna realizacja obowiązującej uchwały antysmogowej,
• 2. rozpoczęcie prac nad nowelizacją uchwały antysmogowej dla Województwa Śląskiego, która obejmie skrócenie terminów wejścia w życie ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw określonych w uchwale antysmogowej (Uchwała Nr V/36/1/2017 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 7 kwietnia 2017 r.). Celem nowelizacji jest znaczne przyspieszenie procesu poprawy jakości powietrza w naszym województwie,
• 3. skrócenie terminów wynikających z obecnie obowiązującej uchwały antysmogowej oraz. wykorzystanie w sektorze komunalno-bytowym jedynie źródeł o możliwie najniższej emisyjności (pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne),
• 4. podniesienie celów redukcji emisji zanieczyszczeń pyłowych z sektora komunalno-bytowego określonych w Programie ochrony powietrza dla województwa śląskiego (przyjęty przez sejmik Uchwałą nr VI/21/12/2020 z dnia 22 czerwca 2020 roku Sejmik Województwa Śląskiego przyjął "Program ochrony powietrza dla województwa śląskiego),
• 5. wyznaczenia roku 2030 jako terminu odejścia od spalania węgla w gospodarstwach domowych w województwie śląskim,
• 6. wprowadzenie zakazu instalowania kotłów na węgiel w nowych budynkach,
• 7. wprowadzenie obszarowych zakazów stosowania paliw stałych, najpilniej tam, gdzie lokalne samorządy podjęły już stosowne uchwały intencyjne oraz dodatkowe działania dedykowane miejscowościom uzdrowiskowym i turystycznym,
• 8. Głęboka termomodernizacja (pasywizacja) budynków na Śląsku poprzedzająca lub równoległa do wymiany ogrzewania opartej na technologiach OZE- PC i PV, tam gdzie to możliwe. Takie działania łączą dwa bardzo ważne cele dla Polski i UE antysmogowy (redukcja zanieczyszczeń powietrza) i proklimatyczny (redukcja CO2).

Samorząd województwa zawiódł obywateli, którzy domagają się ambitnych działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Głosy tych, którzy już teraz cierpią z powodu skutków smogu nie zostały wysłuchane. Gra toczy się o ogromną stawkę, smog to najpoważniejsze zagrożenie przed jakim kiedykolwiek staliśmy. Ruch antysmogowy, którego BOMIASTO jest częścią, urósł w województwie śląskim w siłę i nie podda się, aż niezbędne zmiany w końcu nie nastąpią. Dlatego domagamy się w interesie publicznym konkretnych działań naprawczych w polityce antysmogowej. Województwa Śląskiego, aby zapewnić mieszkańcom województwa śląskiego możliwość oddychania czystym powietrzem. Oczekujemy, że działania samorządu Województwa Śląskiego doprowadzą do braku występowania przekroczeń poziomów dopuszczalnych stężeń pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu w 2027 roku. Uważamy, że aby ten cel osiągnąć, konieczne jest wprowadzenie wyżej wymienionych
działań. Poziom ambicji antysmogowych Województwa Śląskiego musi być wyższy. To jedyny sposób na realną poprawę jakości życia mieszkańców i mieszkanek oraz pozytywną zmianę wizerunku naszego regionu.