Czarne dziury w ziemi i historii Śląska

Wszystkie postawiła Ewa von Tiele-Winckler, wnuczka słynnego Franza Wincklera, przemysłowca i właściciela Katowic. Do historii, nie tylko Górnego Śląska, przeszła jako Matka Ewa, założycielka diakonatu żeńskiego i "Ostoi Pokoju", czyli zespołu zakładów opiekuńczych nakierowanych na pracę z dziećmi, samotnymi matkami i starcami. Niektóre świadectwa tego wielkiego dzieła miłosierdzia podziwiać można do dzisiaj. Nadal funkcjonują tu - kościelne i państwowe - domy opieki społecznej, choć to już nie ta skala co kiedyś, gdy miechowickie diakonisy prowadziły misje w kilkunastu krajach, działając wedle wypracowanego na Górnym Śląsku "systemu rodzinkowego", udanie zastępującego sierotom matki, rodzeństwo i domy.

CZYTAJ KONIECZNIE:
Kościół luterański w Miechowicach zamknięty [ZOBACZ ARCHIWALNE ZDJĘCIA]
Remont kościoła w Miechowicach mu się opłacać

Lokalna pamięć nadal jest żywa, nie tylko dlatego, że zachowała się skromna mogiła zmarłej w roku 1930 Matki Ewy oraz jej drewniany domek, w którym mieszkała ostatnich 30 lat swego życia, rezygnując z dostatków i splendorów, jakich zapewne nie zabrakłoby jej w nieodległym rodowym pałacu.

Liczący 114 lat neogotycki kościół został wpisany na listę chronionych zabytków (to ciekawostka: w ołtarzu, przy krzyżu klęczą wyrzeźbieni w drewnie górnik i hutnik). I nie tylko dlatego należy go ratować. Radni Bytomia wyasygnowali kilkadziesiąt tysięcy złotych, ale to tylko kroplówka. Bez realnej, a nie symbolicznej pomocy ze strony Kompanii Węglowej, która nadal na tym obszarze będzie fedrowała, niewielką wspólnotę parafialną czeka zagłada. Nie wyobrażam sobie, by kościół mógł podzielić los nieodległego potężnego ratusza dawnej gminy Miechowice, który jakieś 10 lat temu zniknął z powierzchni ziemi. Też z powodu szkód górniczych.

Niewiele jest podobnych, tak silnie nacechowanych energią historii, miejsc w przemysłowej części Górnego Śląska. Tutaj, niby w soczewce, skupiają się kręte ścieżki regionalnych, narodowych i religijnych losów. Tutejsi protestanci bynajmniej nie byli wyłącznie przybyszami z odległych krajów niemieckich.

W ostatniej dekadzie XIX wieku, kiedy Ewa Tiele-Winckler ostatecznie porzucała arystokratyczny i świecki kostium, przeważała tu ludność polskojęzyczna, także wśród sporej społeczności luterańskiej. W roku 1890, po otwarciu pierwszego zakładu opiekuńczego, najstarsi mieszkańcy Miechowic śpiewali stosowne pieśni w przekładach Jana Kochanowskiego. Dopiero w kolejnych dekadach stosunki językowe ulegały zmianom, ale niezbyt gwałtownym, skoro trzy czwarte tutejszych Ślązaków w plebiscycie optowało za Polską. Na niewiele się to zdało. Przylegająca do Bytomia gmina pozostała w Niemczech, a ćwierć wieku później została zdziesiątkowana przez wkraczających tu w styczniu 1945 czerwonoarmistów. Pozostałych wywieziono w głąb ZSRR. Te dramaty rozgrywały się w bezpośrednim sąsiedztwie protestanckiego i katolickiego kościoła (zamordowany został m.in. ks. Jan Frenzel).

Kilkaset metrów niżej stoi najstarsza świątynia, także fundowana przez Wincklerów, w której przed I wojną światową wikariuszem był ks. Emil Szramek, wyniesiony przez Jana Pawła II na ołtarze (w środku znajduje się sakralna rzeźba autorstwa słynnego, skoligaconego z Wincklerami, Teodora Kalidego). Obok urodził się najwybitniejszy polskojęzyczny poeta XIX-wiecznego Śląska ks. Norbert Bonczyk. Jego rodzinna chata rozpadła się jeszcze za czasów niemieckich i wnoszę z archiwalnych zdjęć, że dziś pozostało po niej zarośnięte chwastami pole.

Miałażby opodal znowu powstać nowa, równie czarna dziura? Nie wolno do tego dopuścić.

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*TAKIEJ BIJATYKI NIE BYŁO W KATOWICACH OD LAT! ANTYFASZYŚCI KONTRA POLICJA - ZOBACZ ZDJĘCIA i FILMY
*EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 - SPRAWDŹ JAK CI POSZŁO, ZOBACZ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]