Kontrola palenisk w województwie śląskim. Jak na tym tle wypada Częstochowa?

Pytania badawcze kierowano do urzędów gmin, jako jednostek odpowiedzialnych za prowadzenie kontroli. Wniosek o dostęp do informacji publicznej wysłano do wszystkich gmin z województwa śląskiego. Spośród 167 z nich odpowiedzi nie udzieliła tylko jedna miejscowość. Z badania wynika, że większość gmin nie ma problemu z wykonaniem liczby kontroli założonej w Programie Ochrony Powietrza dla województwa śląskiego.

W niemal co trzeciej badanej gminie (53) działa straż miejska lub gminna. W pozostałych (113) obowiązki w zakresie kontroli przestrzegania stosownych przepisów pełnią urzędnicy upoważnieni przez organ ochrony środowiska, a więc wójta, burmistrza lub prezydenta. Bywają oni wspierani przez funkcjonariuszy policji, natomiast jest to raczej rzadka sytuacja.

Okazuje się, że największy wpływ na ilość kontroli, ich skuteczność i karanie sprawców wykroczeń wywiera właśnie obecność straży gminnej. W gminach ze strażą w 2022 r. przeprowadzono ponad 6-krotnie więcej kontroli, niż w gminach bez straży.

Jaki jest wynik badania w naszym regionie?

Najmniej kontroli w roku 2022 zrealizowano właśnie - podobnie zresztą jak w 2021 - w powiecie częstochowskim. Warto jednak wspomnieć, że w żadnej z gmin z naszego powiatu nie ma straży gminnej. W całym powiecie częstochowskim przeprowadzono zaledwie sześć kontroli na tysiąc budynków jednorodzinnych. Jest to jeszcze gorszy wynik, niż w 2021 r. (0,8). Na dodatek żadne stwierdzone wykroczenie nie zostało ukarane. Równie źle wygląda sytuacja w innym powiecie z północy województwa, to jest w powiecie kłobuckim (0,6).

Nieco lepiej wypada sama Częstochowa. W ubiegłym roku w sumie przeprowadzono 1054 kontroli. Dzięki temu ujawniono 217 wykroczeń. W powiecie częstochowskim odnotowano ich natomiast 38. Poza tym w miejsce stwierdzono 155 przypadków łamania postanowień uchwały antysmogowej.

Choć wysokość mandatu za tego rodzaju wykroczenia może wynosić nawet 500 zł, to rzadko zdarzają się takie kary. Średnia wysokość mandatu to 207 zł. Grzywny nakładane przez sądy są wyższe – na 72 takie przypadki średnio było to 480 zł.

Co ciekawe, kontrolujący niechętnie stosują sankcje za łamanie zakazu spalania odpadów lub nieprzestrzeganie uchwały antysmogowej. Z badania wynika, że... Częstochowa w zasadzie odstąpiła od karania mandatem lub kierowania spraw do sądu - sankcjami skończył się bowiem zaledwie 1% wykroczeń.

Najwyższym wskaźnikiem kontroli potwierdzających wykroczenie legitymuje się powiat myszkowski: 64% kontroli stwierdzało łamanie przepisów. Tak wysoką pozycję powiat zawdzięcza jednak wyłącznie miastu Myszków, w którym miał miejsce blisko co czwarty wykryty w woj. śląskim przypadek spalania odpadów.